Ερώτηση με αίτημα γραπτής απάντησης E-006439/2011

προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Άρθρο 117 του Κανονισμού

Michail Tremopoulos (Verts/ALE)

Θέμα: «Προστασία των δικαιωμάτων των ατόμων με ψυχιατρική εμπειρία στην Ελλάδα»

Η προστασία των δικαιωμάτων των ατόμων με ψυχιατρική εμπειρία, αποτελεί δυστυχώς ανοικτό ζήτημα σε αρκετές χώρες μέλη. Πέρα από τις παραβιάσεις σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, σε πρόσφατη έκθεση της ελληνικής Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου επισημαίνονται σοβαρές παραβιάσεις δικαιωμάτων των ατόμων που υποβάλλονται σε ακούσια ή εκούσια νοσηλεία στα ελληνικά ψυχιατρικά νοσοκομεία και θεραπευτικά ιδρύματα.

Μεταξύ άλλων αναφέρονται:

α) ο εγκλεισμός των ποινικά ακαταλόγιστων ψυχικά πασχόντων με αποκλειστικό κριτήριο την «επικινδυνότητα» και όχι την κατάσταση της υγείας τους, το οποίο αποτελεί ουσιαστικά μια συγκεκαλυμμένη ποινή χωρίς μάλιστα ο έγκλειστος ακαταλόγιστος ψυχικά πάσχων να έχει πρόσβαση στα νομικά δικαιώματα του ποινικού κρατουμένου, β) ο υπερβολικά μεγάλος αριθμός ακούσιων νοσηλειών και η παραβίαση του σχετικού νόμου 2071/1992 σε όλο το φάσμα των προβλέψεων του, γ) η κατάχρηση των μηχανικών καθηλώσεων και της απομόνωσης, δ) η υπερβολική χορήγηση κατασταλτικών φαρμάκων, ε) η μη αυστηρή τήρηση των πρωτοκόλλων θεραπείας και η μη τήρηση εμπεριστατωμένων ιατρικών φακέλων και στ) η απουσία θεραπευτικών δραστηριοτήτων καθώς και επαρκούς αυλισμού των νοσηλευμένων.

Ερωτάται η Επιτροπή:

– Είναι ενήμερη για τις μαζικές παραβιάσεις δικαιωμάτων του ανθρώπου σε ψυχιατρικά νοσοκομεία και θεραπευτικά ιδρύματα χωρών μελών, περιλαμβανομένης της Ελλάδας;

– Θεωρεί τις παραπάνω πρακτικές συμβατές με το ευρωπαϊκό δίκαιο και άλλα διεθνή νομικά κείμενα;

– Θεωρεί συμβατή με το ευρωπαϊκό δίκαιο την πολιτική του Υπουργείου Δικαιοσύνης να μην επιτρέπει σε κοινωνικούς και επιστημονικούς φορείς, ακόμη και δημόσιου χαρακτήρα, επισκέψεις σε δημόσια ψυχιατρεία κρατουμένων;

– Ποια είναι τα άμεσα μέτρα που σκοπεύει να λάβει για την προστασία των δικαιωμάτων των ατόμων με ψυχιατρική εμπειρία στην Ελλάδα και τις υπόλοιπες χώρες μέλη;

1. http://www.nchr.gr/document.php?category_id=164&document_id=1368

2. Η Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου είναι συμβουλευτικό όργανο της πολιτείας σε θέματα προστασίας των δικαιωμάτων του ανθρώπου η οποία συστήθηκε με το ν. 2667/1998 και υπάγεται στον Πρωθυπουργό.

3. Το ποσοστό των ακούσιων νοσηλειών στην Ελλάδα κυμαίνεται από 55-65% ενώ σε καμιά χώρα της Ε.Ε. το αντίστοιχο ποσοστό δεν ξεπερνά το 7 ή 8% όπως επισημαίνεται στη σελ. 22 της έκθεσης.

4. Συγκεκριμένα γίνεται αναφορά σε ελλιπείς ιατρικές γνωματεύσεις (μη επαρκής αιτιολόγηση, μη εξατομικευμένη εκτίμηση για τον ασθενή), μεταφορά των πασχόντων σε ποσοστό 97% με περιπολικά ή κλούβες της αστυνομίας, σε ελλιπή ενημέρωση των πασχόντων, σε παρατυπίες που σχετίζονται με το δικαστικό έλεγχο, την παράσταση του ασθενούς σε δίκη, τη διάρκεια της παραμονής του στο Ψυχιατρείο, την κλήση του σε δίκη και τη δικαστική απόφαση (σ. 23 της έκθεσης της Ε.Ε.Δ.Α., επίσης βλ. την Ειδική Έκθεση του Συνηγόρου του Πολίτη για την ακούσια νοσηλεία ψυχικά ασθενών, 2007)

5. Όπως το Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ε.Ε., την απόφαση του Συμβουλίου της Ε.Ε. για την προαγωγή της ψυχικής υγείας (18/11/1999), την Πράσινη Βίβλο της Επιτροπής (COM(2005)484) για τη «Βελτίωση της Ψυχικής Υγείας του Πληθυσμού, προς μια στρατηγική για την Ψυχική Υγεία στην Ε.Ε.» (14/10/2005), το «Ευρωπαϊκό Σύμφωνο για την Ψυχική Υγεία» που συνυπέγραψε η Ε.Ε. με τον Π.Ο.Υ στις Βρυξέλλες στις 13/6/2008, το «Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 16/2/2009 σχετικά με την ψυχική υγεία {2008/2209/INI)} κ.α.

6. http://www.nchr.gr/media/gnwmateuseis_eeda/ygeia/mental_health_final2011.doc, σελ. 20