Το σκάνδαλο ‘Ψυχαργώς’ στην μνημονιακή ολοκλήρωσή του: Ιδιωτικοποίηση της Ψυχικής Υγείας

και εξαθλίωση των ψυχικά πασχόντων

αντίσταση στην διάλυση της δημόσιας ψυχικής υγείας

σημαίνει διεκδίκηση ενός χειραφετητικού συστήματος

που αποκαθιστά τον Λόγο και τα δικαιώματα

των συνανθρώπων με ψυχιατρική εμπειρία

Ένα προμελετημένο έγκλημα βρίσκεται αυτή τη στιγμή σε εξέλιξη στη χώρο της Ψυχικής Υγείας, με την αδίστακτη εφαρμογή των νεοφιλελεύθερων πολιτικών μέσω του μνημονίου, που οδηγούν με ραγδαίους ρυθμούς στην περαιτέρω κοινωνική απόρριψη/εξοστρακισμό των ανθρώπων με προβλήματα ψυχικής υγείας, μέσα από την πλήρη και στοχευμένη απεξάρθρωση/διάλυση του συστήματος των δημόσιων υπηρεσιών και την αντικατάστασή τους από πλήρως ιδιωτικοποιημένες υπηρεσίες, κερδοσκοπικές και δήθεν «μη κερδοσκοπικές» (ΜΚΟ), όπου πρόσβαση θα έχουν μόνο όσοι θα μπορούν να πληρώσουν.

Το «σύμφωνο Λυκουρέντζου-Αντόρ», στο οποίο προβλέπεται το «κλείσιμο των ψυχιατρείων» (ΨΝΑ, Δρομοκαίτειο, ΨΝΘ) μέχρι το τέλος του 2015, είναι ακριβώς το σύμφωνο αυτής της ιδιωτικοποίησης, καθώς η δέσμευση για το fast track κλείσιμο των δημόσιων ψυχιατρείων «πληρώθηκε», από τη ΕΕ, με 105 εκ. ευρώ για την διάσωση των ΜΚΟ της ψυχικής υγείας για τρία χρόνια, έτσι ώστε να στηριχτεί η διαδικασία του κλεισίματος και ταυτόχρονα να δοθεί ο χρόνος στις ΜΚΟ για να βρουν (όσες από αυτές καταφέρουν να βρουν) τρόπους επιβίωσης και πηγές χρηματοδότησης, ώστε, από το 2016, να υποκαταστήσουν το συντριπτικά μεγαλύτερο μέρος των δημόσιων υπηρεσιών. Πηγές χρηματοδότησης μη κρατικές, πλέον, αλλά από τα ίδια τα άτομα με προβλήματα ψυχικής υγείας που λαμβάνουν τις υπηρεσίες τους Από αυτή την άποψη, δεν ήταν χωρίς αποτέλεσμα τα «πάνω-κάτω» τα ταξίδια στελεχών των κρατικοδίαιτων επιχειρήσεων του Δικτύου ‘Αργώς’, από τους διαδρόμους του Υπουργείου στις Βρυξέλλες, μέχρις ότου επιτευχθεί το σύμφωνο.

Η επίκληση των προ 15ετίας τεθέντων στόχων του ‘Ψυχαργώς’ για το «κλείσιμο των ψυχιατρείων το 2015» είναι καθαρά προσχηματική καθώς καμιά από τις προϋποθέσεις που θα έκαναν δυνατό το «κλείσιμο» δεν πραγματοποιήθηκε: ούτε οι εκάστοτε ηγεσίες του Υπουργείου είχαν ποτέ μια συγκροτημένη πολιτική για την Ψυχική Υγεία στην κατεύθυνση ενός «βασισμένου στην κοινότητα» συστήματος, ούτε η ψυχιατρική κοινότητα, στην πλειονότητά της, έδειξε ενδιαφέρον για μια ψυχιατρική μεταρρύθμιση ως ξεπέρασμα του κυρίαρχου ψυχιατρικού παραδείγματος, προς μια ψυχιατρική «κουλτούρα, πρακτική και σύστημα» συνυφασμένων με την αποκατάσταση του Λόγου και των δικαιωμάτων των ατόμων με ψυχιατρική εμπειρία.

Βέβαια, για να γίνει δυνατή η όποια συζήτηση και για να ξεσκεπαστούν τα όποια άλλοθι της στυγνής εφαρμογής των περικοπών του μνημονίου, πρέπει να ξεκαθαριστεί τι εννοεί ο καθένας με το «κλείσιμο του ψυχιατρείου» : εννοεί την υπέρβαση της ιδρυματικής ψυχιατρικής και του ψυχιατρικού παραδείγματος στο οποίο βασίζεται, προς ένα ολοκληρωμένο, βασισμένο στην κοινότητα, δίκτυο υπηρεσιών, έτσι ώστε το «κλείσιμο του ψυχιατρείου» να έλθει όταν οι υπηρεσίες που θα το αντικαταστήσουν θα έχουν ήδη μπει σε λειτουργία (δηλαδή, την Αποιδρυματοποίηση), ή εννοεί την απλή κατάργησή του, στη λογική της Απονοσοκομειοποίησης, με το πέταγμα ασθενών και προσωπικού στο δρόμο και το πέρασμα μεγάλου μέρους των λειτουργιών του στον ιδιωτικό τομέα;

Σε κάθε περίπτωση, η «ελληνική ψυχιατρική μεταρρύθμιση» μετατράπηκε - με πλυντήριο και την λεγόμενη «Κοινωνική Ψυχιατρική» - σε μιαν απλή χωροταξική μετεγκατάσταση της ιδρυματικής ψυχιατρικής στην κοινότητα. Μεταστέγαση, δηλαδή, των χρονίως νοσηλευομένων των ψυχιατρείων σε εξωνοσοκομειακές στεγαστικές δομές, ξενώνες, οικοτροφεία, προστατευόμενα διαμερίσματα. Δομές που συχνά αναπαράγουν την ιδρυματική λογική, χωρίς καμιά αλλαγή του «παραδείγματος», καμιά αλλαγή του «τρόπου σκέψης και πράξης» της ψυχιατρικής, καμιά συστημική αλλαγή: απόδειξη ότι το 55% των νοσηλειών πανελλαδικά εξακολουθούν να είναι ακούσιες.

Δεν έγιναν ποτέ τα «ολοκληρωμένα δίκτυα των κοινοτικών υπηρεσιών» (με ΚΨΥ κλπ), που θεωρούνται προϋπόθεση για το κλείσιμο των ψυχιατρείων. Δεν έχει γίνει, «παραμονές του κλεισίματος», ούτε καν το πρώτο (και εκ των ουκ άνευ) βήμα στην όποια διαδικασία ψυχιατρικής μεταρρύθμισης, που είναι η τομεοποίηση των υπηρεσιών.

Αυτό που δημιουργήθηκε είναι ένα νεο-ιδρυματικό σύστημα, όπου, στην πλειονότητα των περιπτώσεων, αναπαράγεται η ιδρυματική καθημερινότητα, η αφαίρεση του Λόγου και της ελευθερίας των «φιλοξενούμενων», ή των «χρηστών» των υπηρεσιών ψυχικής υγείας, με όρους και συνθήκες όπου δεν υπάρχει ο άνθρωπος ως ύπαρξη με τις ανάγκες της, αλλά, ιδιαίτερα στις μέρες μας, αποκλειστικά η εκπλήρωση των μνημονιακών δεσμεύσεων.

Εμπειρίες/νησίδες, όπως, μεταξύ άλλων, αυτή του ψυχιατρείου Χανίων στην Κρήτη, του οποίου το κλείσιμο συνοδεύτηκε, σε σημαντικό βαθμό, από την δημιουργία δικτύου τομεοποιημένων, εναλλακτικών κοινοτικών υπηρεσιών, δεν αποτελούν παρά εξαιρέσεις που επιβεβαιώνουν τον κανόνα.

Ηδη από την δεκαετία του ΄90 παρατηρούμε την σταδιακή εμφάνιση πολιτικών και πρακτικών ιδιωτικοποίησης της δημόσιας φροντίδας ψυχικής υγείας. Από το 2000, με το ‘Ψυχαργώς’, η ιδιωτικοποίηση παίρνει τη μορφή της ραγδαίας ανάπτυξης τόσο του κρατικοδίαιτου «μη-κυβερνητικού» τομέα, όσο και του εμπορευματοποιημένου παραδοσιακού ιδιωτικού ψυχιατρικού τομέα.

Ο πακτωλός κοινοτικών κονδυλίων για την λεγόμενη «ψυχιατρική μεταρρύθμιση» και η «αγωνία» της απορρόφησης των διαθέσιμων κονδυλίων αποτελούν τα οχήματα επιτάχυνσης της λεγόμενης «αποασυλοποίησης», του δήθεν εκσυγχρονισμού, αλλά και της μετάβασης σε σχέδια και πρακτικές όχι με οδηγό την αλλαγή του επιστημονικού παραδείγματος και την Αποϊδρυματοποίηση, αλλά την συνέχιση της διαχείρισης των ατόμων με ψυχιατρική εμπειρία από ειδικούς, πολιτικούς και επιχειρηματίες, δηλαδή την κατασκευή νέων χώρων κοινωνικού αποκλεισμού.

Ο «τρίτος πυλώνας», οι «μη κυβερνητικές» οργανώσεις, γνωρίζει πρωτοφανή ανάπτυξη. Βασικό χαρακτηριστικό αυτού του πυλώνα - σε πείσμα ακόμα και της ιστορικής προέλευσης των πραγματικών μη-κυβερνητικών οργανώσεων ως πολιτικά και οικονομικά ανεξάρτητα από κυβερνήσεις και οικονομικά συμφέροντα κινήματα - η χρηματοδότησή τους από δημόσιους, εθνικούς και κοινοτικούς, πόρους.

Οι «εκθέσεις ιδεών» διαφόρων εμπειρογνωμόνων για την «ψυχιατρική μεταρρύθμιση» στην Ελλάδα συγκροτούν περισσότερο βιβλιογραφικά αναγνώσματα ξένων εμπειριών και άλλοθι απορρόφησης κονδυλίων παρά Εθνικά Σχέδια για μιαν άλλη συνάντηση με τον ψυχικό πόνο και τους ψυχικά πάσχοντες. συνανθρώπους μας. Στην πραγματικότητα, ο ρόλος των αρμόδιων οργάνων από πλευράς ΕΕ ήταν η διασφάλιση της ύπαρξης και της ενίσχυσης των ΜΚΟ, ως μέρους μιας κίνησης ιδιωτικοποίησης και βαθμιαίας απόσυρσης (και ταυτόχρονα αυστηρής λογιστικής προσέγγισης) του δημόσιου σε πανευρωπαϊκή κλίμακα, καθώς και η μέσω δήθεν «κριτικών επισημάνσεων» διασφάλιση της απορρόφησης των κονδυλίων, για ένα δυσλειτουργικό νεο-ιδρυματικό μόρφωμα, για το οποίο καμιά πλευρά, ούτε αυτοί που έλαβαν το χρήμα, ούτε αυτοί που το έδιναν, δεν μπορούν τώρα να υποκρίνονται ότι «δεν ήξεραν», επί τόσα χρόνια, τι γινόταν, τι ήταν αυτό που παράγονταν, τι ήταν αυτό στο οποίο συναινούσαν να παράγεται..

Είναι σαφές ότι αυτό που επιβάλλει την τρέχουσα πολιτική του Υπουργείου δεν είναι η προ 15ετίας δέσμευση για το «κλείσιμο των ψυχιατρείων» ως προϊόντος της (μόνο ως ανέκδοτο, πλέον) «ολοκλήρωσης της μεταρρύθμισης», αλλά η μνημονιακή δέσμευση για προσαρμογή (σύνθλιψη) και της Ψυχικής Υγείας στη νεοφιλελεύθερη πολιτική. Στην πλήρη, λογιστικού τύπου προσαρμογή της Ψυχικής Υγείας στους «διατιθέμενους πόρους», δηλαδή, σε μηδενικούς πόρους, γιατί μόνο αυτούς διαθέτει το σύστημα για τους ψυχικά πάσχοντες και όλες γενικά τις κοινωνικές ομάδες (σήμερα πια, για την πλειονότητα της κοινωνίας) που αντιμετωπίζει ως αντιπαραγωγικές, ως κοινωνικό βάρος και περιττές.

Η πολιτική για την Ψυχική Υγεία, όπως για την Υγεία γενικότερα, συμπυκνώνεται στα θέσφατα που, με το γνωστό του τρόπο, εκφράζει ο Υπουργός Υγείας Αδ. Γεωργιάδης : «Δεν είναι ώρα για το κράτος ν΄ αυξήσει τις δομές του αλλά να τις μειώσει», «οι δομές που θα μείνουν, θα λειτουργούν με τη μορφή των ιδιωτικών σε ένα βαθμό», «ο ιδιωτικός τομέας είναι πολύ πιο αποτελεσματικός από τον Δημόσιο», «να δούμε ποια (δομές ψυχ. υγείας) μπορούμε να χρηματοδοτούμε και ποια όχι», «δεν μπορούμε να εξασφαλίσουμε την πρόσβαση όλων των πολιτών στην Υγεία» κοκ.

Το σχέδιο που υλοποιούν είναι αυτό της ‘Αναθεώρησης του Ψυχαργώς’, που συνέταξε επιτροπή που είχε συστήσει ο τότε Υπουργός Υγείας Λοβέρδος, αποτελούμενη από γνωστούς ιδιοκτήτες ΜΚΟ, που έχουν συντελέσει στην ιδιωτικοποίηση της Ψυχικής Υγείας (και οι οποίοι ποντάρουν στην περαιτέρω ιδιωτικοποίησής της), καθώς και από «πάντα πρόθυμους» συνεργάτες από τα ψυχιατρεία.

Αυτό που προβλέπεται είναι η εκχώρηση των πάντων, ακόμα και των Κέντρων Ψυχικής Υγείας, στον ιδιωτικό τομέα και η ανάθεση στο Δημόσιο μόνο της επιτήρησης/φύλαξης των «ακαταλογίστων» του άρθρου 69 (αν και, ακόμα και γι΄ αυτό, αφήνονται παράθυρα να το αναλάβουν ιδιωτικές εταιρείες), καθώς και της νοσηλείας «οξέων περιστατικών» σε μονάδες «δημόσιων» νοσοκομείων. Είναι ένα σχέδιο/όχημα της ιδιωτικοποίησης, της συρρίκνωσης/συγχώνευσης υπαρχόντων μονάδων, απολύσεων του προσωπικού και πετάγματος των ασθενών στους δρόμους.

Ηδη, η μια υπουργική εγκύκλιος/απόφαση μετά την άλλη επιχειρούν να επιβάλλουν ένα όχι απλά «κλείσιμο», αλλά μια ταχεία, όπως-όπως, εκδίωξη (μετακίνηση, όπως το λένε) των ασθενών χρόνιας παραμονής από τα ψυχιατρεία - πολλών εξ΄ αυτών σε ιδρύματα/κολαστήρια «προνοιακού» τύπου, όπως των Λεχαινών κλπ, αλλά και στο δρόμο. Πρόκειται όχι για μια «μετάβαση σε στεγαστικές δομές», που απαιτεί τους χρόνους της, το εξατομικευμένο θεραπευτικό πλάνο και τις κατάλληλες δομές, αλλά για «έξωση» – μια έξωση σε άμεσο συγχρονισμό με την «έξωση» του προσωπικού, με τις διαθεσιμότητες/κινητικότητες που ετοιμάζονται και οι οποίες κάνουν το όλο εγχείρημα πιστό αντίγραφο της πολιτικής του πρώτου διδάξαντος στην Καλιφόρνια της δεκαετίας του 60, του μετέπειτα προέδρου των ΕΠΑ Ρ. Ρήγκαν, όταν έκλεισε τα ψυχιατρεία, απέλυσε το προσωπικό και πέταξε τους ασθενείς στο δρόμο. Σήμερα, ωστόσο, πρόκειται για ένα εγχείρημα που προοιωνίζεται να έχει πολύ χειρότερα αποτελέσματα, ακόμα και από αυτά που είχε εκείνο, που έδωσε, τότε, το όνομά του (ρηγκανισμός) στις πρακτικές αυτής της διαδεδομένης, έκτοτε, ανά την υφήλιο και νεοφιλελεύθερης κοπής, Απονοσοκομειοποίησης.

Μια από αυτές τις εγκυκλίους επιτάσσει ανώτατα όρια χρόνου νοσηλείας για τους νοσηλευόμενους στις ψυχιατρικές μονάδες, σε λογικές όπου η μείωση του χρόνου νοσηλείας δεν θα σημαίνει το ξεπέρασμα των πρακτικών εγκλεισμού και ιδρυματισμού και την στήριξη στην κοινότητα, αλλά την ταχεία καταστολή της «οξείας ψυχοπαθολογίας» - έχει ήδη μπει στα σκαριά η επέκταση της χρήσης του ηλεκτροσόκ - και το «γρήγορο εξιτήριο», με όποιες συνέπειες κι΄ αν έχει αυτό για τον ασθενή. Προβλέπει, επίσης, και διαδικασίες που θα επιτρέπουν στο μέλλον και την έξωση από τις στεγαστικές δομές, με κριτήρια που πάντα θα είναι σε θέση να επινοούνται, ανάλογα με τις εκάστοτε ανάγκες της δημοσιονομικής προσαρμογής.

Καθώς με την ταχεία, όπως – όπως, πλήρωση των λιγοστών κενών θέσεων στις όποιες στεγαστικές δομές, δεν θα υπάρχει, στο προσεχές μέλλον, δυνατότητα φιλοξενίας σ΄ αυτές και με δεδομένη την ανυπαρξία κοινοτικών μονάδων «στήριξης στον τόπο κατοικίας» των ανθρώπων που θα παίρνουν το «γρήγορο εξιτήριο» (αλλά και κοινωνικών παροχών για να μπορούν να τραφούν, να έχουν πρόσβαση στη θεραπεία τους και γενικά να επιβιώσουν), το ήδη υπαρκτό φαινόμενο της «περιστρεφόμενης πόρτας» θα γίνει ο κανόνας : η εναλλαγή του κοινωνικού αποκλεισμού με τον εγκλεισμό, νοσηλεία για γρήγορη καταστολή και «έλεγχο των συμπτωμάτων» και επιστροφή στο «χώρο του κοινωνικού αποκλεισμού» για όσο διάστημα η ψυχική οδύνη δεν γίνεται «ενοχλητική», έτσι ώστε να γίνει «αντικείμενο προσοχής» και να κινητοποιήσει τους σχετικούς μηχανισμούς του κοινωνικού ελέγχου.

Θεωρούμε ότι η απάντηση σ΄ αυτή την ανθρωπιστική καταστροφή που προωθεί με την πολιτική της η τωρινή ηγεσία του Υπουργείου Υγείας (και η οποία, στα περιεχόμενά της, αγγίζει και δομικά σχετίζεται με τις αντιλήψεις της Χρυσής Αυγής περί «στείρωσης και ευθανασίας των ψυχικά πασχόντων»), δεν είναι η υπεράσπιση του ψυχιατρείου (ενός άκρως αντιθεραπευτικού και κατασταλτικού θεσμού), αλλά η πιο σθεναρή από ποτέ διεκδίκηση της ουσίας αυτού που ήταν πάντοτε η υπέρβαση του ψυχιατρείου: η κατάργηση της ιδρυματικής βίας, των εξουσιαστικών σχέσεων, των πρακτικών του εγκλεισμού, η αποκατάσταση του Λόγου και των δικαιωμάτων των ατόμων με ψυχιατρική εμπειρία, η δημιουργία των όρων για ισότιμο διάλογο μεταξύ θεραπευτών και θεραπευομένων, η λήψη μέτρων για αξιοπρεπή κοινωνική, αλλά και εργασιακή, ένταξη, ο ενεργός πρωταγωνιστικός ρόλος των λειτουργών και των άμεσα ενδιαφερομένων ατόμων με ψυχιατρική εμπειρία στις διαδικασίες μετασχηματισμού και ξεπεράσματος του ιδρύματος, ενάντια σε άνωθεν διαδικασίες διοικητικού κλεισίματος και αδειάσματος του ψυχιατρείου, η ενεργός συμμετοχή της κοινωνίας κοκ.

Αυτές οι διαδικασίες είναι ασυμβίβαστες με οποιαδήποτε έννοια διαθεσιμότητας/κινητικότητας/απολύσεων του προσωπικού, και, αντίθετα, απαιτούν προσλήψεις προσωπικού.

Είναι ασυμβίβαστες με την επικείμενη παρακράτηση των συντάξεων των φιλοξενουμένων σε στεγαστικές δομές.

Είναι ασυμβίβαστες με την ύπαρξη ανασφάλιστων ψυχικά πασχόντων (και όχι μόνο), με τους ποικίλους περιορισμούς/εμπόδια/μειώσεις στις συντάξεις και τα επιδόματά τους, στην ανυπαρξία ευκαιριών εργασιακής ένταξης, συνεταιριστικών ή άλλων.

Είναι ασυμβίβαστες με την εγκαθιδρυμένη αδιαφορία για την μη εφαρμογή της όποιας νομοθεσίας προάγει την υπεράσπιση των δικαιωμάτων τους (για την ακούσια νοσηλεία, την δικαστική συμπαράσταση κλπ).

Θεωρούμε ότι πρέπει άμεσα να υπάρξει ένα πλατύ μέτωπο, ένα κίνημα «από τα κάτω», των ανθρώπων με ψυχιατρική εμπειρία, λειτουργών των υπηρεσιών, οικογενειών, κοινωνικών κινημάτων, για να μην περάσουν αυτά τα εν τη ουσία ανθρωποκτόνα σχέδια. Να είναι το κίνημα αυτό μια ουσιαστική στιγμή στην διαδικασία αποκατάστασης του Λόγου των ανθρώπων με ψυχιατρική εμπειρία και των δικαιωμάτων τους - ένα εκ των οποίων είναι η άμεση ακύρωση, με νομοθετική πράξη, της παρακράτησης των συντάξεων.
Να διεκδικηθεί η άμεση ακύρωση του «συμφώνου Λυκουρέντζου-Αντόρ» και όλων των μνημονιακών πολιτικών που κρύβονται πίσω από αυτό.

Να υπάρξει επαρκής χρηματοδότηση για την Ψυχική Υγεία και ολοκλήρωση του μετασχηματισμού και της υπέρβασης των ψυχιατρείων, στην λογική της Αποιδρυματοποίησης και όχι της Απονοσοκομειοποίησης και του απλού «κλεισίματος».

Να μην υπάρξει καμιά διαθεσιμότητα/κινητικότητα/απόλυση και αντίθετα, να γίνουν προσλήψεις του αναγκαίου προσωπικού. Ολο το προσωπικό των ψυχιατρείων είναι αναγκαίο (και μάλιστα, δεν επαρκεί) για έναν ουσιαστικό μετασχηματισμό του συστήματος ψυχικής υγείας, πέρα από το ψυχιατρικό ίδρυμα.

Να μπει φραγμός στην ιδιωτικοποίηση της Ψυχικής Υγείας και να διασφαλιστεί ο δημόσιος και δωρεάν χαρακτήρας της. Να αναλάβει το Δημόσιο όλες τις δομές και τις υπηρεσίες των ΜΚΟ, που έχουν γίνει με κρατικές και κοινοτικές χρηματοδοτήσεις, να διασφαλιστούν οι θέσεις εργασίας του προσωπικού και η αξιοπρεπής και θεραπευτική φιλοξενία των ενοίκων.

Καταλαβαίνουμε ότι όλα τα παραπάνω σημαίνουν ανατροπή του μνημονίου. Σημαίνουν μαζική αντίσταση και πολιτικές ανατροπές.

Αλλά «δεν υπάρχει άλλος δρόμος» προκειμένου ν΄ αποφευχθεί η «μαζική ευθανασία» που ετοιμάζουν.

7 Νοέμβρη 2013

Γιώργος Αστρινάκης, Δ/ντής ψυχίατρος, Δρομοκαίτειο

Γιώργος Κοκκινάκος, Δ/ντής ψυχίατρος, ΚΨΥ Χανίων

Κατερίνα Μάτσα, ψυχίατρος, τ. Δ/ντρια 18 Ανω, ΨΝΑ

Θόδωρος Μεγαλοοικονόμου, Δ/ντής ψυχίατρος ΨΝΑ

Κώστας Μπαϊρακτάρης, αν. καθηγητής, Τμήμα Ψυχολογίας, ΑΠΘ

Το Διοικητικό Συμβούλιο δήλωσε άγνοια για το έγγραφο που αποκάλυψε η «Εφ.Συν.» και έκανε λόγο για κλείσιμο τμημάτων στο Ψυχιατρικό Νοσοκομείο, ενώ ζητούσε από τους συγγενείς να τους μεταφέρουν ώστε να συνεχιστεί η νοσηλευτική τους φροντίδα

 

 

Της Ντάνι Βέργου

Ενόχλησε η αποκάλυψη της «Εφ.Συν.» (1/11) για το έγγραφο του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Αττικής «Δρομοκαΐτειο» που προοριζόταν για αποστολή στις 80 οικογένειες χρόνιων ασθενών του νοσοκομείου, ενημερώνοντας ότι «σύμφωνα με τις πρόσφατες αποφάσεις του υπουργείου Υγείας, τα τμήματα χρονίως νοσηλευομένων ασθενών του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Αττικής “Δρομοκαΐτειο” πρόκειται να παύσουν τη λειτουργία τους μέχρι 31-12-2013… Παρακαλούμε για τη δική σας συνεργασία για να γίνει δυνατή η όσον το δυνατόν ομαλότερη μετάβαση του συγγενή σας σε δομές για συνέχιση της ιατρο-νοσηλευτικής φροντίδας του». Το έγγραφο που προωθεί την ντιρεκτίβα του υπουργείου Υγείας ίσως δεν φτάσει τελικά στα χέρια των συγγενών.

Διοίκηση και εργαζόμενοι στην Αριστοτέλους

Στο νοσοκομείο προκλήθηκε αναστάτωση, με τη διοίκηση και το Διοικητικό Συμβούλιο να ψάχνουν να βρουν ποιοι υπέγραψαν για να φύγει το έγγραφο, δηλώνοντας άγνοια. Κατά το χθεσινό κλείσιμο της πύλης του νοσοκομείου από εργαζόμενους, ο διοικητής ζήτησε από το προεδρείο να ανέβει μαζί του στην Αριστοτέλους για να συναντηθούν εκτάκτως με την αρμόδια υφυπουργό Ζ. Μακρή. Εξω από το υπουργείο διαδήλωναν μαζικά εργαζόμενοι από το ίδιο νοσοκομείο. Οι εργαζόμενοι έκπληκτοι ενημερώθηκαν για την πρόθεση του υπουργείου για άμεση δημιουργία δύο οικοτροφείων μόνο για τους 50 από τους 80 χρόνιους ασθενείς του ψυχιατρείου. «Θα σας δώσουμε τα χρήματα να κάνετε τα οικοτροφεία που θέλετε για να αδειάσουν τα τμήματα αυτά, για να μην πεταχτούν οι άνθρωποι στον δρόμο», είπε κάνοντας την παραδοχή ότι οι θέσεις στις ΜΚΟ δεν φτάνουν για τους 400 ασθενείς των τμημάτων χρόνιων παθήσεων που κλείνει το υπουργείο εδώ και τώρα, δεδομένου ότι οι δημόσιες δομές είναι γεμάτες, όπως έγραφε η «Εφ.Συν.».

Τονίζαμε ότι το σχέδιο του υπουργείου είναι να πάνε τους ανθρώπους αυτούς στα Λεχαινά ή να τους «μοιράσουν» σε άλλα τμήματα, τυχαία, όπου θα δημιουργηθούν αφόρητες και νοσηρές καταστάσεις, ή να τους πετάξουν στον δρόμο. «Ακόμα και τίποτα από αυτά να μη συμβεί στους ασθενείς που βρίσκονται εντός του συστήματος, τα νέα περιστατικά δεν θα έχουν απολύτως καμία επιλογή στεγαστικής αποκατάστασης», γράφαμε.

Τα δύο οικοτροφεία φυσικά δεν γίνονται σε δύο μήνες, χρειάζονται ένα εξάμηνο για να είναι έτοιμα και να μεταφερθούν σε αυτά οι 50 ασθενείς από τους συνολικά 400 χρόνιους που ζουν στα ψυχιατρεία της χώρας (Δαφνί, Δρομοκαΐτειο, Θεσσαλονίκης) και για τους οποίους δεν υπάρχει καμία ενημέρωση από το υπουργείο όσον αφορά το πού θα καταλήξουν.

 

Διαβάστε σχετικά: "Έξωση εξπρές σε ψυχικά πάσχοντες"

 

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΑΡΣΥ ΨΝΑ

ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΓΙΑ ΤΟ «ΚΛΕΙΣΙΜΟ ΤΟΥ ΨΝΑ» ΜΠΗΚΕ ΚΙΟΛΑΣ ΣΕ ΕΦΑΡΜΟΓΗ

Με απόφαση του Διοικητή, συγκροτήθηκε επιτροπή της οποίας η αποστολή είναι να βάλει μπροστά την εφαρμογή του μνημονίου Λυκουρέντζου -Αντόρ για το κλείσιμο του ΨΝΑ. Όπως είναι γνωστό, η πρώτη φάση αυτού του σχεδίου προβλέπει την «μετακίνηση» των ασθενών χρόνιας παραμονής του ΨΝΑ σε διάφορες μονάδες εκτός αυτού. Αυτό το έργο, σύμφωνα με όσα έχουν υπογράψει, πρέπει να έχει τελειώσει μέχρι τις 31/12/2013. Δουλειά της επιτροπής (διακλαδικής στη σύνθεσή της) είναι η «εποπτεία και ο συντονισμός όλων των δράσεων αποασυλοποίησης χρόνιων ασθενών του ΨΝΑ» για μετάβαση τόσο σε κενές θέσεις δομών του ΨΝΑ και των ΜΚΟ, όσο και σε νέες στεγαστικές δομές που θα ιδρυθούν (δεν προσδιορίζεται, και όχι τυχαία, αν θα είναι του ΨΝΑ ή άλλες).

Είναι σαφές ότι το έργο για το οποίο η υφυπουργός Ζ. Μακρή πίεζε με την γνωστή επιστολή της από τον Ιούλιο, ξεκίνησε. Φαίνεται ότι ο «διάλογος», ο κατά φαντασίαν προσχηματικός διάλογος που «έστησαν», ολοκληρώθηκε! Και τώρα αρχίζουν τα όργανα. Φέρουν τεράστια ευθύνη όλοι αυτοί οι συνδικαλιστές και επιστημονικοί εκπρόσωποι που μπήκαν σ΄ αυτό τον ψευτοδιάλογο, υποβάλλοντας και προτάσεις φτιαγμένες κατά τρόπο που βολεύουν αυτούς στο Υπουργείο που είχαν ήδη ειλημμένες αποφάσεις για το πώς θα μας «κλείσουν».

Οι ασθενείς στα χρόνια τμήματα θα έπρεπε ήδη να έχουν πάει σε στεγαστικές δομές του ΨΝΑ. Αυτό είναι κομμάτι της δουλειάς μας και δεν χρειάζεται ειδική επιτροπή εποπτείας και συντονισμού. Είναι δουλειά των αρμόδιων ψυχιάτρων και των θεραπευτικών ομάδων. Και αν κάπου διαπιστώνεται αμέλεια, ίσως θα πρέπει να υπάρχει, πιθανώς, παρότρυνση, αλλά, προπαντός, παροχή των αναγκαίων προϋποθέσεων υλοποίησης, υλικών (δομών) και προσωπικού. Αλλά «ειδική επιτροπή» σημαίνει υλοποίηση «σχεδίου εκκένωσης» και μάλιστα, όπως έλεγε η Μακρή και όπως ακούνε όλοι όσοι πάνε στους δήθεν διαλόγους στο Υπουργείο… «σύντομα»!!! Κι’ ας πουν ό,τι θέλουν κάποιοι καλοθελητές (και από την διορισθείσα επιτροπή). Μπορούν να επικαλεστούν και να προβάλλουν τις όποιες «θεραπευτικές αρχές και διαδικασίες» τώρα στο ξεκίνημα. Σε ένα μήνα αυτές θα έχουν ξεχαστεί. Αλλά θα έχουν βάλει το χεράκι τους να προχωρήσει το σχέδιο που προωθούν ο Αδωνις και η Μακρή. Είναι τότε που θα αρχίσουν να εφαρμόζονται και τα επόμενα στάδια του σχεδίου, όπως οι διαθεσιμότητες, οι κινητικότητες κοκ, για τις οποίες αυτοί που μπήκαν στο «διάλογο» και αυτοί που μέσω της επιτροπής υλοποιούν το «προϊόν του διαλόγου», δεν λένε κουβέντα.

Είναι ακόμα καιρός για όλους ν΄ αποφασίσουν να μη συμμετάσχουν σε αυτή τη καταστροφική παρωδία αποασυλοποίησης. Να θέσουμε ως προϋπόθεση του όποιου διαλόγου και του όποιου σχεδίου : καμιά κινητικότητα/διαθεσιμότητα, προσλήψεις, τομεοποίηση, Κέντρα Ψυχικής Υγείας πλήρως στελεχωμένα, μετάβαση των ασθενών χρόνιας παραμονής σε νέες στεγαστικές δομές του ΨΝΑ, στη βάση εξατομικευμένου θεραπευτικού πλάνου για τον κάθε ασθενή, με διαθέσιμο όλο το χρόνο που απαιτείται γι΄ αυτό, ενάντια σε κάθε λογική και διαδικασία βιασύνης.

Η ΑΡΣΥ θεωρεί ότι πρέπει να υψωθεί ένα μέτωπο αντίστασης απέναντι σε όλες τις πτυχές του σχεδίου/συμφωνίας Λυκουρέντζου - Αντόρ και, κατά συνέπεια, στο έργο της εν λόγω επιτροπής. Η ΑΡΣΥ, ενώ θα αγωνίζεται ενάντια στις λογικές και στις διαδικασίες ενός καταστροφικού (για ασθενείς και προσωπικό) κλεισίματος του ψυχιατρείου, θα παρακολουθεί ταυτόχρονα από κοντά όλες τις ενέργειες της όποιας επιτροπής, οι οποίες θα αντίκεινται κατάφωρα και θα αποτελούν παραβίαση των θεραπευτικών διαδικασιών, των δικαιωμάτων και της αξιοπρέπειας ασθενών και προσωπικού και θα αναδεικνύει κάθε γεγονός που υποπίπτει στην αντίληψή της. Στήνοντας, μ΄ άλλα λόγια, ένα Παρατηρητήριο για όλες τις ενέργειες που εντάσσονται στην εφαρμογή του συγκεκριμένου σχεδίου κλεισίματος του ΨΝΑ.

3/10/2013

ΑΡΙΣΤΕΡΗ ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΙΚΗ ΣΥΣΠΕΙΡΩΣΗ ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΩΝ ΨΝΑ

ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ/ΔΙΑΔΗΛΩΣΗ ΕΞΩ ΑΠΟ ΤΟ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ

ΤΗΝ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ, 11 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2013, 11πμ

ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΗΝ ΛΗΣΤΡΙΚΗ ΠΑΡΑΚΡΑΤΗΣΗ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΞΕΩΝ ΤΩΝ ΨΥΧΙΚΑ ΠΑΣΧΟΝΤΩΝ

ΚΑΙ ΕΠΙΔΙΩΞΗ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗΣ ΜΕ ΤΗΝ ΥΦΥΠΟΥΡΓΟ ΥΓΕΙΑΣ

Καλούμε όλους, χρήστες/λήπτες των υπηρεσιών, οικογένειες, λειτουργούς ψυχικής υγείας στο δημόσιο και στον ιδιωτικό τομέα, σωματεία εργαζομένων στην ψυχική υγεία και όλες τις ενδιαφερόμενες συλλογικότητες, σε συγκέντρωση/διαδήλωση έξω από το Υπουργείο Υγείας (Αριστοτέλους 17), την Παρασκευή, 11/10/2013, ώρα 11 πμ, ενάντια στην πρωτοφανώς βάναυση μεταχείριση των ψυχικά πασχόντων και γενικά των ατόμων που έχουν ανάγκη ψυχοκοινωνικής φροντίδας, περίθαλψης και φιλοξενίας, που συνιστά η παρακράτηση υψηλού ποσοστού επί της σύνταξής τους, προκειμένου να συνεχίσουν να τυγχάνουν αυτής της φιλοξενίας ή φροντίδας, αλλιώς θα πεταχτούν στο δρόμο.

Όπως είναι γνωστό, οι διαδικασίες και οι προετοιμασίες για την έναρξη υλοποίησης της παρακράτησης στις μονάδες του δημοσίου έχουν προχωρήσει (κατ΄ αρχήν, από το ΙΚΑ) και η εφαρμογή του μέτρου μπορεί να γίνει ανά πάσα στιγμή και μάλιστα αιφνιδιαστικά. Και σύμφωνα με άλλο νόμο που έχει ψηφιστεί, έπεται η επίσημη (και όχι απλώς άτυπη, όπως μέχρι τώρα) εφαρμογή της στις αντίστοιχες μονάδες του ιδιωτικού «μη κερδοσκοπικού» τομέα.

Η παρακράτηση προβλέπει κυριολεκτικό ξεζούμισμα των φιλοξενουμένων στις δομές, σε ποσοστό, ανάλογα με το ύψος της σύνταξης, που ξεκινά από 40% και φτάνει μέχρι 80%. Αυτή η παρακράτηση, ούτως ή άλλως αυθαίρετη και ληστρική, δεν γίνεται για βελτίωση, έστω και προσχηματικά, της φροντίδας τους, αλλά προορίζεται ν΄ αντικαθιστά ισόποσα τμήμα του προϋπολογισμού της εκάστοτε μονάδας φροντίδας/φιλοξενίας. Προβλέπεται, μάλιστα, η αναδρομική παρακράτηση από την ημερομηνία που ψηφίστηκε ο σχετικός νόμος, το 2011. Πρόκειται, ουσιαστικά, για ιδιωτικοποίηση του δημοσίου με μια και μόνη κίνηση: τον εκβιαστικό εξαναγκασμό των περιθαλπόμενων/φιλοξενουμένων να πληρώνουν, και μάλιστα αδρά, για τις παρεχόμενες υπηρεσίες.

Εχει ζητηθεί συνάντηση εκπροσώπων των άμεσα ενδιαφερομένων, ληπτών των υπηρεσιών, οικογενειών, λειτουργών ψυχικής υγείας, σωματείων εργαζομένων με την αρμόδια επί θεμάτων ψυχικής υγείας υφυπουργό κ. Ζέττα Μακρή,

ΟΛΟΙ ΣΤΟ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ

ΤΗΝ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ, 11/10/2013, ώρα 11 πμ.

ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΩΝ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ,

ΛΗΠΤΩΝ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΚΑΙ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΩΝ

ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΚΡΑΤΗΣΗ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΞΕΩΝ ΤΩΝ ΨΥΧΙΚΑ ΠΑΣΧΟΝΤΩΝ

ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ ΣΤΟ ΨΝΑ ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΗΝ ΛΗΣΤΡΙΚΗ ΠΑΡΑΚΡΑΤΗΣΗ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΞΕΩΝ ΤΩΝ ΨΥΧΙΚΑ ΠΑΣΧΟΝΤΩΝ

Ένα σημαντικό πρώτο βήμα για την συγκρότηση ενός μετώπου αγώνα ενάντια στην παρακράτηση των συντάξεων των φιλοξενούμενων στις στεγαστικές δομές και των περιθαλπόμενων σε ιδρύματα χρόνιας παραμονής, αποτέλεσε η σημερινή συνάντηση οικογενειών, φιλοξενούμενων στις στεγαστικές δομές και λειτουργών ψυχικής υγείας που πραγματοποιήθηκε στο ΨΝΑ.

Ξεκίνησε ως «πρωτοβουλία λειτουργών ψυχικής υγείας» όταν μέσα στο καλοκαίρι (10/7/2013) δημοσιεύτηκε η εφαρμοστική απόφαση του ΙΚΑ (προπομπός και των υπόλοιπων ταμείων που θ΄ ακολουθήσουν) για την παρακράτηση, ενός μέτρου που είχε ψηφιστεί επί υπουργού Υγείας Λοβέρδου, αλλά που η εφαρμογή του είχε ανασταλεί τον Ιούλιο του 2012 από την τότε υφυπουργό Υγείας Φ. Σκοπούλη, χωρίς, ωστόσο, ουδέποτε να ακυρωθεί, έτσι ώστε να είναι ελεύθερο το έδαφος στο γνωστό νέο δίδυμο Αδωνι και Ζ. Μακρή να προχωρήσουν στην αδίστακτη υλοποίησή του με ό,τι κι΄ αν αυτό σημαίνει για τις ίδιες τις ζωές των ψυχικά πασχόντων.

Αν και η ειδοποίηση των συγγενών έγινε, εν μέσω του καλοκαιρού, σε λίγες μόνο δομές του ΨΝΑ, υπήρξε σημαντική ανταπόκριση. Εκφράστηκε όχι μόνο απόγνωση και απελπισία, αλλά και πολύς θυμός και οργή και διάθεση να συνεχιστεί, να διευρυνθεί και να κλιμακωθεί ο αγώνας ενάντια στην παρακράτηση των συντάξεων.

Οπως είναι γνωστό, η διάταξη αυτή, που έχει ψηφιστεί από το 2011, προβλέπει την παρακράτηση από το νοσοκομείο (ή το ίδρυμα) που παρέχει περίθαλψη, ή φιλοξενία σε εξωνοσοκομειακή στεγαστική του μονάδα (ξενώνα, οικοτροφείο, προστατευόμενο διαμέρισμα), ποσοστού επί της σύνταξης γήρατος ή αναπηρίας του νοσηλευομένου, ή φιλοξενουμένου - με το ποσοστό αυτό ν΄ ανέρχεται, κλιμακωτά, από 40% για συντάξεις μέχρι 360 ευρώ, έως και 80% για ποσά άνω των 1500 ευρώ. Τα χρήματα που θα περισσεύουν στον καθένα για τα στοιχειώδη καθημερινά του έξοδα, θα είναι ελάχιστα.

Πρόκειται, δηλαδή, για μιαν απευθείας ιδιωτικοποίηση των δημόσιων υπηρεσιών, αφού ο περιθαλπόμενος ή φιλοξενούμενος σ΄ αυτές, προκειμένου να συνεχίσει να περιθάλπεται ή να φιλοξενείται, θα πρέπει να καταβάλει αυτό το ποσό, αλλιώς θα εκδιώκεται (στο δρόμο ή σε μιαν οικογένεια που αδυνατεί να τον στηρίξει) – παρόλο που το ασφαλιστικό του ταμείο πληρώνει το προβλεπόμενο νοσήλιο για την φροντίδα του στην δομή.

Βέβαια, η ρύθμιση προβλέπει, εναλλακτικά, και κάτι ακόμα πιο «φασιστικό» από αυτό : την απευθείας παρακράτηση χωρίς καν να ειδοποιηθεί ο δικαιούχος της σύνταξης.

Επιπλέον, όπως διευκρινίζεται στην σχετική υπουργική απόφαση, το ποσό που παρακρατείται, δεν προστίθεται στον προϋπολογισμό του νοσοκομείου, αλλά αντικαθιστά ποσό του προϋπολογισμού αντίστοιχο της παρακράτησης. Πρόκειται, δηλαδή, για καθαρή περικοπή των δημόσιων δαπανών και απευθείας μεταφοράς τους στον χρήστη.

Αλλά το πράγμα δεν σταματάει εδώ. Η προαναφερθείσα εγκύκλιος του ΙΚΑ αναφέρει ότι προβλέπεται και αναδρομική είσπραξη όλου του ποσού της παρακράτησης που αντιστοιχεί στον καθένα από τότε που ψηφίστηκε ο σχετικός νόμος, το 2011!!! Δηλαδή, οι δικαιούχοι κινδυνεύουν, για μεγάλο χρονικό διάστημα να μην παίρνουν ούτε ένα ευρώ.

Η σημερινή συνάντηση αποφάσισε :

-νέα συγκέντρωση στις 2 Οκτώβρη με στόχο να ειδοποιηθούν και να κινητοποιηθούν όσο γίνεται περισσότεροι από όλα τα ψυχιατρεία και τις στεγαστικές δομές τους.

-δημιουργία επιτροπής οικογενειών, χρηστών των υπηρεσιών και λειτουργών ψυχικής υγείας που θα ζητήσει συνάντηση με την αρμόδια υφυπουργό κ. Ζ. Μακρή. -όσο γίνεται μεγαλύτερη δημοσιοποίηση του ζητήματος, ενημέρωση πολιτικών φορέων.

-διαδήλωση στο Υπουργείο και συμμετοχή σε κινητοποιήσεις για την ψυχική υγεία, -διεθνή καμπάνια σε όλη την Ευρώπη, με ενημέρωση όλων των φορέων και των προσώπων που έχουν παρακολουθήσει την πορεία της λεγόμενης «ψυχιατρικής μεταρρύθμισης» σ΄ αυτή τη χώρα, από την Λέρο της δεκαετίας του 80 μέχρι σήμερα.

-περαιτέρω προετοιμασία των νομικών ενεργειών, μέχρι και στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.

Ηταν στις 10 Σεπτέμβρη του 1989 που ο βρετανικός Observer κυκλοφορούσε με πρωτοσέλιδο κύριο άρθρο και μια μεγάλη φωτογραφία από το τότε κολαστήριο της Λέρου.

Επείγει, λοιπόν, να προλάβουμε τα νέα κολαστήρια που ετοιμάζουν οι αδίστακτοι εκτελεστές των διαδοχικών μνημονίων της τρόικας.

11/9/2013

ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΩΝ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ

ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΚΡΑΤΗΣΗ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΞΕΩΝ ΤΩΝ ΨΥΧΙΚΑ ΠΑΣΧΟΝΤΩΝ

ΠΡΟΣ ΤΟ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΤΩΝ ΦΙΛΟΞΕΝΟΥΜΕΝΩΝ ΣΕ ΣΤΕΓΑΣΤΙΚΕΣ ΔΟΜΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣ ΠΑΝΤΕΣ ΣΧΕΤΙΚΩΣ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΜΕΝΟΥΣ

Όπως ίσως γνωρίζετε, η παρούσα ηγεσία του Υπουργείου Υγείας ενεργοποίησε νομοθετική ρύθμιση, επί Υπουργείας Λοβέρδου, που είχε εδώ και ένα χρόνο ανασταλεί, σύμφωνα με την οποία παρακρατείται από το νοσοκομείο (ή το ίδρυμα) που παρέχει περίθαλψη, ή φιλοξενία σε εξωνοσοκομειακή στεγαστική του μονάδα (ξενώνα, οικοτροφείο, προστατευόμενο διαμέρισμα), ποσοστό επί της σύνταξης γήρατος ή αναπηρίας του νοσηλευομένου, ή φιλοξενουμένου, ανάλογα με το ύψος αυτής. Το ποσοστό της παρακράτησης ανέρχεται, για συντάξεις μέχρι 360 ευρώ, στο 40%, για συντάξεις από 360.01 – 500 ευρώ, στο 50%, για συντάξεις από 500.01-1000 ευρώ, στο 60%, για συντάξεις από 1000.01- 1500 ευρώ, στο 70% και από 1500.01 και πάνω, στο 80%. Σημειωτέον ότι το ποσό αυτό δεν προστίθεται στον προϋπολογισμό του νοσοκομείου, αλλά θα αντικαθιστά ποσό του προϋπολογισμού αντίστοιχο της παρακράτησης. Πρόκειται, δηλαδή, για καθαρή περικοπή των δημόσιων δαπανών και για πληρωμή της πάλαι ποτέ δημόσιας φροντίδας από τον ίδιο τον ασθενή. Οπως καταλαβαίνετε, τα χρήματα που θα περισσεύουν στον καθένα για τα στοιχειώδη καθημερινά του έξοδα, θα είναι ελάχιστα.

Ο τρόπος είσπραξης θα γίνεται είτε απευθείας, σε συνεννόηση του ασφαλιστικού ταμείου με το νοσοκομείο για να παρακρατείται το ποσό που αντιστοιχεί στον καθένα και να κατατίθεται στο λογαριασμό του δικαιούχου ό,τι απομένει, ή ο ασθενής θα εξακολουθήσει να λαμβάνει το πλήρες ποσό, με την υποχρέωση (αυτός και/ή οι συγγενείς του) να καταβάλει το ποσοστό που προβλέπεται, ανάλογα με το ύψος της σύνταξής του, στο νοσοκομείο προκειμένου να του επιτραπεί συνεχίσει παραμένει εκεί για να περιθάλπεται ή να φιλοξενείται.

Η εφαρμογή της παρακράτησης ξεκίνησε από το ΙΚΑ, που έβγαλε, στις 10/7/2013, σχετική εγκύκλιο για τον τρόπο εφαρμογής και πρόκειται φυσικά ν΄ ακολουθήσουν και τα υπόλοιπα ασφαλιστικά ταμεία. Και δεν είναι καθόλου τυχαίο που επέλεξαν καλοκαιρινούς μήνες για την εφαρμογή και αυτού του μέτρου..…

Να σημειωθεί ότι η εγκύκλιος αυτή αναφέρει ότι θα καθορίσουν και τον τρόπο που θα εισπράξουν αναδρομικά όλο το ποσό της παρακράτησης που αντιστοιχεί στον καθένα από τότε που ψηφίστηκε ο σχετικός νόμος, το 2011!!! Δηλαδή, οι δικαιούχοι κινδυνεύουν, για μεγάλο χρονικό διάστημα να μην παίρνουν ούτε ένα ευρώ.

Σαν λειτουργοί ψυχικής υγείας που παλεύουμε εδώ και πολλά χρόνια για τη στήριξη των ανθρώπων με προβλήματα ψυχικής υγείας, για την ψυχοκοινωνική τους αποκατάσταση και την κοινωνική τους επανένταξη, έχοντας συνεργαστεί στενά και με το οικογενειακό τους περιβάλλον για την επίτευξη αυτών των στόχων, καταλαβαίνουμε ότι αυτά τα μέτρα βάζουν σε άμεσο και μεγάλο κίνδυνο τους φιλοξενούμενους στις στεγαστικές δομές, ένα κίνδυνο που φτάνει, προοπτικά, μέχρι το σημείο να βρεθούν ακόμα και έξω από αυτές.

Γι΄ αυτό σας καλούμε όλους και όλες σε μια κοινή συνάντηση, για πληρέστερη ενημέρωση και για να συζητήσουμε τους τρόπους αντίδρασης και αντίστασης από κοινού στα καταστροφικά αυτά μέτρα.

Η συνάντηση θα γίνει στο ΨΝΑ, στο αμφιθέατρο, που βρίσκεται στο «Υποστηρικτικό κτίριο», την Τετάρτη, 11 Σεπτεμβρίου 2013, ώρα 12 μ.

1/8/2013

ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΩΝ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ

ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΚΡΑΤΗΣΗ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΞΕΩΝ ΤΩΝ ΨΥΧΙΚΑ ΠΑΣΧΟΝΤΩΝ

ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΟ ΒΙΑΣΤΙΚΟ ΚΛΕΙΣΙΜΟ/ΔΙΑΛΥΣΗ ΤΟΥ ΨΝΑ

ΘΕΣΕΙΣ ΤΩΝ ΓΙΑΤΡΩΝ ΤΟΥ ΨΝΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟ

ΤΟΥ ΨΥΧΙΑΤΡΕΙΟΥ

 

Εδώ και πάνω από 20 χρόνια, οι γιατροί και το προσωπικό του ΨΝΑ, όλων των ειδικοτήτων, άλλοτε με πρωτοβουλίες που ανέλαβαν και άλλοτε με την ενεργό συμμετοχή τους, έδωσαν ώθηση σε μεταρρυθμιστικές διαδικασίες στο ΨΝΑ και γενικότερα, οι οποίες, αν και ανολοκλήρωτες σε μεγάλο βαθμό (εξαιτίας, μεταξύ άλλων, και της έλλειψης, διαχρονικά, μιας συγκροτημένης και πραγματικά μεταρρυθμιστικής πολιτικής για την ψυχική υγεία), κατάφεραν να εγκαθιδρύσουν και να παγιώσουν ορατά αποτελέσματα, κυρίως στον τομέα της ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης (34 ξενώνες και οικοτροφεία και 54 προστατευόμενα διαμερίσματα).

Το όραμα/στόχος, ωστόσο, των μεταρρυθμιστικών προσπαθειών για ένα ριζικά εναλλακτικό στο παραδοσιακό ίδρυμα και στον εγκλεισμό και βασισμένο στην κοινότητα σύστημα υπηρεσιών ψυχικής υγείας δεν αποτέλεσε κινητήρια δύναμη και επιδιωκόμενο στόχο για όλους και σε όλα τα επίπεδα ευθύνης, πρωτίστως, όμως, για την εκάστοτε κρατούσα πολιτική ψυχικής υγείας των διαδοχικών κυβερνήσεων.

Σ΄ ένα πεδίο ποικίλων, ενίοτε διαμετρικά αντίθετων προσανατολισμών, εναντιωματικών στάσεων και αντιστάσεων, είναι αυτονόητο ότι η κύρια και τελική ευθύνη ήταν ανέκαθεν σ΄ αυτούς που (διαμέσου και των εκάστοτε επιτελείων τους) είναι υπεύθυνοι για την συγκρότηση της πολιτικής για την ψυχική υγεία.

Όμως ήταν αυτοί που, διαχρονικά, είχαν αναγάγει την πολιτική ψυχικής υγείας σε απλή απορρόφηση κοινοτικών κονδυλίων, χωρίς να λαμβάνεται μέριμνα ώστε η κάθε χρηματοδοτούμενη ενέργεια να έχει έναν (τον, υποτίθεται, επιδιωκόμενο) πραγματικά μεταρρυθμιστικό χαρακτήρα και συγκεκριμένο, ορατό και υλικό αποτέλεσμα, το οποίο, εν συνεχεία, να παγιώνεται και ν΄ αποτελεί μέρος του (επίσης υποτιθέμενου) υπό συγκρότηση ολοκληρωμένου δικτύου κοινοτικών υπηρεσιών.

Και την ίδια στιγμή, ήταν αυτές οι διαδοχικές πολιτικές ηγεσίες που είχαν επιλέξει την, επίσης διαχρονική, ανεξέλεγκτη χρηματοδότηση των ΜΚΟ, σε μια πολιτική, με τις ευλογίες της ΕΕ, πριμοδότησης του ιδιωτικού τομέα, χωρίς, ωστόσο, και εδώ να λαμβάνεται μέριμνα ώστε να υπάρχει συγκεκριμένο μεταρρυθμιστικό αποτέλεσμα, να συνδέεται, δηλαδή, η χρηματοδότηση με συγκεκριμένες ενέργειες και αποτελέσματα ριζικού μετασχηματισμού του θεσμού. Και ενώ στο δημόσιο η «παρενέργεια» αυτής της πολιτικής ήταν ο απλός εξωραϊσμός, στον ιδιωτικό τομέα ήταν η ασύδοτη και ανεξέλεγκτη επιχειρηματική δράση, ερήμην των αναγκών για την συγκρότηση ενός ολοκληρωμένου συστήματος κοινοτικών υπηρεσιών ψυχικής υγείας.

Δεν έγιναν ποτέ τα αυτονόητα. Η τομεοποίηση. Τα ολοκληρωμένα δίκτυα των κοινοτικών υπηρεσιών (με άξονα το Κέντρο Ψυχικής Υγείας) που θα λειτουργούσαν εναλλακτικά στην ανάγκη νοσοκομειακής νοσηλείας, προλαμβάνοντάς την, μειώνοντας την ανάγκη της και καθιστώντας την κυρίως εκούσια και σπανίως ακούσια. Δεν υπήρξαν καν οι αναγκαίες, αριθμητικά, κλίνες νοσηλείας που μια χώρα σαν την Ελλάδα, με τελείως ανύπαρκτο σύστημα κοινοτικών υπηρεσιών, θα είχε ανάγκη (μια από τις κύριες αιτίες της ντροπής των ράντζων). Οι κλινικές στα γενικά νοσοκομεία λειτουργούν όπως και οι κλινικές στα ψυχιατρεία, καθώς ο νοσοκομειοκεντρικός χαρακτήρας του συστήματος ουδόλως μετακινήθηκε.

Για ποια μεταρρύθμιση, επομένως, μιλάμε; Για ποια ολοκλήρωση των προϋποθέσεων και για ποια «λήγοντα συμβόλαια» ώστε στα τέλη του 2015 να κλείσουν τα ψυχιατρεία; Εχοντας γίνει ποιές από τις προϋποθέσεις του κλεισίματος, αν με αυτό εννοούμε ένα πραγματικά μεταρρυθμισμένο σύστημα και όχι απλώς μιαν όπως-όπως μετακόμιση των κλινικών από το ψυχιατρείο στο γενικό νοσοκομείο;

Και την ίδια στιγμή που τίθεται το ζήτημα του «κλεισίματος» είναι που η λειτουργία των διαφόρων μονάδων του ΨΝΑ (αλλά και των άλλων ψυχιατρείων), των τμημάτων εισαγωγών, των στεγαστικών δομών κλπ, είναι πολύ κάτω από τα όρια ασφαλούς λειτουργίας, αγγίζοντας τα όρια της παντελούς αδυναμίας λειτουργίας. Τμήματα εισαγωγών με 27 κλίνες και 5 έως 15 ράντζα, με 14 νοσηλευτές για όλες τις βάρδιες. Στεγαστικές δομές με 6 έως 8 άτομα προσωπικό. Πώς θα μπορέσουν αυτές οι δομές να στηρίξουν και να φροντίσουν το πλήρες φάσμα των αναγκών, ιδιαίτερα των πιο πολύπλοκων και δύσκολων, ανθρώπων που πρέπει να μεταβούν σε στεγαστικές δομές, όταν το προσωπικό που αυτές έχουν, δεν φτάνει ούτε καν για την στοιχειώδη λειτουργία τους;

Πριν από την όποια συζήτηση περί «κλεισίματος» και πάντα στη λογική του πάλαι ποτέ οράματος της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης, προέχουν τα εξής, χωρίς τα οποία καμιά συζήτηση για κλείσιμο δεν μπορεί και δεν θα επιτραπεί να ξεκινήσει:

1ον Εξασφάλιση των κατάλληλων εξωνοσοκομειακών στεγαστικών δομών για τους ασθενείς στα τμήματα χρόνιας παραμονής του ΨΝΑ. Αξιολόγηση/εκτίμηση των ιδιαίτερων αναγκών τους σε εξατομικευμένη βάση, προσδιορισμός, στη βάση αυτής της εκτίμησης, των κενών θέσεων σε στεγαστικές δομές του ΨΝΑ, αλλά και των ΜΚΟ του Ψυχαργώς και, περαιτέρω, ίδρυση, από το ΨΝΑ, νέων στεγαστικών δομών για όσους δεν επαρκούν οι υπάρχουσες θέσεις ή έχουν ειδικές ανάγκες (πχ, περιπτώσεις αυτισμού κλπ), με μικρό, εν προκειμένω, αριθμό ενοίκων και εξειδικευμένα προγράμματα φροντίδας. Πρόσληψη μονίμου προσωπικού για την στελέχωση των όποιων νέων στεγαστικών δομών θεωρηθεί ότι είναι αναγκαίες για την μετάβαση των, ως άνω, νοσηλευόμενων στο ΨΝΑ. Διασφάλιση ότι οι ΜΚΟ δεν θα κάνουν επιλογές των ασθενών που θεωρούν ως πιο «λειτουργικούς» και ότι θα τεθούν σε πλήρη συνεργασία σε λογικές αποιδρυματοποίησης και όχι «ξεδιαλέγματος» και «επιστροφών».

2ον. Εξασφάλιση (μέσω προσλήψεων κλπ) μονίμου προσωπικού ώστε τα τμήματα εισαγωγών, για τους αριθμούς κλινών και νοσηλευομένων που αναφέρθηκαν ανωτέρω, να έχουν τουλάχιστον 20 νοσηλευτές/τριες (και 25 αν και όταν αργότερα μεταβούν σε γενικό νοσοκομείο). Επίσης, για τις εξωνοσοκομειακές στεγαστικές δομές (ξενώνες ή οικοτροφεία), να διασφαλιστούν 10-12 άτομα νοσηλευτικού προσωπικού για την ουσιαστική στήριξη των φιλοξενουμένων στις διαδικασίες της ΨΚΑ, ανάλογα με τον αριθμό και/ή την πολυπλοκότητα των αναγκών των φιλοξενουμένων, σε συνδυασμό και με τον εκάστοτε αριθμό των προστατευόμενων διαμερισμάτων που υποστηρίζονται από την στεγαστική δομή.

3ον Να ληφθεί, περαιτέρω, σοβαρά υπόψιν ότι, σε περίπτωση μεταφοράς των

υπαρχόντων τμημάτων του ΨΝΑ σε γενικά νοσοκομεία, με τον (ανεπαρκή) αριθμό των ειδικευμένων ψυχιάτρων που έχουν αυτή τη στιγμή (από 3 έως 5), θα είναι αδύνατη (πέραν της μη επαρκούς θεραπευτικά καθημερινής λειτουργίας) όχι απλώς η ασφαλής, αλλά ούτε καν η δυνατότητα της καθημερινής εφημερίας. Αρα, υπάρχει ανάγκη για άμεσες προσλήψεις γιατρών στο ΨΝΑ.

4ον Αμεση εφαρμογή της τομεοποίησης, με τομείς (ΤΟΨΥ) των 100.000 κατοίκων. Η εφαρμογή της τομεοποίησης, το να εξοικειωθεί η ολότητα των λειτουργών και των υπηρεσιών σ΄ αυτό τον τρόπο λειτουργίας (την ανάληψη, δηλαδή, της ευθύνης για τις ανάγκες ψυχικής υγείας του πληθυσμού μιας ορισμένης περιοχής) είναι από μόνη της μια απαιτητική διαδικασία που θέλει το δικό της χρόνο, ώστε να παγιωθεί και να παρουσιάσει τα συνδεδεμένα με αυτήν αποτελέσματα. Το ότι δεν έγινε μέχρι τώρα δεν σημαίνει ότι μπορεί να παραβλεφθεί η μη εφαρμογή της και ενώ εθεωρείτο εκ των ουκ άνευ για την μεταρρύθμιση και το κλείσιμο των ψυχιατρείων, τώρα, υπό την πίεση των διαφόρων μνημονίων, να θεωρείται, ελαφρά τη καρδία, ότι μπορεί να υπάρξει ολοκλήρωση και επίτευξη των στόχων της μεταρρύθμισης χωρίς αυτήν. Μια τέτοια προσέγγιση προδίδει τουλάχιστον έλλειψη σοβαρότητας.

5ον Αμεση έναρξη οικοδόμησης κοινοτικών υπηρεσιών ψυχικής υγείας, με στόχο την δημιουργία ενός ολοκληρωμένου δικτύου υπηρεσιών σε κάθε ΤΟΨΥ. Κεντρική μονάδα του δικτύου πρέπει να είναι το Κέντρο Ψυχικής Υγείας (ΚΨΥ). Επομένως, άμεση δημιουργία και έναρξη λειτουργίας ενός ΚΨΥ ανά ΤΟΨΥ, διασυνδεδεμένου με την μονάδα νοσηλείας και τις άλλες σχετικές υπηρεσίες του τομέα και κατάλληλα στελεχωμένου. Η στελέχωση για τα νέα ΚΨΥ θα μπορούσε και να προέλθει από το ψυχιατρείο αν επαρκούσε το προσωπικό, αλλά δεν επαρκεί, καθώς, όπως προαναφέρθηκε, αυτό δεν φτάνει ούτε για την ενεστώσα λειτουργία του ψυχιατρείου. Είναι βέβαιο ότι, στην περίοδο της μετάβασης (στην διαδικασία, δηλαδή, του μετασχηματισμού του ιδρύματος, που η επίσημη πολιτική το ανάγει σε απλό «κλείσιμο»), προκειμένου και τα απολύτως αναγκαία ΚΨΥ να γίνουν και τα υπάρχοντα τμήματα και οι στεγαστικές δομές να λειτουργούν σωστά και με ασφάλεια, θα χρειαστεί πολύ περισσότερο προσωπικό, μόνιμο και όλων των ειδικοτήτων (ψυχίατροι, νοσηλευτές, ψυχολόγοι, κοινωνικοί λειτουργοί, εργοθεραπευτές κλπ).

Είναι αυτονόητο ότι όλο το υπάρχων προσωπικό του ΨΝΑ, όχι μόνο το ιατρικό και το νοσηλευτικό, αλλά και το διοικητικό και τεχνικό, είναι απολύτως απαραίτητο, («δεν περισσεύει κανείς») και μπορεί να συμμετάσχει και κατάλληλα να αξιοποιηθεί στην όλη διαδικασία του μετασχηματισμού.

Θα πρέπει, εν προκειμένω, να τονίσουμε τη σημασία του να παραμείνουν τα ΚΨΥ δημόσια και να μην παραδοθούν και αυτά σε ιδιώτες, είτε του κερδοσκοπικού, είτε του «μη κερδοσκοπικού» τομέα (ΜΚΟ).

6ον Όταν τα ανωτέρω δημιουργηθούν και επαρκώς λειτουργήσουν, τότε (και μόνο τότε) θα μπορούσε να σκεφτεί κανείς μια βαθμιαία διαδικασία μετακίνησης των διαφόρων νοσηλευτικών μονάδων (τμήματα εισαγωγών) από το άσυλο προς κατάλληλους χώρους των νοσοκομείων, με κατάλληλη και επαρκή (ως άνω) στελέχωση, με διασφάλιση των εργασιακών δικαιωμάτων όλων των εργαζομένων και χωρίς καμιά, καθ΄ οδόν, μείωση κλινών.

7ον. Είναι εξαιρετικά σημαντική, παράλληλα με τα ανωτέρω, η ουσιαστική υποστήριξη των ευκαιριών επαγγελματικής αποκατάστασης των επανεντασσόμενων και γενικά των ανθρώπων με σοβαρά προβλήματα ψυχικής υγείας, μέσω της ενίσχυσης και του πολλαπλασιασμού των ΚΟΙΣΠΕ και άλλων συνεταιριστικών δραστηριοτήτων, έτσι ώστε η ψυχοκοινωνική αποκατάσταση και η κοινωνική ένταξη να μη διαιωνίζονται ως απλώς κενός λόγος και ευχολόγιο.

8ον Σε όλη αυτή την διαδικασία, αν πρόκειται πραγματικά για μια διαδικασία μετασχηματισμού του ψυχιατρικού θεσμού, το πιο εχθρικό προς αυτήν πράγμα θα ήταν οι ως τετελεσμένα γεγονότα αποφάσεις από τα πάνω, ερήμην των άμεσα ενδιαφερομένων. Αντίθετα, βασικό κριτήριο μιας ουσιαστικής αλλαγής (αν υποθέσουμε ότι μιλάμε με όρους μεταρρύθμισης και όχι ευκαιρίας για απορρύθμιση του συστήματος) είναι η ενεργός συμμετοχή των άμεσα ενδιαφερομένων στην όποια διαδικασία λήψης αποφάσεων, για οτιδήποτε αφορά τη φύση, την κουλτούρα, τις πρακτικές και τους διαδοχικούς βηματισμούς στην πορεία του μετασχηματισμού.

9ον. Τέλος, αν θεωρήσουμε ότι η συγκρότηση και η συνέχεια των θεραπευτικών ομάδων είναι εκ των ουκ άνευ σε μια διαδικασία που θέλει να λέγεται εν τη ουσία μεταρρυθμιστική, τότε θα πρέπει, σε κάθε βήμα, να εξασφαλιστεί η διατήρηση, στην όποια μετακίνηση, των θεραπευτικών ομάδων. Επομένως, διαδικασίες «διαθεσιμότητας», «κινητικότητας» κλπ, πέρα από τον όποιο άλλο αρνητικό χαρακτήρα τους, είναι άκρως επιζήμιες και διαλυτικές σε μια διαδικασία που θέλει να λέγεται ότι είναι «διαδικασία μετασχηματισμού του ψυχιατρικού θεσμού».

Εν κατακλείδι, το ψυχιατρικό άσυλο (ψυχιατρείο, νοσοκομείο ή όπως αλλιώς ονομαστεί) δεν είναι ένα απλό κτίριο που το αδειάζουμε, το κλειδώνουμε και φύγαμε. Εν μέσω των κυρίαρχων χαρακτηριστικών του ολοπαγούς ιδρύματος τα οποία το συνιστούν και το προσδιορίζουν (κατασταλτικές πρακτικές, απο-υποκειμενοποίηση κοκ), εμπεριέχεται και το στοιχείο της προστασίας, ως στοιχείο της αντίφασης την οποία ενσαρκώνει το άσυλο – ως προστασία, ωστόσο, καταπιεστική και εν τέλει ακυρωμένη. Αυτή η παράμετρος είναι πρωταρχικής σημασίας και δεν πρέπει ουδόλως να αγνοηθεί αλλά, αντίθετα, πρέπει να «διατηρηθεί μετασχηματιζόμενη» προς μιαν άλλου τύπου προστασία, συνδυασμένη με την ελευθερία του υποκειμένου, μια ελευθερία που δεν θα ισοδυναμεί με την εγκατάλειψη, αλλά θα υποστηρίζεται από ένα τομεοποιημένο και ολοκληρωμένο δίκτυο υπηρεσιών μέσα στην κοινότητα.

Συζήτηση για το «κλείσιμο του ψυχιατρείου» θα προκύψει αν και όταν ληφθούν σοβαρά υπόψιν, τεθούν σε εφαρμογή και λειτουργήσουν τα ανωτέρω. Αλλωστε, η επίτευξη και εφαρμογή τους είναι η δική μας άμεση και με κάθε αγωνιστικό τρόπο επιδίωξη.

2/9/2013

ΕΚ ΜΕΡΟΥΣ ΤΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗΣ ΤΩΝ ΓΙΑΤΡΩΝ ΤΟΥ ΨΝΑ

Η ΠΕΝΤΑΜΕΛΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΕΙΝΑΠ ΨΝΑ

ΑΘΑΝΑΣΟΠΟΥΛΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ

ΜΕΓΑΛΟΟΙΚΟΝΟΜΟΥ ΘΕΟΔΩΡΟΣ

ΠΑΠΥΡΑΚΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ

ΠΙΡΝΕΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ

ΦΛΟΥΔΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ

Νέα του Blog

Το αδύνατο που έγινε δυνατό

20.02.2017 | Slider
Εμφανίσεις: 4225