Sidebar
Ψυχική υγεία
Πανελλήνια Ομοσπονδία Συλλόγων Οργανώσεων για την Ψυχική Υγεία
Έδρα: Ελευθερίου Βενιζέλου 236, 163 41, Ηλιούπολη- Τηλ/Φαξ: 210 9948098
E-mail:posopsi@gmail.com url:http://www.posopsi.org
Αθήνα,18/02/2013
Προς: όλα τα ΜΜΕ και
κάθε αρμόδιο
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
Εμβρόντητη η ελληνική κοινωνία παρακολουθεί τα τραγικά συμβάντα στο χώρο της ψυχικής υγείας που σχετίζονται με τον τραγικό χαμό δύο συμπολιτών μας με προβλήματα ψυχικής υγείας. Το πρώτο περιστατικό συνέβη στο Οικοτροφείο «ΑΘΗΝΑ» της ΠΕΨΑΕΕ στις 13/2/2013 και είχε ως συνέπεια το θάνατο ενός 56χρονου τροφίμου του οικοτροφείου και των τραυματισμών άλλων τριών ατόμων. Στις 16 Φεβρουαρίου τα ξημερώματα στο Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Τρίπολης κάηκε καθηλωμένος 34χρονος ασθενής. Οι αρμόδιοι διερευνούν τα συμβάντα και διέταξαν τις σχετικές ΕΔΕ. Για τους ανθρώπους όμως ούτε κουβέντα …
Ποια είναι όμως η αλήθεια; Φταίει η αμέλεια; Φταίει η αδιαφορία; Φταίει η απουσία ελέγχου και αξιολόγησης που επιτρέπει την παραβίαση των δικαιωμάτων των ατόμων με προβλήματα ψυχικής υγείας και των σχετικών κανόνων; Ποιοι είναι ένοχοι;
Όλα αυτά είναι ψευδοερωτήματα. Ηθικός αυτουργός αυτής της κατάστασης είναι η ανικανότητα όλων των πολιτικών ηγεσιών διαχρονικά να συγκροτήσουν μια ξεκάθαρη πολιτική για τη ψυχική υγεία με συγκεκριμένους στόχους και προτεραιότητες, καθώς και τα συμφέροντα που αναδείχτηκαν τόσο από δημόσιους φορείς όσο και από ιδιωτικούς Μη Κερδοσκοπικούς φορείς Ψυχικής Υγείας στο διαγκωνισμό απορρόφησης του πακτωλού των ευρωπαϊκών κονδυλίων. Οι μόνοι που δεν ωφελήθηκαν απ’ όλα αυτά εκ του αποτελέσματος ήταν οι λήπτες υπηρεσιών ψυχικής υγείας και οι οικογένειές τους, που στο όνομά τους χτίστηκαν καριέρες και περιουσίες. Ντροπή ! Ντροπή! Ντροπή!
Η ΠΟΣΟΨΥ και οι Σύλλογοι μέλη της εκφράζουν τα ειλικρινή και βαθιά συλλυπητήρια στις οικογένειες των θυμάτων. Δεν μπορούν όμως να κρύψουν με και τα συναισθήματα αγανάκτησης και θυμού προς όλους τους εμπλεκομένους είτε σχετίζονται άμεσα είτε έμμεσα με τα γεγονότα αυτά, καθώς θύμα θα μπορούσε να ήταν ένα από τα παιδιά μας μια και εμείς εκπροσωπούμε τους λήπτες υπηρεσιών ψυχικής υγείας και τις οικογένειές τους. Η αγανάκτησή μας αφορά όλους εκείνους που με πράξεις ή με παραλείψεις τους οδήγησαν το χώρο της ψυχικής υγείας στο σημερινό κατάντημά του. Πολιτικοί, ψυχίατροι, λοιποί επαγγελματίες ψυχικής υγείας, πανεπιστημιακοί, όλοι αυτοί που αποτελούν το κράτος επιδόθηκαν στο «πάρτι» των ευρωπαϊκών προγραμμάτων δίχως πραγματικό ενδιαφέρον για τους ανθρώπους που θα έπρεπε να ήταν οι τελικοί αποδέχτες και ωφελούμενοι των δράσεων. Πολιτικές χωρίς πυξίδα, απουσία προτεραιοτήτων, αδιαφάνεια και ωφελιμισμός πρυτάνευσαν όλα αυτά τα χρόνια για να φτάσουμε σ’ αυτό το χάλι, αλλά ως εδώ…
Για δεκαετίες παρατηρούμε την καταπάτηση των δικαιωμάτων μας, την περιθωριοποίησή μας και τον εξευτελισμό μας λόγω του στίγματος και τα ευχολόγια δίκην καλών προθέσεων ότι τάχα υπάρχει πραγματικά ενδιαφέρον. Φτάνει η κοροϊδία και ο εμπαιγμός. Ζητούμε πλέον οι Σύλλογοι για τη Ψυχική Υγεία να έχουμε λόγο σ’ όλα τα επίπεδα για το που και πως κατευθύνονται οι εθνικοί και ευρωπαϊκοί πόροι, γιατί τα δικά μας παιδιά καίγονται. Ζητούμε ισότιμο ρόλο με τους ειδικούς και τους συμβούλους που εκ του αποτελέσματος κατάφεραν το διασυρμό της χώρας διεθνώς. Ζητούμε Δημοκρατία και Διαφάνεια παντού.
Καλό σας ταξίδι φίλοι και είθε να είστε οι τελευταίοι …
Με εκτίμηση
Η Πρόεδρος Η Γεν. Γραμματέας
Νομίδου Νίκη-Ελένη Τριανταφύλλου Αγγελική
Επιλεκτική μνήμη
Δημοσιεύθηκε στις: 27-01-2013 11:31:40
Πηγή: Χανιώτικα Νέα
Γ. Κοκκινάκος
Ο χώρος της ψυχιατρικής φροντίδας στην Κρήτη άλλαξε. Το ψυχιατρείο Χανίων -το μόνο ψυχιατρείο που έκλεισε- αποτελεί παρελθόν. Στην Κρήτη μια ολόκληρη περιφέρεια λειτουργεί εδώ και 8 χρόνια χωρίς ούτε μια κλίνη στο ψυχιατρείο.
Ενα δίκτυο κοινοτικών δομών και δράσεων ανά τομέα, το οποίο ασφαλώς πρέπει να επεκταθεί, συμπληρωθεί και ολοκληρωθεί πρέπει να αντικαταστήσει αυτά που το άσυλο προσέφερε ως «θεραπεία».
Στην Κρήτη ξεκινήσαμε απ’ την τομεοποίηση. Τη θεωρούμε ως αρχή και προϋπόθεση της μεταρρύθμισης. Κάθε νομός με τις δομές του δίδει φροντίδα στους ασθενείς που τη ζητούν, χωρίς εξαιρέσεις, χωρίς παραπομπές. Την τομεοποίηση όχι ως μια απλή διοικητική ρύθμιση, αλλά σαν μια άλλη ψυχιατρική. Μια ψυχιατρική όχι της επιλογής των περιστατικών, της παραπομπής και εντέλει της εγκατάλειψης, αλλά μια ψυχιατρική της ευθύνης και της προσφοράς στον άρρωστο, στον κάθε άρρωστο.
Στην Κρήτη δεν δοκιμάστηκε μόνο η περίπτωση των Χανίων. Δοκιμάστηκε η πραγμάτωση μιας ψυχιατρικής ριζοσπαστικής, ανοιχτής, χωρίς περιορισμούς, στιγματιστικές διαγνώσεις και καταπάτηση δικαιωμάτων. Μια ψυχιατρική χωρίς ψυχιατρείο, χωρίς βία, εγκλεισμούς, μεταγωγές.
Αυτό που έγινε στην Κρήτη έχει μεγάλη αξία για τη θεωρία
Αφού σε μια ολόκληρη περιφέρεια το σύστημα λειτουργεί χωρίς ψυχιατρείο αυτό σημαίνει ότι μπορεί να γίνει και αλλού, παντού. Διάφορα στερεότυπα της ψυχιατρικής για χρονιότητα, ανίατο, επικινδυνότητα, κατερρίφθησαν. Διότι το ουσιαστικό διακύβευμα της μεταρρύθμισης δεν είναι τα κτήρια και οι υποδομές. Είναι η αλλαγή του ψυχιατρικού σκέπτεσθαι και του ψυχιατρικού πράττειν. Είναι η αλλαγή του ψυχιατρικού παραδείγματος, του επιστημονικού υποδείγματος. Χωρίς στερεότυπα, δοξασίες και κοινωνικές προκαταλήψεις. Χωρίς διαμεσολαβήσεις για την «κοινωνική προσαρμογή» των παρεκκλινόντων. Η ψυχιατρική πρέπει να πετάξει τα στερεότυπα και να ασκείται στο ανοιχτό πεδίο της κοινότητας σε πλαίσια ελευθερίας. Μόνον αν αναλάβει ο ασθενής την κοινωνική κα υπαρξιακή του ευθύνη μπορεί να θεραπευτεί. Η ψυχιατρική των απαγορεύσεων και των κανονιστικών αρχών επισημαίνει στον άνθρωπο που πάσχει το ανεύθυνο, το ακαταλόγιστο, το επικίνδυνο. Κινείται έτσι αντικειμενικά προς την κατεύθυνση της μη θεραπείας.
Η ψυχιατρική πριν γίνει πρόβλημα πόρων είναι πρόβλημα ψυχιατρικής κουλτούρας. Θέλουμε και έχουμε ανάγκη μιας άλλης «οικονομίας» του μυαλού εμείς οι επαγγελματίες ψυχικής υγείας. Και επειδή εμείς οι ψυχίατροι είμαστε φυλακισμένοι στις επιστημονικές μας «βεβαιότητες» και τα στερεότυπα μας, δεν μας αρκούν όλα τα στοιχεία που καταδεικνύουν την υπεροχή του νέου μοντέλου, αλλά μερικοί από μας επιμένουμε στην ακαμψία και στην ασφάλεια του Ασύλου.
Πώς αλλιώς να εξηγήσει κανείς ότι σε μια σύσκεψη για τις εγκαταστάσεις του πρώην ψυχιατρείου στην περιφέρεια έπεσε πρόταση και μάλιστα από επαγγελματία ψυχικής υγείας, να επανέλθουν οι ασθενείς που ήδη κατοικούν εδώ και χρόνια σε ξενώνες στην πόλη, σε κτήρια του παλιού ψυχιατρείου; Στην ουσία είναι μια κεκαλυμμένη πρόταση επαναλειτουργίας του ψυχιατρείου.
Αυτό όμως δεν θα γίνει ποτέ, πέραν του ότι υπάρχουν συνέπειες και κυρώσεις, αν γίνει κάτι τέτοιο, από την Ευρωπαϊκή Ενωση. Αλλά διότι υπάρχουν όλοι αυτοί οι επαγγελματίες που για δυο και πλέον δεκαετίες δούλεψαν επίπονα, επίμονα και ψυχοφθόρα για να γίνει αυτό που έγινε.
Αλλά και διότι υπάρχουν οι ίδιοι οι έγκλειστοι του πρώην ψυχιατρείου, που μόνον αυτοί μπορούν να αφηγηθούν αυθεντικά και γνήσια την ιστορία του ψυχιατρείου και τη βαρβαρότητά του. Οποιος επαναφέρει τέτοιες προτάσεις ας πάει πρώτα να τους κοιτάξει στα μάτια.
Αυτοί μόνον μπορούν να κάνουν τις συγκρίσεις του παλιού με το καινούργιο, αυτοί μόνον μπορούν να αφηγηθούν το αφόρητο παρελθόν, τις οιμωγές και τους αποτρόπαιους κρότους, αλλά και σ’ αυτών το βλέμμα μπορεί κανείς να δει την ελπίδα και το μέλλον.
Ελπίζω να μην χρειαστεί να επανέλθει κανείς σε τέτοιο θέμα και προσδοκώ παρόμοιες προτάσεις να μην συζητιούνται στα σοβαρά από επίσημους φορείς.
ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΠΕΝΤΑΜΕΛΟΥΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΕΙΝΑΠ ΨΝΑ
ΓΙΑ ΤΑ ΑΠΟΓΕΥΜΑΤΙΝΑ ΙΑΤΡΕΙΑ
Με μια νέα, τηλεγραφική υπενθύμιση/προτροπή, η Διοίκηση του ΨΝΑ, διαμέσου της Ιατρικής Υπηρεσίας, καλεί τους γιατρούς να δηλώσουν αν θέλουν να κάνουν απογευματινό ιατρείο. Η Πενταμελής Επιτροπή της ΕΙΝΑΠ αισθάνεται υποχρεωμένη να τοποθετηθεί επί του θέματος αυτού, γιατί εκτιμά ότι, με το δέλεαρ ενός ‘οικονομικού εσόδου’, το Υπουργείο επιχειρεί να παγιδεύσει τους γιατρούς σε λογικές και διαδρομές που ενέχουν τον κίνδυνο να λειτουργήσουν ως μπούμερανγκ.
Παλιά, στα πρώτα χρόνια της προηγούμενης δεκαετίας, όταν ο πρωτοπόρος του νεοφιλελευθερισμού στην Υγεία υπουργός του ΠΑΣΟΚ Α. Παπαδόπουλος εισήγαγε τα επί πληρωμή απογευματινά ιατρεία, κανείς στο ΨΝΑ δεν εξεδήλωσε ενδιαφέρον (αντίθετα απ΄ ό,τι έγινε σε άλλα νοσοκομεία). Σήμερα που επιβλήθηκε μια μείωση στις αποδοχές μας, η οποία, αθροιστικά, την τελευταία τριετία, μπορεί και να φτάνει στο 50%, η Διοίκηση, με την εντολή, εκτός από τις περικοπές των δαπανών, να βγάλει και έσοδα με κάθε κόστος, ποντάρει στην πιθανότητα, οι γιατροί, πιεσμένοι οικονομικά στα όρια της ανέχειας, να δείξουν μια διαφορετική διάθεση και προθυμία ως προς την συμμετοχή τους.
Ακριβώς σ΄ αυτό τον εκβιασμό ποντάρει το ‘μνημονιακό’ Υπουργείο, σπρώχνοντας τους λειτουργούς της Δημόσιας Υγείας να βγάζουν αυτά που τους κόβει από τις (για τους ίδιους λόγους) όλο και πιο άδειες τσέπες των ασθενών. Είναι μια από τις μορφές που παίρνει η ιδιωτικοποίηση της Υγείας. Η δωρεάν πρόσβαση στο δημόσιο καταργείται με γοργούς ρυθμούς και με ποικίλους τρόπους.
Αν θέλει κάποιος να του παρασχεθούν υπηρεσίες πρέπει να πληρώσει.
Αν θέλει ο λειτουργός να συμπληρώσει τα προς το ζείν, πρέπει να τα πάρει από τους ασθενείς.
Και μιλάμε γα τον χώρο της ψυχικής υγείας, και ειδικά τον χώρο των ψυχιατρείων, όπου καταφεύγουν τα πιο φτωχά στρώματα, τα οποία τώρα θα έλθουν αντιμέτωπα με την διάχυτη στον κόσμο πεποίθηση ότι ‘αν δεν πληρώσεις, δεν έχεις την κατάλληλη φροντίδα’ - άρα θα πρέπει να στερηθούν ακόμα και από τα στοιχειώδη προκειμένου να έχουν μια πιο ‘αξιόπιστη’ πρόσβαση στον ψυχίατρο.
Ένα επόμενο στάδιο μπορεί να είναι το ιδιωτικό ιατρείο μέσα στο νοσοκομείο, ή και έξω από αυτό, αρκεί να είναι νόμιμο και δηλωμένο και να καταβάλλονται οι σχετικοί φόροι. Αλλωστε, αυτό έχει ήδη συζητηθεί από τους τροϊκανούς. Εύκολα καταλαβαίνει κανείς την πλήρη αποδιάρθρωση της δημόσιας υγείας και των τελευταίων υπολειμμάτων του ΕΣΥ από την βαθμιαία εισαγωγή τέτοιων πρακτικών και διαδικασιών.
Είναι, βέβαια, ένα ερώτημα γιατί τόσα χρόνια δεν δινόταν η δυνατότητα (μέσω των όποιων διευθετήσεων, εφημερίας κλπ) στους γιατρούς να κάνουν δωρεάν εξωτερικά ιατρεία το απόγευμα.
Και δεν θα πρέπει να μείνει χωρίς τη δέουσα προσοχή η προτροπή της ΟΕΝΓΕ για δωρεάν απογευματινά ιατρεία τώρα, εν μέσω της κρίσης, ακριβώς τη στιγμή που τα πιο φτωχά στρώματα, οι μάζες των ανασφάλιστων, αλλά και πολλών άλλων, αδυνατούν να έχουν πρόσβαση στις υπηρεσίες υγείας και ψυχικής υγείας.
Σε κάθε περίπτωση, ωστόσο, θα ήταν αδιανόητο να εισηγείται κανείς απογευματινά ιατρεία επί πληρωμή σε υπηρεσίες, όπως Κέντρα Ψυχικής Υγείας, που έχουν καθημερινή απογευματινή λειτουργία και όπου, μέχρι τώρα, και ακριβώς αυτές τις απογεματινές ώρες, η παροχή υπηρεσιών ήταν δωρεάν. Το να μετατραπεί μια μέχρι τώρα δωρεάν παρεχόμενη υπηρεσία σε υπηρεσία επί πληρωμή σε ένα ΚΨΥ, θα είναι σκάνδαλο πρώτου μεγέθους, θα είναι καταστρατήγηση της έννοιας και του θεσμού του ΚΨΥ και θα πρέπει να καταγγελθεί αναλόγως. Εν προκειμένω, κεντρική ευθύνη δεν θα έχουν μόνο όσοι το εισηγούνται, αλλά και όσοι τυχόν το αποδέχονται και το σιγοντάρουν εκ μέρους ιεραρχιών του ΨΝΑ, όπως η Ιατρική Υπηρεσία, η οποία θα πρέπει να πάρει ξεκάθαρη θέση επ΄ αυτού.
Εν κατακλείδι, οι γιατροί σπρώχνονται, με το πιστόλι (των μειωμένων αποδοχών τους και της φορομπηχτικής αφαίμαξής τους) στον κρόταφο, ν΄ αναζητήσουν και άλλους τρόπους εισοδήματος από αυτό που μέχρι τώρα ήταν απλώς ο μισθός τους. Να τους αναζητήσουν από ένα κοινωνικό χώρο σε ραγδαία διαδικασία πτώχευσης, έτσι που κινδυνεύει να κάνει το όλο εγχείρημα να έχει πενιχρά αποτελέσματα, αλλά που πιθανόν να λειτουργήσει ως άνοιγμα διαδικασιών για πιο ανοιχτές μορφές ιδιωτικοποίησης.
Στο τέλος της διαδρομής, είναι ο ίδιος ο χαρακτήρας της μονιμότητας των γιατρών του ΕΣΥ στο στόχαστρο (ήδη συζητείται το ‘λάθος’ που έγινε το 1983 με την ίδρυση του ΕΣΥ και την μονιμότητα των γιατρών) : η ‘αναχρονιστική’, σύμφωνα με τα εν εξελίξει σχέδια ιδιωτικοποίησης της Υγείας, μονιμότητα των λίγων που θα μείνουν, καθώς δεν αντικαθίστανται όσοι φεύγουν, εν μέσω των πολλών άλλων που θα είναι άνεργοι και έτοιμοι ν΄ ανταποκριθούν με συμβάσεις έργου, με μπλοκάκι, για λίγες ώρες τη βδομάδα, για κάποιες εφημερίες κλπ
Ας το σκεφτούμε καλά, λοιπόν… Κι΄ ας βάλουμε «τα δυνατά μας» για την ανατροπή αυτής της πολιτικής, που μας έχει σπρώξει σ΄ αυτή την χωρίς προηγούμενο κατάσταση….
14/1/2013
ΠΕΝΤΑΜΕΛΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΕΙΝΑΠ ΨΝΑ
ΔΗΛΩΣΗ ΣΥΜΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ ΣΤΟ 18 ΑΝΩ
Δηλώνουμε τη συμπαράστασή μας στη Μονάδα Απεξάρτησης 18 ΑΝΩ, στην ψυχίατρο Κατερίνα Μάτσα, τον ψυχολόγο Σταύρο Κεβόπουλο, όλους τους θεραπευτές, τους θεραπευόμενους, αλλά και τους απεξαρτημένους, που έχουν γίνει στόχος μιας μεθοδευμένης επίθεσης, ενορχηστρωμένης από κύκλους του Υπουργείου Υγείας υπό τον πρώην υπουργό Α. Λοβέρδο. Η επίθεση άρχισε τον Απρίλη του 2012 με αφορμή μια άνωθεν σχεδιασμένη και κατασκευασμένη «καταγγελία» για υποτιθέμενες κλοπές μελών της Επανένταξης, που συμμετείχαν στην μεγάλη αντιμνημονιακή διαδήλωση του ενός εκατομμυρίου πολιτών στην Αθήνα στις 12/1/2012.
Το πόρισμα της ΕΔΕ που διενεργήθηκε από το Σώμα Επιθεωρητών Δημόσιας Υγείας και βγήκε το Δεκέμβρη του 2012 ήταν καταδικαστικό για την Κ. Μάτσα και τον Στ. Κεβόπουλο γιατί αρνήθηκαν να ποινικοποιήσουν τη θεραπεία απεξάρτησης και να παραβιάσουν το ιατρικό απόρρητο, παραπέμποντας στα αρμόδια όργανα μέλη της Κοινωνικής Επανένταξης. Στην πραγματικότητα καταδικάζονται όλοι εκείνοι που δίνουν τη μάχη ενάντια στην απεξάρτηση ως τρόπο ζωής, ενάντια στη χειραγώγηση της συνείδησης διαμέσου των ουσιών, ενάντια στον ατομικισμό και την αποξένωση, ενάντια στην αναγωγή του κοινωνικού φαινομένου της τοξικομανίας σε μία χρόνια, ανίατη αρρώστια του εγκεφάλου, ενάντια στη συντήρηση της εξάρτησης διαμέσου των υποκαταστάτων. Εκείνοι που, με τεράστια αυτοθυσία και με τους πενιχρούς μισθούς του δημοσίου, σηκώνουν στις πλάτες τους τη λειτουργία των 32 δομών του 18 ΑΝΩ, που καλύπτουν όλο το φάσμα των εξαρτήσεων.
Καταδικάζουμε την επιχείρηση στιγματισμού και καταστροφής του κοινωνικού κεκτημένου που αντιπροσωπεύει το 18 ΑΝΩ, ενός φάρου ελπίδας για χιλιάδες απελπισμένους και κοινωνικά αποκλεισμένους ανθρώπους.
(Ηλεκτρονική Υπογραφή)
http://www.gopetition.com/petitions/%CE%B4%CE%B7%CE%BB%CF%89%CF%83%CE%B7-%CF%83%CF%85%CE%BC%CF%80%CE%B1%CF%81%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%B1%CF%83%CE%B7%CF%83-%CF%83%CF%84%CE%BF-18-%CE%B1%CE%BD.html
Πηγή: psi action
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ
ΕΙΔΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΕΛΕΓΧΟΥ
ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ
ΤΩΝ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΨΥΧΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ
Αθήνα, 05-12-2012
Αριθμ. Πρωτ.: οικ. 58
ΠΡΟΣ: Δ/νση Ψυχικής Υγείας
ΘΕΜΑ: «Βιωσιμότητα μονάδων ψυχικής υγείας»
Η Ειδική Επιτροπή Ελέγχου Προστασίας των Δικαιωμάτων των Ατόμων με Ψυχικές Διαταραχές, έχοντας υπόψη την περικοπή της κρατικής χρηματοδότησης προς τις μονάδες ψυχικής υγείας του ιδιωτικού τομέα κατά 50% περίπου στον προϋπολογισμό 2012, του Υπουργείου Υγείας, επισημαίνει τα εξής: οι μονάδες αυτές (216 συνολικά) έχουν ανατεθεί από την πολιτεία σε 65 σωματεία και αστικές μη κερδοσκοπικές εταιρείες (ΑΜΚΕ) που αποτελούν νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα. Αποστολή τους είναι η υλοποίηση σημαντικού μέρους του εθνικού προγράμματος «Ψυχαργώς». Στις μονάδες που διαχειρίζονται, περιλαμβάνονται στεγαστικές δομές ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης (ξενώνες, οικοτροφεία και προστατευμένα διαμερίσματα) οι οποίες σήμερα φιλοξενούν πάνω από 1500 ενοίκους – ασθενείς. Ανάμεσά τους είναι 700 περίπου από τα βαρύτερα περιστατικά που προηγουμένως νοσηλεύονταν στα ψυχιατρεία («βαριά νοητική υστέρηση» και «διπλή διάγνωση»).
Υπό τις παρούσες συνθήκες υποχρηματοδότησης οι δομές αυτές δυσλειτουργούν (επισχέσεις εργασίας του προσωπικού που ανέρχεται συνολικά στα 3.000 περίπου άτομα, αδυναμία πληρωμής των προμηθευτών, κ.α.). Υπάρχουν, μέχρι σήμερα, σποραδικά κρούσματα επιστροφής ενοίκων – ασθενών στα ψυχιατρεία. Αν το δίκτυο των στεγαστικών δομών καταρρεύσει, τα κρούσματα θα λάβουν επιδημική μορφή και η ψυχική υγεία θα επανέλθει στην προ του 1984 ιδρυματική εποχή.
Οι συνέπειες θα είναι εξαιρετικά σοβαρές για τους ενοίκους ασθενείς, για ολόκληρο το σύστημα ψυχικής υγείας, αλλά και για την χώρα, η οποία, μεταξύ των άλλων, είναι πολύ πιθανόν ότι θα κληθεί να επιστρέψει στην Ευρωπαϊκή Ένωση το τεράστιο ποσό με το οποίο αυτή συγχρηματοδότησε όλα τα προγράμματα που προέκυψαν από τον κανονισμό 815/84 για την «Ψυχιατρική Μεταρρύθμιση».
Με τη δυσάρεστη αυτή ευκαιρία, καλούμε το Υπουργείο Υγείας να προβεί στις απαραίτητες ενέργειες προκειμένου:
α) να εκπληρώσει την υποχρέωσή του για συστηματικό έλεγχο (διαχειριστικό και οικονομικό) καθώς και περιοδική αξιολόγηση (επιστημονική – ποιοτική) των μονάδων ψυχικής υγείας, στη βάση της μεθοδολογίας και των εργαλείων που έχουν προ πολλού εγκριθεί.
β) να εξασφαλιστεί η βιωσιμότητα υπό αξιοπρεπείς για τους ασθενείς και τα δικαιώματά τους συνθήκες, του προγράμματος αποασυλοποίησης και κοινωνικής επανένταξης.
Για την Ειδική Επιτροπή
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ
ΒΛΑΣΗΣ ΤΟΜΑΡΑΣ
Το έγγραφο της Ειδικής Επιτροπής Ελέγχου Προστασίας των Δικαιωμάτων των Ατόμων με Ψυχικές Διαταραχές: εδώ
Προς τους παλιούς μου φίλους
Τους παλιούς μου φίλους καλώ. Τους καλώ να μιλήσουν. Άνθρωποι υποφέρουν, βασανίζονται και πεθαίνουν. Άνθρωποι αδύναμοι, και εγκαταλειπόμενοι που για ένα κράτος παράλυτο και μια κοινωνία έμφοβη, εν αποστάσει και περιχαρακωμένη στα ίδια, αντιμετωπίζονται ως λιγότερο άνθρωποι από τους ανθρώπους. Άνθρωποι που είχαν βρει τη φωνή τους και που την έχασαν πάλι. Άνθρωποι που είχαν βρει το δικό τους Πρόσωπο και που αποσυντίθενται ξανά σ’ ένα παχύρευστο άμορφο χυλό, ετοιμόρροπες μονάδες σε ένα πλήθος ομοίων τους. Άνθρωποι, εν ονόματι των οποίων, οι επιτηδείως διαπλεκόμενοι με όσους μπορούν να δώσουν και να πάρουν, θα συνεχίσουν να απολαμβάνουν τα προνόμιά τους, να επεκτείνουν την κοινωνική τους προβολή και να εδραιώνουν την επαγγελματική τους ανέλιξη. Κι’ εμείς, όλο και περισσότεροι, παρατηρούμε απαθείς τα τεκταινόμενα, εγκύπτουμε εις εαυτούς και σωπαίνουμε.
Καλώ τους φίλους μου. Αλλά και όλους, όσοι διατηρούν την ιδιοκτησία της φωνής τους και δεν έχουν εκχωρήσει σε άλλους το νου και το λόγο τους. Όλους αυτούς που το χρέος δεν έπαψε να δονεί τη καρδιά τους. Τους καλώ πάλι και τους παρακαλώ να μιλήσουν. Να αρθρώσουν λόγο απλό και ξεκάθαρο και με την ένταση που επιβάλλουν οι περιστάσεις. Εγώ πολλές φορές μίλησα. Με ανοικτές επιστολές και με θεσμικές παρεμβάσεις. Έγινα ήδη κουραστικός, η αισιοδοξία μου λιγοστεύει, η γραφικότητα καραδοκεί να διαβάλλει τις πράξεις μου.
Καταθέτω εδώ την τελευταία παρέμβασή μου. Είναι επιστολή μου προς την ΕΨΕ. Την έστειλα στις 7 Οκτωβρίου με την παράκληση να αναρτηθεί στην ιστοσελίδα μας και την ελπίδα ότι το Δ.Σ., με την ευκαιρία του εορτασμού της Ημέρας Ψυχικής Υγείας θα έπαιρνε θέση. Η ΕΨΕ, όπως και σε άλλες περιπτώσεις, το απέφυγε. Η δε επιστολή μου αναρτήθηκε με μεγάλη καθυστέρηση στις 5 Νοεμβρίου και είναι η εξής:
Προς το Διοικητικό Συμβούλιο της Ελληνικής Ψυχιατρικής Εταιρείας
Θέμα: Έκκληση για παρέμβαση της ΕΨΕ
Κύριε Πρόεδρε και αγαπητοί συνάδελφοι.
Τα περιθώρια έχουν εξαντληθεί. Τους αρρώστους μας, τους συναδέλφους μας και τους συνεργάτες μας στις Μονάδες Ψυχικής Υγείας απειλούν άμεσοι και μείζονες κίνδυνοι. Βιολογική εξουδετέρωση και ηθική εξουθένωση σε συνθήκες έσχατης ένδειας, ντροπής και ταπείνωσης.
Η ΕΨΕ οφείλει να παρέμβει. Και να ανταποκριθεί με επάρκεια στις υποχρεώσεις που απορρέουν από το θεσμικό της ρόλο ως κορυφαίου συλλογικού οργάνου των Ελλήνων Ψυχιάτρων. Αν δε το πράξει θα καταστεί συνυπεύθυνη για όσα απαράδεκτα συμβαίνουν και όσα χειρότερα θα ακολουθήσουν. Να βλέπουμε π.χ.: Αυτούς που σκανδαλωδώς ευνοήθηκαν από το εκάστοτε επικρατούν κομματικό κατεστημένο και το άθλιο πελατειακό κράτος, να γίνονται, με τη βοήθεια πάλι πολιτικών κομμάτων, συνομιλητές ή και τιμητές της σημερινής πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου Υγείας. Την ΕΨΕ να απωθείται από την Υπουργό ή και να αυτοπεριορίζεται σε μόνο τον εκπαιδευτικό και επιστημονικό της ρόλο. Συναδέλφους μας να μετέχουν σε κόμματα που προπαγανδίζουν τη στείρωση και την ευθανασία των αρρώστων μας. Και εμείς να παρακολουθούμε απαθείς και εν αποστάσει όλα αυτά και τα άλλα πολλά που τεκταίνονται.
Οφείλει λοιπόν η ΕΨΕ να μιλήσει. Και να το πράξει με λόγο ξεκάθαρο και απλό και με την ένταση και τον τόνο που ταιριάζει στις περιστάσεις και στη βαρύτητα αυτών που διακυβεύονται.
Σας καλώ και σας παρακαλώ να παρέμβουμε. Η παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας μας δίνει μια ευκαιρία. Μια συνέντευξη Τύπου θα πρέπει να ακολουθήσει σε πολύ σύντομο χρόνο. Η Ημερίδα με θέμα τη ναζιστική βία που προτείνει ο κ. Νίκος Τζαβάρας θα πρέπει να πραγματοποιηθεί το ταχύτερο.
Δύο είναι τα θέματα άμεσης προτεραιότητας:
-
Η κατάρρευση της Ψυχιατρικής Μεταρρύθμισης και η τύχη των αρρώστων μας και των εργαζομένων στις Μονάδες Ψυχικής Υγείας.
-
Οι φρικιαστικές ιδέες για στείρωση και ευθανασία ανθρώπων που προπαγανδίζει κόμμα με ισχυρή μάλιστα εκπροσώπηση στη Βουλή και στο οποίο καταγγέλλεται ότι ανήκει συνάδελφός μας.
Για το πρώτο θέμα θα πρέπει να απαιτήσουμε από την Υπουργό:
1. Να ακυρώσει αμέσως την Υπουργική Απόφαση με αριθμό Υ5β/Γ.Π./οικ 46769 με την οποία ο κ. Μπόλαρης τρεις μέρες πριν από τις εκλογές της 6ης -5ου- 2012 ενέκρινε το «Δεκαετές πρόγραμμα ανάπτυξης μονάδων και δράσεων ψυχικής υγείας ΨΥΧΑΡΓΩΣ Γ΄ (2011-2020)».
2. Να ανασυγκροτήσει την Ομάδα Εργασίας για την αναθεώρηση του Προγράμματος ΨΥΧΑΡΓΩΣ 2011-2020., και να εντάξει σ’ αυτήν εκπροσώπους από ανεξάρτητα θεσμικά όργανα (π.χ. Ελληνική Ψυχιατρική Εταιρεία, Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου και του Πολίτη, Επιτροπή Προστασίας των Δικαιωμάτων των Ψυχικά Πασχόντων, Ίδρυμα Μαραγκοπούλου για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου).
3. Να αναθέσει σ’ αυτή την διευρυμένη Ομάδα Εργασίας και το έργο της επανεξέτασης όλων των μέχρι σήμερα εγκρίσεων σκοπιμότητας ή υλοποίησης έργων με βασικό κριτήριο το συμφέρον των ψυχικά πασχόντων πρωτίστως αλλά και το συμφέρον των εργαζόμενων στις Μονάδες Ψυχικής Υγείας, δημόσιες και ιδιωτικές, που είναι απόλυτα συνυφασμένο με το συμφέρον των αρρώστων.
4. Να αναθέσει σ’ αυτή την Ομάδα Εργασίας και το έργο της αξιολόγησης των Μονάδων Ψυχικής Υγείας και επί τέλους το διαχωρισμό εκείνων που προσφέρουν ανιδιοτελώς χρήσιμο έργο από εκείνους που εμπορεύονται τους ανθρώπους και τα όνειρά τους με μόνο σκοπό την κοινωνική τους ανέλιξη και τον άκοπο ή και ιδιοτελή και παράνομο πλουτισμό τους.
Για το δεύτερο ζήτημα η ΕΨΕ πρέπει να δηλώσει ότι:
1. Τα δικαιώματα στη ζωή -και σε ό,τι με την έννοια της ζωής νοείται, σημαίνεται και συνεπάγεται- είναι κατοχυρωμένα, με σωρεία νομικών εγγράφων πανευρωπαϊκής ισχύος, για όλους τους ανθρώπους που ζούνε στη χώρα μας, χωρίς καμιά εξαίρεση για οποιονδήποτε λόγο ή επιχείρημα επιστημονικοφανές, λογικοφανές ή άλλο.
2. Οι γιατροί επιπροσθέτως οφείλουν, σύμφωνα με τον όρκο τους και τις πανάρχαιες και πάγιες αξίες του λειτουργήματός τους, να αντιστέκονται και να μάχονται σθεναρά και ανυποχώρητα και με οποιοδήποτε προσωπικό κόστος, εναντίον κάθε απειλής ή διαφαινομένου κινδύνου αμφισβήτησης αυτών των δικαιωμάτων και βέβαια να αποβάλουν αμέσως από την κοινότητά τους κάθε γιατρό που υποστηρίζει, προπαγανδίζει, ανέχεται ή συμμετέχει σε φορείς που προβάλλουν και αναβιώνουν τις ανατριχιαστικές περί στείρωσης και ευθανασίας ανθρώπων πρακτικές της ναζιστικής θηριωδίας.
3. Καλεί όποιον έχει συγκεκριμένες και αποδείξιμες πληροφορίες που αφορούν μέλος της ΕΨΕ να τις γνωστοποιήσει επωνύμως προκειμένου να ενεργοποιηθεί η προβλεπόμενη από το Καταστατικό πειθαρχική διαδικασία.
4. Καλεί τους Ιατρικούς Συλλόγους της Χώρας να πράξουν το ίδιο.
5. Καλεί και παρακαλεί κάθε πολίτη αυτής της χώρας να μην επιτρέψει στην πικρία και την απογοήτευση του, από τα άδικα δεινά που υφίσταται, να εξουδετερώσει την ανθρωπιά του, και να μη στρέψει τη δίκαιη οργή του κατά αδύναμων και ανυπεράσπιστων συνανθρώπων.
6. Καλεί την πνευματική ηγεσία της Χώρας, τις Ενώσεις και Αρχές που υποστηρίζουν τα δικαιώματα του ανθρώπου και βέβαια όλα τα πολιτικά κόμματα εντός και εκτός Βουλής να μην εφησυχάζουν και να αντιδράσουν αμέσως στις προωθούμενες ναζιστικής έμπνευσης βδελυρές θεωρίες.
Σας ευχαριστώ
Χάρης Βαρουχάκης
...
Πέρασαν σχεδόν δύο μήνες και η ΕΨΕ συνεχίζει να μη παίρνει θέση σε μείζονα και κατεπείγοντα θέματα που της επεσήμανα και που αφορούν τους συναδέλφους μου, τους συνεργάτες μας στις Μονάδες Ψυχικής Υγείας και τους αρρώστους μας. Όσο και εάν αυτό είναι δυσάρεστο και προσωπικά οδυνηρό, δεν μπορώ πια να αμφιβάλλω ότι η ΕΨΕ, υπό την παρούσα Διοίκηση, επέλεξε να αποστασιοποιηθεί από τα φλέγοντα ζητήματα και να περιοριστεί στον ερευνητικό και εκπαιδευτικό της ρόλο. Θεωρώ ότι ο δρόμος που διάλεξε είναι λανθασμένος και επιζήμιος. Πάγια πεποίθησή μου είναι ότι εμείς οι ψυχίατροι πρέπει πρώτοι να αντισταθούμε. Και εμείς έχουμε την κύρια ηθική ευθύνη για ό,τι υφίστανται οι συνάδελφοί μας, οι συνεργάτες μας και προ παντός οι άρρωστοί μας. Και για όσα χειρότερα επίκεινται. Έκανα ό,τι μπορούσα, ίσως μάλιστα με τρόπο φορτικό και επίμονο, για να αλλάξει η ΕΨΕ τις επιλογές της. Απέτυχα. Εξακολουθώ όμως να πιστεύω ότι είναι χρέος της να το πράξει. Και θέλω να ελπίζω ότι έστω και καθυστερημένα θα ανταποκριθεί.
Δεν είναι όμως μόνο οι ψυχίατροι που πρέπει να μιλήσουν. Υπάρχουν και θεσμικά όργανα και Φυσικά ή Νομικά πρόσωπα που οφείλουν, με σεβασμό στην ιστορία τους να πάρουνε θέση και να αντισταθούν σ’ αυτή τη κατρακύλα.
Γι’ αυτό δίνω δημοσιότητα σ’ αυτό που ζήτησα και πρότεινα στην ΕΨΕ και καλώ όλους και σας παρακαλώ: Αν συμφωνείτε μαζί μου να ενώσετε τη φωνή σας με τη δική μου. Αν διαφωνείτε να το πείτε και να το εξηγήσετε. Αν έχετε κάτι διαφορετικό να προτείνετε ή να συμπληρώσετε πέστε το. Αν κάτι άλλο σκέπτεστε να πράξετε, μη το καθυστερείτε και πάντως δημοσιοποιείστε το. Θέλω ακόμη να ελπίζω ότι δεν απέλιπαν την καρδιά και την ψυχή μας τα συναισθήματα.
Καλώ πρώτα τους φίλους μου στο Δαφνί. Αυτούς που νιώσανε στο κορμί, στη καρδιά και στο νου τους, μέσα στα λύματα και τα κόπρανα το άσυλο και πάλεψαν να το ανατρέψουν όταν οι άλλοι ομιλούσαν περί αυτού αφ’ υψηλού, πολυτελώς συνεδριάζοντες, ακκιζόμενοι και κομπορρημονούντες.
Τους φίλους στο Δρομοκαΐτειο, τα Χανιά και το Ηράκλειο και όλους τους συναδέλφους μου μέλη της ΕΨΕ.
Τους φίλους στις λεγόμενες μη κερδοσκοπικές Εταιρείες με τη παράκληση να διαχωρίσουν επί τέλους τη θέση τους και να μη συναγελάζονται με τους επιτήδειους επήλυδες στο χώρο της Ψυχικής Υγείας.
Τους φίλους νομικούς της Θεσσαλονίκης.
Το Συνήγορο του Πολίτη και τους εκεί φίλους.
Την Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου και τους εκεί φίλους.
Την Επιτροπή Προστασίας των Δικαιωμάτων των Ψυχικά Πασχόντων και τους φίλους εκεί.
Το ίδρυμα Μαραγκοπούλου για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου.
Το «Αντίφωνο»
Αυτούς όλους καλώ και όποιον άλλον έχει κάτι να πει ή να πράξει για να υπερασπιστεί τους απειλούμενους με βιολογική και ηθική εξουδετέρωση ψυχικά πάσχοντες.
Πειραιάς, 22-11-2012
Χάρης Βαρουχάκης
Πρώην Διευθυντής της Ιατρικής Υπηρεσίας του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Αττικής
Εισήγηση του Αναπλ. Καθηγητή Ψυχολογίας Α.Π.Θ Κ. Μπαϊρακτάρη στην ημερίδα "Σχολεία Συνεργατικής Μάθησης και Πρόληψης" που διοργάνωσε το Τμήμα Ψυχολογίας Α.Π.Θ σε συνεργασία με τους Δήμους Θεσσαλονίκης και Νεάπολης Συκεών στις 12 Μαρτίου 2011.
{youtube}6esU8U6wT28{/youtube}