ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ

ΤΗΣ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗΣ ΣΥΣΠΕΙΡΩΣΗΣΓΙΑ ΤΗΝ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ

Το νέο, μέσα σε τέσσερις μήνες, τραγικό συμβάν στο ΨΝΑ-Δαφνί, με το θάνατο τριών μηχανικά καθηλωμένων ασθενών από αναθυμιάσεις λόγω πυρκαγιάς (που προκλήθηκε από μη εξακριβωμένη, μέχρι στιγμής, αιτία) ήλθε όχι μόνο να σηματοδοτήσει ξανά, με τον πιο εφιαλτικό τρόπο, την πλήρη διάλυση των υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας, αλλά και ν΄ αναδείξει, με τον πιο ανάγλυφο τρόπο, το ποιός, είναι ο πραγματικά επικίνδυνος : ο ψυχικά ασθενής ή το σύστημα που υποτίθεται ότι αναλαμβάνει την φροντίδα και θεραπεία του. Είναι όλο και πιο σαφές ότι αυτό που ισχύει (και ανέκαθεν ίσχυε, αλλά τώρα, λόγω της κρίσης, γίνεται «εκκωφαντικά ορατό») είναι το δεύτερο.

Για χρόνια οι ασθενείς αυτοί (του λεγόμενου «πρώην 7ου») είναι διαρκώς μηχανικά καθηλωμένοι, χωρίς κανένα θεραπευτικό πλάνο, με τους εφημερεύοντες γιατρούς να καλούνται απλώς να επικυρώσουν την ήδη γραπτή και διαρκώς ισχύουσα οδηγία – κάτι που οδήγησε, πριν λίγα χρόνια, σε άρνηση πολλών εκ των ειδικευόμενων γιατρών, που καλούνταν απλώς να υπογράψουν το «εντέλεσθαι», να εκφράσουν γραπτώς την άρνησή τους να συμμετέχουν σε αυτή την εγκληματική φαρσοκωμωδία. Αλλά ήταν ειδικευόμενοι … όχι ειδικευμένοι….

Και, φυσικά, υπήρξαν και συγκεκριμένες γραπτές προτάσεις για το πώς θα εισάγονταν, σ΄ αυτή την απάνθρωπη και απανθρωποποιητική αποθήκη, θεραπευτικές και αποκαταστασιακές διαδικασίες με στόχο το ξεπέρασμα/κατάργησή της και την μετάβαση των εγκλείστων σε εξωνοσοκομειακές στεγαστικές δομές - κάτι απόλυτα εφικτά, αλλά δαπανηρό (ο ιμάντας είναι πιο φτηνός) και, ταυτόχρονα, έξω από την επικρατούσα ψυχιατρική κουλτούρα και πρακτική στο ΨΝΑ - και όχι μόνο.

Και πριν προλάβει να υπάρξει η όποια αξιόπιστη έρευνα για τα αίτια της πυρκαγιάς, την ακριβή εστία της, για το τι ακριβώς έγινε, πόσος καπνός χρειάστηκε να μπει στο τμήμα για να γίνει αντιληπτός, και από ποιόν, πριν οδηγήσει στον θάνατο των ασθενών, γιατί δεν υπήρχαν αισθητήρες καπνού κλπ, κλπ, κλπ, άρχισαν να τροφοδοτούνται τα σενάρια τρόμου από τους ένθεν κακείθεν, γιατρούς, συνδικαλιστές, δημοσιογράφους, πολιτικούς, για τον «επικίνδυνο ψυχασθενή», για τους 90 του άρθρου 69 ΠΚ, που είναι στο ΨΝΑ (και σημειωτέον, οι 20 εξ΄ αυτών, αν και «επικίνδυνοι», διαμένουν σε ανοικτές σε εξωνοσοκομειακές στεγαστικές δομές!!!). Φυσικά, κανείς δεν μιλάει για τους υπόλοιπους, περίπου 400 νοσηλευόμενους του ΨΝΑ, που αντιμετωπίζονται με τους ίδιους κατασταλτικούς τρόπους, όπως οι «90», ως εξίσου «επικίνδυνοι», κλειδωμένοι, συχνά δεμένοι κλπ.

Ακόμα και η Ελληνική Ψυχιατρική Εταιρεία, σιγοντάροντας το καθεστώς που ευθύνεται για τον θάνατο αυτών των ασθενών (όπως και δεκάδων άλλων από πολλά χρόνια), χαρακτήρισε υποκριτές όσους τάσσονται ενάντια στη βάρβαρη πρακτική των μηχανικών καθηλώσεων, αν και ξέρει ότι μπορεί να υπάρξει Ψυχιατρική που μπορεί να ασκείται με «ανοικτές πόρτες και χωρίς μηχανικές καθηλώσεις» - αλλά όχι βέβαια η Ψυχιατρική που ασκείται από και υπό την αιγίδα της ΕΨΕ.

Κάποιοι καλοθελητές επαναφέρουν το ζήτημα του «ακέφαλου» (λόγω της προ ολίγων μηνών καθαίρεσης του Π. Θεοδωράκη) της Διοίκησης του ΨΝΑ, λες και δεν ήταν ο Π. Θεοδωράκης που παρουσίασε την απαλλακτική των πάντων ΕΔΕ για τον θανάσιμο τραυματισμό (17/5/15) καθηλωμένου ασθενή από άλλο καθηλωμένο ασθενή που κατάφερε να λυθεί - και εδώ το σύστημα, οι πρακτικές του και η κουλτούρα του, δεν έφταιγε σε τίποτα. Λες και δεν ήταν αυτός που επί των ημερών του βούλιαξε σκόπιμα το ΨΝΑ, διαλύοντας συνειδητά την όποια θεραπευτική δραστηριότητα, ως πιστός τροϊκανός που το μόνο που τον ενδιέφερε ήταν οι περικοπές των δαπανών και το βίαιο κλείσιμο του ψυχιατρείου. Ηταν αυτός που εφάρμοσε με ανάλγητο τρόπο την πολιτική της πλήρους αποδυνάμωσης από προσωπικό του ψυχιατρείου, πολύ κάτω από τα όρια όχι ασφαλούς, αλλά απλώς υποτυπώδους λειτουργίας.

Και ήταν αυτή την πολιτική που συνέχισε η «ακέφαλη» Διοίκηση του ΨΝΑ και το «αριστερό» Υπουργείο Υγείας, με όλες τις «επιτροπές» να σχεδιάζουν, ακόμα μια φορά επί χάρτου, το περιτύλιγμα μιας όλο και πιο βάρβαρης καθημερινότητας, στην οποία όλοι συμμετείχαν, σχεδιαστές και εκτελεστές.

Επικεντρώνουν όλοι και προβάλουν το ζήτημα των τραγικών ελλείψεων σε προσωπικό. Είναι σαφές ότι αυτό παίζει κομβικό ρόλο. Κάνει την κόπωση του εναπομείναντος προσωπικού να οδηγεί σε ανεξέλεγκτες καταστάσεις. Ωστόσο, η ιδρυματική βία δεν γεννήθηκε τώρα - είναι ένα εγγενές, δομικό χαρακτηριστικό του ιδρύματος. Υπήρχε πάντα. Η επάρκεια του προσωπικού είναι μιαεκ των ουκ άνευπροϋποθέσεων για μια θεραπευτική διαδικασία - είναι, ωστόσο, μια αναγκαία,αλλά όχι και ικανήπροϋπόθεση. Η βία υπήρχε και όταν το προσωπικό ήταν επαρκές. Είναι και ήταν ανέκαθεν ο τρόπος για την πειθαρχική, επαρκή και αποτελεσματική λειτουργία του ολοπαγούς ιδρύματος.

Όπως λέει ο Franco Basaglia, «…η μόνη υπευθυνότητα που το ίδρυμα αποδίδει στον ασθενή είναι η υπευθυνότητα για το ατύχημα, που σπεύδει να το καταλογίσει στον ασθενή και στην αρρώστια του, απορρίπτοντας οποιαδήποτε σύνδεση ή συμμετοχή στην τραγωδία. Ο ασθενής που έχει απογυμνωθεί από κάθε υπευθυνότητα στη διάρκεια της μακρόχρονης παραμονής του στο ψυχιατρείο, ξαφνικά βρίσκεται ολοκληρωτικά υπεύθυνος για τη μόνη ‘ελεύθερη’ πράξη του, που σχεδόν πάντα συμπίπτει με τον θάνατό του…» («Το πρόβλημα του συμβάντος»).

Η όποια προϋπόθεση «για κάτι» σχετίζεται με αυτό «το κάτι», αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του, αλλά δεν ταυτίζεται μαζί του. Η ίδια προϋπόθεση μπορεί να εξυπηρετήσει και διαμετρικά αντίθετους στόχους. Και εν προκειμένω, το ζήτημα της ψυχιατρικής κουλτούρας και πρακτικής, το «για ποια ψυχιατρική μιλάμε», παίζει τον πρωτεύοντα ρόλο, έστω και αν αυτός ο πρωτεύων ρόλος, για να μπορεί να λειτουργήσει, χρειάζεται επάρκεια κατάλληλα εκπαιδευμένουπροσωπικού.

Το λεγόμενο «πρώην 7ο», οι ολημερίς και δια βίου καθηλωμένοι τρόφιμοι, δεν είναι προϊόν του μνημονίου και της κρίσης. Υπήρχε από πάντα, όπως και οι γνωστές αντίστοιχες συνθήκες σε όλα τα τμήματα και σε όλα τα ψυχιατρεία και τις ψυχιατρικές κλινικές των γενικών νοσοκομείων. Είναι προϊόν της κυρίαρχης Ψυχιατρικής. Αυτό που γίνεται τώρα, είναι ότι, με τα διαδοχικά μνημόνια, η ιδρυματική επάρκεια του κλειστού ολοπαγούς ιδρύματος έχει καταρρεύσει και το σύστημα εκρήγνυται, με τραγικές συνέπειες για τις ζωές των ασθενών - και αυτό αφορά και το ίδιο το προσωπικό (ιδιαίτερα το νοσηλευτικό), που μπορεί ανά πάσα στιγμή να πέσει θύμα της επικινδυνότητας, όχι του όποιου ψυχικά ασθενή, αλλά του ψυχιατρικού συστήματος εντός του οποίου είναι εντεταλμένο να λειτουργεί.

Δεν είναι τυχαίο για το τι συμφέροντα εξυπηρετούν οι κρατούντες της «ακέφαλης» Διοίκησης του ΨΝΑ, με την συνεργασία και την κάλυψη της «αριστερής» ηγεσίας του Υπουργείου, που ένα κτίριο (στο Γκάζι) το οποίο αγοράστηκε με 7.5 εκ. ευρώ (ΕΣΠΑ) για να λειτουργήσει ως ΚΨΥ (αυτό που στα χαρτιά λένε ότι θέλουν να κάνουν προκειμένου να γίνει το κοινοτικό δίκτυο των υπηρεσιών), αντί να το θέσουν σε λειτουργία ως ΚΨΥ, το μετατρέπουν σε στεγαστική δομή (ήδη μεταφέρθηκαν οι πρώτοι ασθενείς από άλλη δομή), με πιθανή φιλοξενία και των εξωτερικών ιατρείων, ακυρώνοντάς το ως ΚΨΥ - τη στιγμή, μάλιστα, που τα ΚΨΥ είναι ελάχιστα και σε κατάρρευση. Ενα σκάνδαλο που θα πληρωθεί ακριβά και με πρόστιμα, αλλά για το οποίο η υποτιθέμενη «αριστερά» του ΨΝΑ δεν είπε κουβέντα και μάλιστα συναίνεσε σε αυτό.

Το ιστορικό Δαφνί, μια ιστορία πόνου και οδύνης από τότε που ιδρύθηκε εδώ και 90 χρόνια, ζει πραγματικά το δικό του «ύστατο σήμερα». Κι΄ άλλα παρόμοια τραγικά γεγονότα θα φέρει η οξυνόμενη οικονομική και κοινωνική κρίση, σε συνδυασμό με την κυρίαρχη ψυχιατρική κουλτούρα, την ολοσχερή αδυναμία λειτουργίας, το «κλείσιμο» για το οποίο προειδοποιούσαμε και που δεν αφορά απλώς στο λουκέτο του Π. Θεοδωράκη, αλλά και στο «καθημερινό κλείσιμο», με την προϊούσα αποδυνάμωση από προσωπικό, την κόπωση, την απελπισία, το αδιέξοδο. Ένα «κλείσιμο» που συνέχισε, σφυρίζοντας αδιάφορα, η 7μηνη «αριστερή» διακυβέρνηση.

Μόνη λύση είναι το άνοιγμα δρόμων προς ένα κοινό μέτωπο των εργαζομένων, των ασθενών, των οικογενειών και των κοινωνικών κινημάτων για μιαν «άλλη» ψυχιατρική κουλτούρα και πρακτική, που θα σέβεται τον ψυχικά πάσχοντα ως υποκείμενο και ως ισότιμο συνομιλητή, στον κοινό αγώνα ενάντια στο σύστημα που παράγει την οδύνη και απεργάζεται την καταστροφή όλων.

Πρέπει να χυθεί άπλετο φως στο τι ακριβώς έγινε και πέθαναν από την πυρκαγιά οι τρεις ασθενείς, να μην κυριαρχήσει κανένας αποπροσανατολισμός από την αποκάλυψη των πραγματικών συμβάντων και των αιτιών γι΄ αυτά Να απαιτηθούν και να διεκδικηθούν μαζικές προσλήψεις προσωπικού, άνοιγμα του ψυχιατρείου στην κοινότητα, κατάργηση των κατασταλτικών μεθόδων, των μηχανικών καθηλώσεων και της κλειδωμένης πόρτας, απόρριψη των καμερών και των απομονώσεων, συνειδητοποιώντας ότι ο μόνος τρόπος για ν΄ αποφευχθούν άλλα χειρότερα είναι ο κοινός αγώνας για την αμοιβαία χειραφέτηση ασθενών και προσωπικού.




7 Σεπτεμβρίου 2015







 


 


Ο κ. Ξανθός, με δηλώσεις του, έχει ταχτεί ξεκάθαρα υπέρ των «λευκών κελιών».



«Ο αναπληρωτής υπουργός Υγείας Ανδρέας Ξανθός μιλώντας στο ΑΠΕ ΜΠΕ αναγνωρίζειότι υπάρχει υποστελέχωση των δομών, αλλά εξηγεί ότι περιστατικά σαν αυτό που συνέβη στο Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Αττικής στο Δαφνί, όπου ασθενής δολοφόνησε ασθενή είναι ακραία, δύσκολα, με βαριά ψυχοπαθολογία. “Σε αυτές τις περιπτώσεις - αν δεν υπάρχουν ειδικές μονάδες απομόνωσης, εξειδικευμένο και επαρκές προσωπικό-το σύστημα νοσηλείας είναι ‘ευάλωτο’ σε τέτοιες ιδιαίτερα σοβαρές και ακραίες ψυχικές διαταραχές”, επισημαίνει ο Ανδρέας Ξανθός, ο οποίος τονίζει ότι η έλλειψη προσωπικού είναι μόνο μια παράμετρος στο πρόβλημα».

Τα ανωτέρω, μεταξύ και άλλων, δηλώσεων του Α. Ξανθού, δημοσιεύονται στην Capital της20/5/15.

Τι λέει εδώ ο κ. Ξανθός; Λέει ότι χρειάζονται οι «απομονώσεις» (τα «ήσυχα δωμάτια», ή «λευκά κελιά», όλα είναι συνώνυμα) γι΄ αυτές τις «ακραίες», όπως τις χαρακτηρίζει, περιπτώσεις (χαρακτηρισμός και ταυτόχρονα κατασκευή της κυρίαρχης ψυχιατρικής) και ότι δεν είναι θέμα απλώς έλλειψης προσωπικού, γιατί τοίζει ότι αυτή η έλλειψη είναι μόνο μια παράμετρος. Αρα, είτε με επαρκές, είτε χωρίς επαρκές προσωπικό, ο κ. Ξανθός (και οι περί αυτόν σύμβουλοι της ψυχικής υγείας) είναι υπέρ της ίδρυσης των «λευκών κελιών».Πιο καθαρά δεν μπορούσε να τα πει. Προς τι σπεύδει τώρα να το διαψεύσει;

Επιπλέον, εκτός από τα δημοσιεύματα του ygeia360, θα πρέπει να παρακολουθεί και τα άλλα δημοσιεύματα, όπως, πχ, αυτό της Καθημερινήςτης 9/8/15. Εκεί η υποδιοικήτρια του ΨΝΑ (Δαφνί) μιλάει για την επίσημη απόφαση της Διοίκησης και του ιατρικού σώματος του ψυχιατρείου να εγκαταστήσουν σε κάθε τμήμα οξέων περιστατικών του ψυχιατρείου ένα «ήσυχο δωμάτιο», τοποθετώντας μέσα σ΄ αυτό και μια κάμερα και ότι έχουν μπει και σε διαδικασία διαγωνισμού για τις κάμερες, έχουν πάρει και δυο προσφορές από εταιρείες και έχουν, επίσης, απευθυνθεί και μάλλον έχουν πάρει την έγκριση από την Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων (γιατί από την Επιτροπή δήθεν «Προστασίας» των Δικαιωμάτων των ψυχικά πασχόντων όχι μόνο έγκριση έχουν πάρει, αλλά και οδηγίες και πίεση, εδώ και χρόνια, για την κατά το δυνατόν ταχύτερη εγκατάσταση των απομονώσεων). Εκεί θα τοποθετούνται «διεγερτικοί» ασθενείς που δεν ησυχάζουν εύκολα, λέει η υποδιοικήτρια του ΨΝΑ, ενώ ο κ. Ξανθός μιλάει για «ακραίες περιπτώσεις» - αν και, στην ουσία, και οι δυο μιλάνε για το ίδιο πράγμα, την δομική λειτουργία του συστήματος στη βάση των καθηλώσεων, των απομονώσεων και της καταστολής.

Αν διαφωνεί ο κ. Ξανθός με τα όσα ετοιμάζει η υποδιοικήτρια και οι γιατροί το ΨΝΑ (λες και λειτουργούν ερήμην του Υπουργείου), γιατί δεν έσπευσε να βάλει φρένο στις ενέργειές τους; Γιατί δεν το κάνει τώρα; Ακόμα και μέσω του ygeia360; Γιατί, προφανώς, είναι οδηγίες των υπηρεσιών, των συμβούλων κλπ, των οποίων είναι επικεφαλής.

Τέλος, η δήλωσή του, στο πλαίσιο των ανωτέρω, ότι ακόμα κι΄ αν κλείσουν (σταδιακά) τα ψυχιατρεία, στην «αρχή τουλάχιστον», θα πρέπει να διατηρηθούν κάποιες ψυχιατρικές δομές που προσφέρουν υπηρεσίες στα πολύ βαριά περιστατικά. (υπογρ. δική μας). Από μόνη της, η δήλωση αυτή επιχειρηματολογεί υπέρ της δημιουργίας δομών «διαβαθμισμένης επικινδυνότητας» (με κλειστό και κλειδωμένο ένα κομμάτι του τμήματος οξέων περιστατικών, με δωμάτια απομόνωσης, κάμερες και, φυσικά, τις μηχανικές καθηλώσεις, αλλά και άλλα «ειδικά» τμήματα), τέτοιων που απαιτεί η άσκηση της εκσυγχρονισμένης μορφής του κυρίαρχου ψυχιατρικού παραδείγματος. Που είναι η ίδια, είτε εντός, είτε εκτός των ψυχιατρείων, στα γενικά νοσοκομεία, σε πολλούς ξενώνες και οικοτροφεία και με τις ελάχιστες και αποδεκατισμένες κοινοτικές υπηρεσίες ως ομοιώματα «κοινοτικών» υπηρεσιών (ως κουλτούρα και πρακτική) και σε αναμονή του οριστικού τους κλεισίματος.

Οσο για την «εργαλειοθήκη του ΟΟΣΑ», είναι σαφής στο κείμενο της ανακοίνωσης της Συσπείρωσης, ο κατ΄ αναλογίαν και ειρωνικός χαρακτήρας της αναφοράς της. Είναι προφανές (και αυτό μπορούμε βάσιμα να το αποδείξουμε αν και όταν χρειαστεί), ότι υπάρχει μια άλλη εργαλειοθήκη, πιο ειδική επί του θέματος, από την οποία αντλεί και σχεδιάζει η «ομάδα εργασίας για την επεξεργασία του στρατηγικού σχεδιασμού για την ψυχική υγεία» και αυτή είναι η εργαλειοθήκη της κατασταλτικής ψυχιατρικής, στην σύγχρονη, νεοφιλελεύθερη εκδοχή της.
 




ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ

ΤΗΣ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗΣ ΣΥΠΕΙΡΩΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ



ΤΑ ΚΤΙΡΙΑ ΤΟΥ ΨΥΧΙΑΤΡΕΙΟΥ ΤΗΣ ΛΕΡΟΥ ΞΑΝΑΝΟΙΓΟΥΝ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΓΚΛΕΙΣΜΟ ΜΕΤΑΝΑΣΤΩΝ ΚΑΙ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ;



Ζούμε όλοι μας καθημερινά την τραγωδία που βιώνουν και την βάρβαρη/δολοφονική αντιμετώπιση που έχουν από την Ευρώπη του δήθεν «Διαφωτισμού» τα ολοένα αυξανόμενα κύματα προσφύγων και μεταναστών από την Ασία και την Αφρική. Κύματα που έχει προκαλέσει ο ευρωπαϊκός και ο αμερικάνικος ιμπεριαλισμός, πρώτον, μέσω της παγκοσμιοποίησης, με την οικονομική αφαίμαξη και την εξοντωτική εκμετάλλευση των περισσότερων χωρών του πλανήτη και δεύτερον, με τους πολέμους που διεξήγαγαν οι ίδιοι, ή υποκίνησαν, για τον έλεγχο των χωρών των οποίων την αφαίμαξη ήθελαν να διαιωνίσουν, ενάντια στην ντόπια αντίσταση και εξέγερση κινημάτων που υπεράσπιζαν εθνική ανεξαρτησία και εθνικό πλούτο και για την απαλλαγή από «μη συνεργάσιμα» καθεστώτα. Μια παγκοσμιοποίηση ως ελεύθερη κίνηση για τις όποιες και όπου ληστρικές επιδιώξεις του κεφαλαίου, αλλά με υψωμένα και θανατηφόρα σύνορα ενάντια στην ανεμπόδιστη και ελεύθερη μετακίνηση των ανθρώπων, των λαών, που σπρώχνονται και εξαναγκάζονται στη μαζική φυγή, ως συνέπεια των αφόρητων και αβίωτων συνεπειών των ιμπεριαλιστικών παρεμβάσεων.

Χρησιμοποιώντας και την Ελλάδα σαν μια σιδερόφραχτη πύλη απόκρουσης και αποπομπής, η ΕΕ και οι κυβερνήσεις που λειτουργούν στα πλαίσια των πολιτικών της (Frontex κλπ), είναι υπεύθυνες αφενός για τον καθημερινό θάνατο εκατοντάδων στην Μεσόγειο και για τον εγκλεισμό, το καθημερινό βασανιστήριο σε στρατόπεδα συγκέντρωσης στις χώρες «εισόδου» (Ελλάδα, Ιταλία, Ισπανία), καθώς και για την εγκατάλειψη, όσων δεν είναι έγκλειστοι, στους δρόμους, χωρίς στέγη, τροφή, στοιχειώδη μέσα επιβίωσης, παροχή υπηρεσιών υγείας κλπ, με μόνη προοπτική τις απεγνωσμένες προσπάθειες δαπανηρής και συχνά θανατηφόρας διαφυγής προς την Ευρώπη, ή, το συνηθέστερο, την απέλαση στην χώρα προέλευσης.

Είναι φανερό ότι τα μεταναστευτικά και προσφυγικά κύματα δεν έχουν προβλεπτό τέλος και η λύση δεν πρόκειται να δοθεί από την «υπάρχουσα κυρίαρχη τάξη πραγμάτων», αλλά ενάντια σ΄ αυτήν, την ΕΕ και τα συνοριακά της φρούρια, καθώς και τους εγχώριους, παλαιούς, ή νεόκοπους εντολοδόχους της.

Βλέπουμε καθημερινά τι γίνεται στα νησιά του Αιγαίου, την στάση των τοπικών αρχών στην Κω και αλλού, την απλώς παθητική, ανήμπορη και εντέλει διαχειριστική, στα πλαίσια της ΕΕ, λειτουργία της δήθεν «αριστερής» κυβέρνησης απέναντι στην καθημερινή τραγωδία που βιώνουν οι μετανάστες και τα απάνθρωπα και θανατηφόρα αδιέξοδα που κλιμακώνονται από τον ίδιο τον τρόπο αντιμετώπισής τους.

Εν προκειμένω, θα επισημάνουμε ένα σημείο, μια μόνη πτυχή του προβλήματος, που, όπως έχει δείξει η ιστορία, μπορεί να πάρει μεγάλες και απρόβλεπτες διαστάσεις. Στην Λέρο, όπου η κατάσταση είναι αντίστοιχα περίπλοκη και αδιέξοδη, όπως σε όλες στις περιοχές εισόδου και όπου υπάρχει η ίδια έλλειψη κεντρικής πολιτικής και αφιλόξενη, γραφειοκρατική και ρατσιστική αντιμετώπιση του προβλήματος, εν μέσω διχογνωμιών, ντόπιων και κεντρικών, για παροχή μιας ουσιαστικής φιλοξενίας (που θα ήταν η διάθεση δημόσιων οικημάτωνκαι η μίσθωση ξενοδοχείων, ως δομών καθαρής φιλοξενίαςκαι κατ΄ ουδένα τρόπο φύλαξης/κράτησης, με διασφάλιση της ταχύτατης διέλευσης προς το κέντρο, ή τον προορισμό που επιθυμεί ο πρόσφυγας ή μετανάστης) ανακοινώθηκε η απόφαση του Υπουργού Υγείας Π. Κουρουμπλή να παραχωρηθεί ένα κτίριο του ΠΙΚΠΑ, που φιλοξενούσε άτομα με βαριές νοητικές και σωματικές αναπηρίες. Αυτά τα άτομα υπάρχουν ακόμα, αλλά έχουν ελαττωθεί πολύ και έτσι έχουν αφήσει «χώρο» για τους πρόσφυγες. Η παραχώρηση του άδειου κτιρίου του ΠΙΚΠΑ, ωστόσο, όπως τονίζεται σε δελτίο Τύπου του Δήμου Λέρου, γίνεται δεκτή σε προσωρινή βάση (και με την προϋπόθεση της κατάλληλης και επαρκούς φύλαξης κλπ), μέχρις ότου επισκευαστεί κτίριο μέσα στα Λέπιδα, στον παραδοσιακό και, πλέον, περίπου άδειο χώρο του ψυχιατρείου Η κατάσταση των κτιρίων εκεί είναι τόσο κακή (τα έχουν αφήσει να καταρρεύσουν τελείως) ώστε δεν ήταν δυνατή ούτε η υπό κακές συνθήκες «φιλοξενία».

Επικαλούνται λόγους «έκτακτης ανάγκης», αλλά το ζήτημα είναι ότι και στο παρελθόν, και πάλι για λόγους «έκτακτης ανάγκης» (για τους πλεονάζοντες ψυχικά ασθενείς στο Δαφνί και στα άλλα ψυχιατρεία της χώρας), χρησιμοποιήθηκαν οι ιταλικοί στρατώνες της Λέρου για να δημιουργηθεί, από την κυρίαρχη ψυχιατρική και το κράτος, το σκανδαλώδες ψυχιατρείο της Λέρου.

Οι ίδιοι χώροι, είχαν χρησιμοποιηθεί, για λόγους πάλι «έκτακτης ανάγκης», επειδή υπήρχαν, επειδή ήταν διαθέσιμοι και άδειοι, για τις σχολές «εθνικής διαπαιδαγώγησης» της Φρειδερίκης για τους ανταρτόπαιδες της εποχής και αργότερα, για τους πολιτικούς εξόριστους της χούντας.

Ηδη, όταν μειώθηκε δραματικά ο πληθυσμός του ψυχιατρείου μετά το τέλος του μεταρρυθμιστικού εγχειρήματος στη Λέρο (που έμεινε ανολοκλήρωτο), είχαν αρχίσει «διάχυτα» να συζητούνται οι πιθανοί πληθυσμοί που, ως έγκλειστοι, θα διαδέχονταν τους προηγούμενους - γινόταν αναφορά σε άλλους ψυχικά ασθενείς, ή ανάπηρους, που θα ήταν επιθυμητό να μεταφερθούν, ή, αργότερα, και στην χρησιμοποίηση των χώρων για τους μετανάστες που, όσο περνούσαν τα χρόνια, μετά το 2000, άρχισαν να αυξάνονται, όλο και περισσότερο κάθε χρονιά.

Αντλώντας από την εμπειρία της ιστορίας, σε συνδυασμό την κατάσταση όπως διαμορφώνεται σήμερα, είναι πολύ πιθανό, τόσο από την παρούσα κυβέρνηση, όσο και από όποια την διαδεχτεί στην διαχείριση του υπάρχοντος συστήματος και ως εντολοδόχος της ΕΕ, η Λέρος να χρησιμοποιηθεί εκ νέου ως στρατόπεδο, αυτή τη φορά για τους μετανάστες και τους πρόσφυγες. Το ΠΙΚΠΑ, που αποτελεί μέρος του ΚΘ Λέρου, μπορεί κάλλιστα, όπως διεκδικείται από πολλές πλευρές, να είναι απλώς το πρώτο βήμα «προς τα μέσα». Τα κτίρια, βέβαια, χρειάζονται πολλή δουλειά για να γίνουν κατοικήσιμα, αλλά είναι σίγουρο ότι οι κρατούντες δεν θα τα ανασκευάσουν παραπάνω από το στοιχειωδώς αναγκαίο. Ο κίνδυνος, αν δεν υπάρξει η δέουσα επαγρύπνηση, είναι η Λέρος να γίνει σε μερικά χρόνια, ο χώρος εγκλεισμού των μεταναστών για όλο το Αιγαίο.Η κυβέρνηση του Σύριζα θα φέρει πρωταρχική ευθύνη γι΄ αυτό.

Είναι χαρακτηριστικό ότι στο τριήμερο για την «αποτίμηση της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης στη Λέρο», που έγινε στη Λέρο, στις 19-21/6/15, ο αναπληρωτής Υπουργός Υγείας Α. Ξανθός, που ήταν παρών εκεί, σύμφωνα με σχετικά δημοσιεύματα του Τύπου, συζήτησε με τους τοπικούς παράγοντες και μεσολάβησε για την παραχώρηση κτιρίου του ΠΙΚΠΑ για την κάλυψη των στεγαστικών αναγκών των προσφύγων και των μεταναστών (με κατατεθειμένη, ωστόσο, όπως προαναφέρθηκε, τη θέση των τοπικών παραγόντων για μεταφορά προς «τα μέσα»), την ίδια στιγμή που ένα από τα θέματα του τριήμερου ήταν η κριτική που γινόταν στην ολοκληρωτική εγκατάλειψη των κτιρίων μέχρι της πλήρους κατάρρευσής τους και στο γεγονός ότι δεν λήφθηκε καμιά πρόνοια να μετατραπούν, πχ, σε μουσείο ψυχιατρικής και πολιτικής ιστορίας(όπως αυτή εκφράστηκε μέσα από τα ποικίλων ειδών στρατόπεδα της Λέρου), σε χώρους πολιτισμούκλπ.

Στο να δοθεί το κτίριο του ΠΙΚΠΑ, το οποίο βρίσκεται εντός του κοινωνικού ιστού του νησιού, για προσωρινή χρήση για τους μετανάστες - και υπό την μορφή φιλοξενίαςκαι όχι κέντρου κράτησης/στρατοπέδου- τη στιγμή που είναι εγκαταλειμμένοι στο δρόμο, δεν θα μπορούσε να υπάρξει, κατ΄ αρχήν, αντίρρηση.

Η βάσιμη ανησυχία προκύπτει από το γεγονός ότι η διαδικασία που ακολουθείται, είναι προϊόν ποικίλων αντιδράσεων για εγκατάσταση χώρων υποδοχής και φιλοξενίας (ακόμα και «κέντρων κράτησης») εντός του κοινωνικού ιστού, ενώ ακόμα και το ΠΙΚΠΑ θεωρείται, λόγω της θέσης του, μη επιτρέψιμο. Το ίδιο έγινε και με άλλους χώρους που ήταν άδειοι και διαθέσιμοι, αλλά κοντά στον κοινωνικό ιστό. Στόχος είναι ο εγκλεισμός μέσα στους άδειους χώρους του ψυχιατρείου, πέρα και πολύ μακράν του κοινωνικού ιστού, χώρους ελεγχόμενους και αποστειρωμένους.

Ανοίγοντας αυτή την «πόρτα εισόδου» στο παλιό ψυχιατρείο, με όλη την ιστορία που φέρνει πάνω του, η κυβέρνηση του Σύριζα παίρνει πάνω της μια μεγάλη ιστορική ευθύνη : ν΄ ανοίξει, με άλλη μορφή και κατά τα φαινόμενα πολύ χειρότερη, την πάλαι ποτέ «Λέρο». Είναι γνωστό ότι «ο δρόμος για την κόλαση είναι στρωμένος με καλές προθέσεις» (αν και, θα προσθέταμε, όχι πάντα). Ακόμα και σ΄ αυτό, η «πρώτη φορά αριστερά», κινδυνεύει να είναι πολύ πιο δεξιά απ΄ όσο μπορούσε ποτέ κανείς να φανταστεί.

Θα πρέπει να υπάρξει καθολική κινητοποίηση στην Ελλάδα και διεθνώς ενάντια στην όποια προοπτική και την όποια προετοιμασία να ξανανοίξει η Λέρος ως χώρος εγκλεισμού, αυτή τη φορά για μετανάστες και πρόσφυγες.





18/8/2015





ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗ ΣΥΠΕΙΡΩΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ


ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ

ΤΗΣ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗΣ ΣΥΠΕΙΡΩΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ


ΟΧΙ ΣΤΑ «ΛΕΥΚΑ ΚΕΛΙΑ» ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΚΑΜΕΡΕΣ




Με αφορμή τον θάνατο που προκάλεσε καθηλωμένος ασθενής, που κατάφερε να λυθεί, σε άλλο καθηλωμένο ασθενή, στις 17 Μαίου στο 3οΨΤΕ του ΨΝΑ, ιατρικό σώμα και Διοίκηση του ψυχιατρείου, προφανώς και υπό τις κατευθυντήριες οδηγίες του Υπουργείου Υγείας (της «πρώτη φορά αριστεράς») αποφάσισαν να προχωρήσουν, με ταχείς ρυθμούς, στη ίδρυση των από καιρού επιδιωκόμενων και κατ΄ ευφημισμόν αποκαλούμενων «ήσυχων δωματίων», δηλαδή των «δωματίων απομόνωσης» (seclusionrooms) και στην πράξη, «λευκών κελιών».

Ηδη, στο τμήμα που έγινε το συμβάν, έγινε και το πρώτο βήμα : αφαιρέθηκαν τα δυο από τα τρία κρεβάτια από ένα θάλαμο, στον οποίο παραμένει κλειδωμένος, και ταυτόχρονα καθηλωμένος, ο ασθενής που διέπραξε τον θανάσιμο τραυματισμό. Το σύστημα αυτό (διαμόρφωση δωματίου απομόνωσης με έλεγχο μέσω κάμερας) θα εφαρμοστεί σε όλα τα ΨΤΕ του ΨΝΑ.

Να σημειωθεί ότι, σ΄ αυτή την περαιτέρω «εκσυγχρονιστική παλινδρόμηση» του ΨΝΑ, την κατασταλτική και αντιθεραπευτική του μετάλλαξη, συμφωνούν, πέρα από το ιατρικό σώμα, ο εκπρόσωπος της Πενταμελούς Επιτροπής της ΕΙΝΑΠ και το σωματείο των εργαζομένων που ελέγχεται από τον Σύριζα.

Ενας από τους λόγους που δεν είχαν δημιουργηθεί μέχρι τώρα τα «δωμάτια απομόνωσης» στο ΨΝΑ, αν και η πλειονότητα του ψυχιατρικού σώματος και σωματείων νοσηλευτών τα επεδίωκαν, ήταν η ίδια η «αρχιτεκτονική» του ανασκευασθέντος μετά τον σεισμό του 1999 ΨΝΑ, όπου στα τμήματα εισαγωγών δεν είχαν προβλεφθεί χώροι για τέτοια δωμάτια και η χρήση ενός εκ των υπαρχόντων θαλάμων γι΄ αυτό το σκοπό θα ισοδυναμούσε με μείωση των διατιθέμενων κανονικών κλινών.

Υπήρξαν, ωστόσο, επανειλημμένες γνωμοδοτήσεις της κατ΄ ευφημισμόν «Επιτροπής (δήθεν) Προστασίας Δικαιωμάτων των ψυχικά πασχόντων», η οποία είχε προτείνει όχι μόνο την, βάσει υποτίθεται «πρωτοκόλλου», συστηματική χρήση των μηχανικών καθηλώσεων, αλλά και την δημιουργία «δωματίων απομόνωσης», με παρακολούθηση μέσα από κάμερες, στις μονάδες νοσηλείας, αλλά ακόμα και σε δομές ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης, ξενώνες και οικοτροφεία. Στο ΨΝΑ, μάλιστα, είχε υπάρξει και απόπειρα τοποθέτησης ενός πλέγματος από κάμερες σε όλη την περίμετρο του νοσοκομείου από τον προ ετών Διοικητή και με σχετική προϋπηρεσία στο Στρατό και άλλες υπηρεσίες, Αθ. Κοσμόπουλο – ενέργεια που δεν τελεσφόρησε λόγω των αντιδράσεων που προκάλεσε. Τώρα, όλοι οι παραπάνω, βρήκαν την ευκαιρία… είναι επί το έργον (βλ σχετικό δημοσίευμα τηςΚαθημερινής της 9/8/15).

Επικαλούνται, και πάντα επικαλούνταν, ότι αυτά τα κατασταλτικά μέτρα αποτελούν την πάγια λειτουργία του κυρίαρχου ψυχιατρικού συστήματος σε όλη την Ευρώπη και σε όλο τον κόσμο. Κανείς δεν το αρνήθηκε. Απλώς, σε όλη την Ευρώπη και σε όλο τον κόσμο υπάρχουν, ταυτόχρονα, πολλές εναλλακτικές εμπειρίες από μιαν «άλλη ψυχιατρική» (αυτήν που υποτίθεται ότι θα ήταν το ζητούμενο της λεγόμενης «ψυχιατρικής μεταρρύθμισης», αν ποτέ είχε έστω και ελάχιστα κατανοηθεί τι είναι και είχε επιδιωχθεί), που σέβεται τον άνθρωπο και τα πλήρη δικαιώματά του (έμπρακτα και όχι στα λόγια), δεν τον ανάγει σε διαγνωστική κατηγορία, δεν τον μετατρέπει σε «αντικείμενο», σε «πράγμα» - στο οποίο, στο βαθμό που δεν ανταποκρίνεται στον μονόδρομο του ψυχοφάρμακου (ή και ταυτόχρονα), δεν του επιφυλάσσεται παρά η απομόνωση και το δέσιμο, συχνά από το ένα χέρι, ή το πόδι, σαν το σκυλάκι (αυτή η άθλια και, πέρα από επικίνδυνη, επιπλέον, παράνομη πρακτική, ακόμα και με τα κριτήρια για τις καθηλώσεις του κυρίαρχου συστήματος). Μια «άλλη ψυχιατρική» που, ενάντια στη φτώχεια των «θεραπευτικών» επιλογών της παραδοσιακής ψυχιατρικής, διαλέγεται, συνοδεύει, αναζητά, επινοεί, αντί να ελέγχει, να καταστέλλει και να παγιώνει και/ή να παράγει την αρρώστια.

Οσοι χρησιμοποιούν το επιχείρημα της «ασφαλούς» αντιμετώπισης της «επικινδυνότητας» μέσω της κάμερας, θα πρέπει να επιδιώξουν να δουν τα δεκάδες βίντεο από πλήθος περιπτώσεων, τραβηγμένα μέσα ακριβώς από αυτές τις κάμερες, που έδειχναν πώς πέθαινε, μέσα στην απομόνωση, καθηλωμένος ασθενής, ενώ η κάμερα «έβλεπε», το συμβάν καταγράφονταν, αν και κανείς «δεν έβλεπε» πίσω από την κάμερα.

Η αναγωγή του λειτουργού ψυχικής υγείας σε απόμακρο επιτηρητή του ασθενή πίσω από την κάμερα αποδομεί περαιτέρω τα όποια υπολείμματα δυνατότητας και δεξιοτήτων για σύναψη θεραπευτικής σχέσης, για πλησίασμα και διάλογο με τον ασθενή, οδηγεί τις εγγενώς αλλοτριωτικές σχέσεις μέσα στον κυρίαρχο ψυχιατρικό θεσμό στα ακραία όρια της αποξένωσης. Αντί να υπάρξει μέριμνα για την εκπαίδευση των λειτουργών στην ανάπτυξη θεραπευτικών σχέσεων, τους οδηγούν στην μετατροπή τους σε απλούς σωφρονιστικούς υπαλλήλους. Κάτι που έρχεται «να δέσει» και με την προϊούσα αποψίλωση από προσωπικό των μονάδων ψυχικής υγείας, οπότε η κάμερα θα λειτουργεί, επιπλέον, και ως υποκατάστατό του. Παράλληλα, από τη στιγμή που ένας ασθενής θεωρηθεί «επικίνδυνος» και διαχειρίσιμος μόνο μέσα από το «λευκό κελί», αυτό λειτουργεί εν συνεχεία ως ταμπέλα που τον επικαλύπτει ως υποκείμενο και τον χαρακτηρίζει ως τον εν δυνάμει και ανά πάσα στιγμή «επικίνδυνο», με το «λευκό κελί» πάντα «ανοικτό» γι΄ αυτόν. Επιπλέον, η εμπειρία, όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και σε πολλά μέρη της Ευρώπης, έχει δείξει ότι το «δωμάτιο απομόνωσης» δεν χρησιμοποιείται, όπως αρχικά παρουσιαζόταν στα εγχειρίδια του κυρίαρχου ψυχιατρικού παραδείγματος, ως εναλλακτική στην καθήλωση, αλλά, συνήθως κάποιος/α είναι και στο «λευκό κελί» και δεμένος/η (όπως αναφέρεται στο δημοσίευμα της Καθημερινής και για τον ασθενή του 3ουΨΤΕ του ΨΝΑ). Τέλος, και ως επιστέγασμα αυτής της μονόδρομης (και αυτοαναιρούμενης) λογικής της «ασφάλειας» απέναντι στην μ΄ αυτό τον τρόπο κατασκευαζόμενη «επικινδυνότητα», τι θα εμποδίσει να υπάρξει, σ΄ ένα επόμενο στάδιο, η τοποθέτηση καμερών σε όλους τους θαλάμους της μονάδας ψυχιατρικής νοσηλείας, στους διαδρόμους, στο καθιστικό και στην τραπεζαρία;

Η δημιουργία των «λευκών κελιών» στο ΨΝΑ (και σε λίγο στο Δρομοκαίτειο και παντού) βασίζεται στην παράδοση της κατασταλτικής ψυχιατρικής, αλλά η δημιουργία τους εν προκειμένω από την δήθεν «αριστερή» κυβέρνηση του 3ουκαι χειρότερου μνημονίου, σηματοδοτεί τη υιοθέτηση της στροφής στο επιβαλλόμενο από τη ΕΕ «κράτος ασφαλείας»,σε περαιτέρω κατασταλτικές πρακτικές, εν μέσω μιας ολοένα και διαλυόμενης ψυχικής υγείας, με την επίκληση του μύθου της «επικινδυνότητας του ψυχικά ασθενή» και την κατασκευή του λεγόμενου «δύσκολου» ασθενή, μια κατασκευή της ψυχιατρικής, όπως δική της κατασκευή, της δικής της διαχείρισης των πραγμάτων, ήταν και το τραγικό συμβάν που διαπράχθηκε στις 17 Μαίου στο ΨΝΑ. Το συμβάν, δηλαδή, το οποίο σερβιρίστηκε για μιαν ακόμη φορά, από τον τότε Διοικητή Π. Θεοδωράκη και όλους τους εμπλεκόμενους και ιθύνοντες του Υπουργείου, στη βάση της αν-ευθυνοποίησης της λειτουργίας του ψυχιατρικού θεσμού και της συστηματικήςυπ-ευθυνοποίησης του πιο αδύναμου να υπερασπιστεί τον εαυτό τουκαι ουσιαστικής συσκότισης της ιδιαίτερης διαδρομής του - μέσα, δηλαδή, από ποια ιστορία σχέσεων, αντιμετώπισης και αναγκών που έμειναν αναπάντητες, έφτασε ως εκεί. Αντί να τεθεί σε επερώτηση ο ψυχιατρικός θεσμός, η απάντηση ήταν, ως συνήθως, ο περαιτέρω έλεγχος, απομόνωση και καταστολή του θύματος που κατασκευάστηκε και εγκλωβίστηκε στον ρόλο του θύτη.

Αλλωστε, η δημιουργία των «λευκών κελιών» είχε προαναγγελθεί από τον αναπληρωτή Υπουργό Υγείας Α. Ξανθό και το επιτελείο του της Ψυχικής Υγείας αμέσως μετά το τραγικό συμβάν, τόσο σε ανακοίνωση του Υπουργείου που μιλούσε για την εφαρμογή των «κατευθυντήριων αξόνων» για την αντιμετώπιση των «δύσκολων περιστατικών», όσο και σε συνέντευξή του στην εφημερίδα Capital.

Η επίκληση των «κατευθυντήριων αξόνων» και της «διεθνούς κυρίαρχης ψυχιατρικής πρακτικής» θυμίζει, εν προκειμένω και κατ΄ αναλογίαν, την υιοθέτηση, από την κυβέρνηση της μνημονιακής «αριστεράς», της εργαλειοθήκης (toolkit) του ΟΟΣΑ για την ακραία νεοφιλευθεροποίηση και ιδιωτικοποίηση της οικονομίας, σύμφωνα με τις απαιτήσεις της ελεύθερης αγοράς και τις ορέξεις του διεθνούς κεφαλαίου.

Και εν μέσω όλων αυτών, η δημιουργία του δικαστικού ψυχιατρείου, αν και δεν συζητιέται ανοιχτά αυτή τη στιγμή, δεν έπαψε να είναι επί θύραις-το ίδιο όπως και το βίαιο κλείσιμο των ψυχιατρείων (χωρίς, δηλαδή, ολοκληρωμένο δίκτυο κοινοτικών υπηρεσιών, εναλλακτικών στον εγκλεισμό σε συνδυασμό με τη στήριξη από ένα ισχυρό κοινωνικό κράτος), που, μετά τις εκλογές, «έμεινε στη μέση». Τόσο η ΕΕ όσο και οι νέοι εγχώριοι εντολοδόχοι της πρόκειται σύντομα να το επαναφέρουν. Γιατί, «λευκά κελιά» και κάμερες, μηχανικές καθηλώσεις, δικαστικό ψυχιατρείο και βίαιο κλείσιμο των ψυχιατρείων είναι πλευρές του ίδιου ψυχιατρικού παραδείγματος, της ίδιας ψυχιατρικής θεωρίας και πράξης, προσαρμοσμένης στις σύγχρονες απαιτήσεις της κοινωνικής ανάθεσης για τον κοινωνικό έλεγχο που επιτελεί.

Είναι προφανές ότι, άτομα με ψυχιατρική εμπειρία, οικογένειες, λειτουργοί της ψυχικής υγείας που αντιτάσσονται σ΄ αυτό τον ολοταχή περαιτέρω εκβαρβαρισμό μιας ήδη βάρβαρης ψυχιατρικής, κοινωνικά κινήματα που παλεύουν για δικαιώματα και για την κοινωνική χειραφέτηση πρέπει άμεσα να αντιδράσουν στην δημιουργία των «λευκών κελιών» στο ΨΝΑ. Να ξαναφέρουμε στην επιφάνεια όλα τα προτάγματα και τις πρακτικές της χειραφετητικής ψυχιατρικής των προηγούμενων δεκαετιών σε όλη την Ευρώπη (και στην Ελλάδα), που ανέδειξαν όχι μόνο τον απανθρωποποιητικό και αντιθεραπευτικό χαρακτήρα των πρακτικών της κυρίαρχης ψυχιατρικής, αλλά και απέδειξαν, συγκεκριμένα και πρακτικά, ότι μπορεί να υπάρξειΨυχική Υγεία με «ανοιχτές πόρτες», χωρίς καθηλώσεις, απομονώσεις και κάμερες, χωρίς εγκλεισμό, ότι η επικινδυνότητα είναι κοινωνική κατασκευή (πολλές φορές την παράγουν οι ψυχίατροι με τις πρακτικές τους) και ότι μόνο μέσα από το ξεπέρασμα αυτών των πρακτικών, και ενάντια σ΄ αυτές, μπορεί η ψυχιατρική ν΄ αρχίσει να γίνεται θεραπευτική.

Πρέπει άμεσα να υπάρξει κινηματική αντίδραση.





17/8/2015







ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗ ΣΥΣΠΕΙΡΩΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ

ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΓΙΑ ΕΝΑ ΠΟΛΥΜΟΡΦΟ ΚΙΝΗΜΑ ΣΤΗΝ ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ





ΔΙΑΔΗΛΩΣΗ - ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ ΕΞΩ ΑΠΟ ΤΟ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ, 12 ΙΟΥΝΙΟΥ 2015, 12μ.

Είναι κοινή διαπίστωση ότι το σύστημα Ψυχικής Υγείας βρίσκεται σε κατάσταση διάλυσης εξαιτίας της εφαρμογής των πολιτικών του μνημονίου. Η κρίση στην Ψυχική Υγεία είχε, φυσικά, ξεκινήσει πολύ πριν την εφαρμογή αυτών των πολιτικών, ως προϊόν του ανολοκλήρωτου και στρεβλού χαρακτήρα της λεγόμενης «Ψυχιατρικής Μεταρρύθμισης», εδώ και 30 χρόνια, της χρόνιας υποχρηματοδότησης του συστήματος και με το κράτος να απεκδύεται διαχρονικά των ευθυνών του για μια δημόσια και δωρεάν Ψυχική Υγεία, κοινοτικά βασισμένη, με κουλτούρα και πρακτικές εναλλακτικές στον εγκλεισμό και με πλήρη σεβασμό στα δικαιώματα ατόμων με ψυχιατρική εμπειρία. Ηταν αυτή την κατάσταση που ήλθε να συναντήσει η εφαρμογή των στυγνών, νεοφιλελεύθερων πολιτικών, οι οποίες οδηγούν το κυρίαρχο σύστημα των υπηρεσιών στην προϊούσα αποστράγγισή του από την όποια δυνατότητα είχε ποτέ παροχής θεραπευτικών απαντήσεων στις ανάγκες των ψυχικά πασχόντων.
Λίγο πριν τις πρόσφατες εκλογές και στα πλαίσια αυτών των πολιτικών, ήταν επικρεμάμενο το βίαιο κλείσιμο των εναπομεινάντων ψυχιατρείων. Μετά τις εκλογές, η ίδια κατάσταση διάλυσης της Ψυχικής Υγείας παραμένει, διαρκώς επιδεινούμενη λόγω των επιπτώσεων των ήδη ειλημμένων μέτρων, την ίδια στιγμή που η νέα ηγεσία του Υπουργείου Υγείας δεν έχει κάνει, στο διάστημα που υπάρχει, την παραμικρή ανακοίνωση, δήλωση, νύξη για θέματα που αφορούν στην Ψυχική Υγεία. Με μόνη εξαίρεση την δήλωση μετά το τραγικό συμβάν της 17ης Μαίου στο ΨΝΑ, με μιαν ανακοίνωση διεκπεραιωτικού κλεισίματος του όλου ζητήματος.
Είμαστε αντίθετοι στην όποια διαπραγμάτευση με την ΕΕ για απλώς αναβολή της εφαρμογής του συμφώνου «Αντόρ-Λυκουρέτζου», βάσει του οποίου προωθείτο το βίαιο κλείσιμο των ψυχιατρείων και μια σειρά από άλλα μέτρα, κυρίως λογιστικού χαρακτήρα και όχι στη βάση των αναγκών των ανθρώπων με ψυχιατρική εμπειρία. Υποστηρίζουμε την οριστική αποδέσμευση και ακύρωση του συμφώνου αυτού και του όποιου τέτοιας φύσης συμφώνου και διεκδικούμε μια σειρά από αιτήματα τα οποία συνδέουν τα μέτρα που πρέπει άμεσα να ληφθούν για την αντιμετώπιση της διαλυτικής κρίσης στην Ψυχική Υγεία, με τον ταυτόχρονο μετασχηματισμό του κυρίαρχου νοσοκομειοκεντρικού και κατασταλτικού συστήματος προς ένα κοινοτικά βασισμένο και ολοκληρωμένο σύστημα Ψυχικής Υγείας

1. Αμεσες και επαρκείς προσλήψεις μονίμου προσωπικού, κυρίως γιατρών (κανονικές προσλήψεις του ΕΣΥ, που μπορεί να γίνουν με ταχείς ρυθμούς) και νοσηλευτών, αλλά και όλων των ειδικοτήτων ανάλογα με τις ελλείψεις σε κάθε υπηρεσία, προκειμένου αυτή να λειτουργεί με ασφάλεια και αναπτύσσοντας το πλήρες θεραπευτικό της δυναμικό.

2. Ενίσχυση των προϋπολογισμώντων νοσοκομείων και όλων των μονάδων προκειμένου ν΄ αντιμετωπίσουν με επάρκεια, ποιότητα και ασφάλεια όλες τις ανάγκες
τους (φάρμακα, υλικά κλπ).

3. Αμεση εξασφάλιση της δωρεάν νοσηλείας και της προμήθειας φαρμάκων για όλους τους ανασφάλιστους - στην πράξη κα όχι απλώς ως διακήρυξη. Κατάργηση της όποιας συμμετοχής στη τιμή του φαρμάκου για όλους τους ασφαλισμένους, ιδιαίτερα για τα όλο και πιο πλατειά λαϊκά στρώματα που ζουν σε συνθήκες προϊούσας φτωχοποίησης.

4. Διασφάλιση της ταχύρρυθμηςλειτουργίας των επιτροπών «πιστοποίησης αναπηρίας» (ΚΕΠΑ), με κατάργηση των χρονοβόρων διαδικασιών και των γραφειοκρατικών αγκυλώσεων, αλλά και των μνημονιακής έμπνευσης κατευθυντήριων αξόνων που επιτάσσουν την απόρριψη όλο και πιο πολλών (μέσω της εσκεμμένης μείωσης των ποσοστών αναπηρίας) από το δικαίωμα σε μια σύνταξη, ή ένα επίδομα αναπηρίας.

5. Κατάργηση της ρύθμισης που προβλέπει την άμεση περικοπή του «επιδόματος Πρόνοιας», ή της «σύνταξης αναπηρίας», σε άτομα που βρίσκουν μια θέση εργασίας,μια θέση που σήμερα είναι όλο και πιο επισφαλής και πρόσκαιρη, την ίδια στιγμή που η ρύθμιση αυτή, εν μέσω της επικρατούσας επισφάλειας (αλλά και ανέκαθεν), αποτελεί ένα από τα βασικά εμπόδια των δικαιούχων του επιδόματος να δραστηριοποιηθούν στην κατεύθυνση της αναζήτησης εργασίας, φοβούμενοι ότι θα χάσουν την ασφάλεια έστω και αυτού του γλίσχρου επιδόματος/σύνταξης. Να υπάρξει, επομένως, ρύθμιση που να προβλέπει την ταυτόχρονη χορήγηση του επιδόματος/σύνταξης (όπως, άλλωστε, ισχύει και στους ΚΟΙΣΠΕ) σε όποιον βρίσκει θέση εργασίας, για ένα ορισμένο χρονικό διάστημα απαραίτητο για την σταθεροποίηση της νέας κατάστασης του ατόμου, τόσο στο αντικειμενικό πεδίο (της εργασίας), όσο και στο υποκειμενικό.
Επιπλέον, το βοήθημα που αντιπροσωπεύει, στη ζωή του καθενός, το επίδομα της Πρόνοιας, ή η σύνταξη αναπηρίας, δεν είναι κάτι που μπορεί γραμμικά να συνδέεται με τον όποιο κυρίαρχο ορισμό της «αναπηρίας», στον οποίο ανάγονται οι πολύπλοκες ανάγκες του ατόμου (έναν ορισμό που υπακούει πιο πολύ σε λογιστικού χαρακτήρα σκοπιμότητες παρά στις όποιες, συζητήσιμες, «επιστημονικές» προδιαγραφές), αλλά με την ολότητα της ιδιαίτερης κατάστασής του, των δυσκολιών του, μέρος των οποίων είναι και ο συνήθως ολοσχερής αποκλεισμός του από την αγορά εργασίας. Η όποια απόφαση για περικοπή ενός επιδόματος θα έπρεπε να προκύπτει και να είναι συνυφασμένη, μεταξύ άλλων, με την άμεση διαθεσιμότητα της κατάλληλης θέσης εργασίας, ανάλογα με τις εκάστοτε ιδιαίτερες ανάγκες και δεξιότητες.
Πρέπει, επίσης, να καταργηθεί άμεσα η ρύθμιση που δεν επιτρέπει την χορήγηση ή την ανανέωση της χορήγησης του «επιδόματος Πρόνοιας» στα άτομα που νοσηλεύονται (συνήθως όχι από επιλογή τους) για μεγάλα χρονικά διαστήματα.

6. Αμεσα μέτρα για την αντιμετώπιση της «ανθρωπιστικής κρίσης», που στην Ψυχική Υγεία παίρνει, μεταξύ άλλων, και τις παρακάτω μορφές : όλο και περισσότερα άτομα, τα οποία νοσηλεύονται και δεν είναι δικαιούχοι ούτε καν του επιδόματος Πρόνοιας (είτε γιατί δεν πληρούν κάποια από τις προϋποθέσεις, είτε γιατί δεν επιθυμούν, για γνωστούς και κατανοητούς λόγους, να μπουν στην διαδικασία απόκτησης, μέσω του σχετικού βοηθήματος, της ταυτότητας του ανάπηρου κλπ), ο λόγος που συχνά παρατείνεται η νοσηλεία τους (όταν δεν διώχνονται με το «βιαστικό εξιτήριο»), είναι γιατί δεν έχουν πού να μείνουν, με αδυναμία, συχνά, ακόμα και εξασφάλισης της τροφής τους. Πολλές οικογένειες, εν προκειμένω, που αδυνατούν ή αρνούνται να στηρίξουν τα πάσχοντα μέλη (με την άρνηση, ενίοτε, να υποκρύπτει την αδυναμία), θα μπορούσαν να βοηθήσουν αν υπήρχε πρόσβαση σε κάποια σχετική βοήθεια. Προκύπτει, λοιπόν, ως αίτημα προς άμεση απάντηση, οι άνθρωποι που πληρούν τις σχετικές προϋποθέσεις λήψης της «ανθρωπιστικής βοήθειας»και παίρνουν εξιτήριο μετά από ψυχιατρική νοσηλεία, να δικαιούνται και να προηγούνται (με μια απλή αίτηση στα ΚΕΠ χωρίς χρονοβόρες διαδικασίες) και στις τρεις προβλεπόμενες παροχές(επιδότηση ενοικίου 70 ευρώ, κάρτα σίτισης 100 ευρώ το μήνα, μειωμένο τιμολόγιο ΔΕΗ). Και ταυτόχρονα, οι όποιες προβλεπόμενες διαδικασίες (διάφορα προαπαιτούμενα εντός προθεσμιών κλπ) ν΄ απλουστευτούν γι΄ αυτούς, με τη κατάθεση μιας υπεύθυνης δήλωσης και αργότερα των όποιων δικαιολογητικών. Ακόμη, να καταστεί  "επ΄ αόριστον" η προθεσμία υποβολής της αίτησης, που έληξε στις 30 Μαίου, ώστε  όλοι να έχουν πρόσβαση στη βοήθεια, αν και όποτε την χρειάζονται.

7. Επαναφορά της παροχής των οικονομικών προϋποθέσεων για την υλοποίηση του «εξατομικευμένου θεραπευτικού προγράμματος» στις στεγαστικές δομές (αλλά, αναλόγως, και στα τμήματα νοσηλείας), είτε με τη μορφή του πάλαι ποτέ «θεραπευτικού κινήτρου», είτε με όποια άλλη μορφή, έτσι ώστε να υπάρξουν οι αναγκαίες υλικές προϋποθέσεις για κινήσεις πέρα από τις λογικές λειτουργίας που έχουν μετατρέψει αυτές τι δομές σε μικρά άσυλα.

8. Αμεση ακύρωση της νομοθετικής ρύθμισης για την παρακράτηση των συντάξεων των ενοίκων των στεγαστικών δομών, αλλά και των λεγόμενων προνοιακών ασθενών (σε ιδρύματα, δομές κλπ) όπου η παρακράτηση ήδη εφαρμόζεται από διετίας.

9. Αμεση εφαρμογή της Τομεοποίησης, με Τομείς Ψυχικής Υγείας (ΤΟΨΥ) το πολύ μέχρι 100.000 κατοίκους, στη λογική ότι η Τομεοποίηση δεν είναι απλώς μια γεωγραφική παράμετρος, αλλά μια ουσιωδώς θεραπευτική παράμετρος, χωρίς την οποία δεν υπάρχει «ανάληψη ευθύνης» της υπηρεσίας για τα όποια προβλήματα ψυχικής υγείας εντός της κοινότητας. Με δεδομένη την κατάσταση και το είδος των υπαρχόντων υπηρεσιών, ο σχεδιασμός και η έναρξη εφαρμογής της Τομεοποίησης δεν μπορεί να γίνει παρά με σημείο αναφοράς την μονάδα νοσηλείας. Οπου υπάρχει Κέντρο Ψυχικής Υγείας (ΚΨΥ) θα πρέπει να συμπεριλαμβάνεται στον εν λόγω ΤΟΨΥ ως η βασική του μονάδα, ενώ η δημιουργία ΚΨΥ σε κάθε ΤΟΨΥ θα είναι η πρώτη προτεραιότητα.
Σε σύνδεση με την Τομεοποίηση και τον σχεδιασμό των κοινοτικών υπηρεσιών να υπάρξει διόρθωση και επικαιροποίηση του Χάρτη Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας, που, στην παρούσα του μορφή, αποτελεί μια δυσανάγνωστη, για τον όποιο ενδιαφερόμενο, λίστα εταιρειών (και όχι υπηρεσιών) χωρίς καμιά σχέση με την υπάρχουσα, ζοφερή πραγματικότητα των υπαρχόντων ή μη, λειτουργούντων ή μη, και πού, υπηρεσιών.

10. Αμεσες κινήσεις για ίδρυση ΚΨΥσε κάθε ΤΟΨΥ, διασυνδεδεμένωνμε την μονάδα νοσηλείας και με το πλήρες δίκτυο των δομών ψυχικής υγείας του ΤΟΨΥ (στεγαστικές δομές κλπ). Το ΚΨΥ παρέχει πρωτοβάθμια, δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια πρόληψη και φροντίδα, έχει κλίνες νοσηλείας, λειτουργεί 24 ώρες την ημέρα, επτά μέρες την εβδομάδα και αποτελεί την κεντρική μονάδα του δικτύου των υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας. Προφανώς, θα χρειαστούν οι αναγκαίες προσλήψεις για την επαρκή και αποτελεσματική στελέχωσή τους.
Τα ελάχιστα ΚΨΥ που λειτουργούν σήμερα (δραματικά υποστελεχωμένα), απευθύνονται (και απευθύνονταν ανέκαθεν) σε δυσανάλογα μεγάλους ΤΟΨΥ, λειτουργώντας στη λογική του εξωτερικού ιατρείου και όχι της ανάληψης της ευθύνης για παροχή της εκάστοτε αναγκαίας και ολοκληρωμένης φροντίδας, που εξ΄ ορισμού θα έπρεπε να παρέχεται από μια κοινοτική υπηρεσία, στο πλήρες φάσμα των αιτημάτων του τομέα στον οποίο απευθύνονται, χωρίς επιλογές και αποκλεισμούς, Αναλαμβάνουν, ως επί το πλείστον, τις θεωρούμενες ως πιο «ελαφρές» περιπτώσεις, παραπέμποντας εκ προοιμίου τις πιο «δύσκολες», αυτές με τις πι πολύπλοκες ανάγκες, στην νοσοκομειακή νοσηλεία, εκτρέφοντας ταυτόχρονα το έδαφος για παράπλευρες, ιδιωτικού χαρακτήρα απαντήσεις σε πολλούς εκ των χρηστών, από προσωπικό δημοσίων υπηρεσιών.

11. Ιδρυση ψυχιατρικών κλινικών σε γενικά σε νοσοκομεία της επαρχίας όπου δεν υπάρχουν (πχ, Στερεά Ελλάδα, νησιά κλπ), αλλά και σε κάποια της Αθήνας, όπου υπάρχουν ομάδες ψυχιάτρων χωρίς κλινική. Ταυτόχρονα, ενδυνάμωση των ψυχιατρικών κλινικών σε νοσοκομεία της επαρχίας όπου υπάρχουν μεν, αλλά υπολειτουργούν. Μελέτη του ζητήματος της επάρκειας των ψυχιατρικών κλινών δεδομένου ότι το πλήθος των ράντζων σ΄ ένα βαθμό οφείλεται σε καθαυτό έλλειψη κλινών, πέρα από την παντελή έλλειψη του «φίλτρου» του ολοκληρωμένου δικτύου
κοινοτικών υπηρεσιών.

12. Ενίσχυση (χρηματοδότηση κλπ) των υπαρχόντων και δημιουργία νέων δομών και
ευκαιριών επαγγελματικής αποκατάστασης (ΚΟΙΣΠΕ κλπ), με κανονική, αξιοπρεπή αμοιβή για τους εργαζομένους. Το ζήτημα της εργασιακής ένταξης είναι εκ των ουκ άνευ για την ψυχοκοινωνική αποκατάσταση και την κοινωνική επανένταξη.
Οι ΚΟΙΣΠΕ πρέπει ν΄ αλλάξουν νομικό πλαίσιο έτσι ώστε να μπορούν να λειτουργούν από (και για) τους άμεσα ενδιαφερόμενους (άτομα με ψυχιατρική εμπειρία κλπ) και να πάψουν να είναι απλώς μέσον απασχόλησης κάποιων λειτουργών. Ο ελάχιστος, έως συχνά μηδενικός, αριθμός των εργαζόμενων χρηστών που απασχολούν, αποτελεί πραγματική διακωμώδηση του ρόλου για τον οποίο υποτίθεται ότι δημιουργήθηκαν και έχουν κληθεί να παίξουν. Για ν΄ ανταποκριθούν στον στοιχειωδώς ενταξιακό και αποκαταστασιακό τους χαρακτήρα πρέπει, μεταξύ άλλων, να διασφαλίζουν μόνιμη και ικανοποιητικά αμειβόμενη εργασία, μακριά από τις λογικές της απασχόλησης ορισμένου χρόνου και των απολύσεων, όπως συνέβη πρόσφατα με την απόλυση 3 εκ των 4 συνολικά εργαζομένων στον ΚΟΙΣΠΕ Βορείων προαστίων Αθήνας

13. Αμεση παρέμβαση για την ουσιαστική εφαρμογή της νομοθεσίας για την ακούσια νοσηλεία (ν. 2071/92) έτσι ώστε να γίνεται άμεση εκδίκαση και ο άμεσα ενδιαφερόμενος να μπορεί να παρίσταται με δικό του πραγματογνώμονα, αν το επιθυμεί, και δικηγόρο. Να τηρηθούν, επιτέλους, οι διατάξεις που προβλέπουν ότι εντός 10 ημερών η υπόθεση πρέπει να εκδικάζεται. Ταυτόχρονα, να πάψουν οι ακούσιες νοσηλείες να εκτελούνται από την αστυνομία και να δημιουργηθούν κατάλληλες προς τούτο υγειονομικές υπηρεσίες(ψυχίατρος, νοσηλευτές), που θα τις εκτελούν και θα καλούν αυτές την αστυνομία μόνο σε πολύ έκτακτες περιπτώσεις.

14. Αντίστοιχη μέριμνα πρέπει να υπάρξει και ως προς την εφαρμογή του νόμου για την δικαστική συμπαράσταση, ότι, δηλαδή, θα πρέπει να εφαρμόζεται ουσιαστικά όχι διεκπεραιωτικά. Να ληφθεί πρόνοια για ουσιαστικό έλεγχο της λειτουργίας του δικαστικού συμπαραστάτη, καθώς και ότι, σε ανθρώπους που δεν έχουν κανένα κοινωνικό στήριγμα, διασφαλίζεται μια αποτελεσματική και αξιόπιστη παρουσία για διαχείριση των περιουσιακών τους στοιχείων πραγματικά προς όφελός τους.

15. Η τήρηση της νομοθεσίας για την ακούσια νοσηλεία και για την δικαστική συμπαράσταση εντάσσεται στο πεδίο των δικαιωμάτων των ατόμων με ψυχιατρική εμπειρία. Θα πρέπει να υπάρξει ενδιαφέρον για το όργιο των κατασταλτικών μέτρων,των μηχανικών καθηλώσεων (που ενίοτε έχουν ως «παρενέργεια» τον θάνατο), των περιορισμών της κλειδωμένης πόρτας, των όποιων αυθαίρετων κανόνων επιβάλλονται. Θα χρειαστούν μηχανισμοί προστασίας των δικαιωμάτων (ουσιαστικοί και όχι, όπως μέχρι τώρα, κατ΄ επίφασιν και προσχηματικοί), αλλά, προπαντός, διαδικασίες που ανοίγουν δρόμους προς τον επαναπροσανατολισμό (την αλλαγή κουλτούρας και πράξης) των λειτουργών προς μιαν «άλλη ψυχιατρική». Σ΄ αυτή τη βάση, μια από τις παραμέτρους της οποίας είναι η εξασφάλιση του αριθμητικά αναγκαίου και επαρκώς εκπαιδευμένου προσωπικού σε όλες τις μονάδες ψυχικής υγείας, η μηχανική καθήλωση θα πρέπει επιτέλους να αποφασιστεί ότι δεν αποτελεί ιατρική πράξη, ότι η εφαρμογή της συνιστά καταστρατήγηση θεμελιακών δημοκρατικών και συνταγματικών δικαιωμάτων του ατόμου και, ως εκ τούτου, η τέλεσή της να αποτελεί ποινικό αδίκημα.

16. Η μεταφορά των ψυχιατρικών κλινικών των ψυχιατρείων σε κατάλληλους και επαρκείς χώρους στα γενικά νοσοκομεία θα ακολουθήσει στο βαθμό που οι νέες προσεγγίσεις, πρακτικές και θεσμικές λειτουργίες παγιώνονται και προχωράει με ουσιαστικό τρόπο η ανάπτυξη του ολοκληρωμένου δικτύου των κοινοτικών υπηρεσιών, που θα υποκαθιστούν πλήρωςκαι θα λειτουργούν εναλλακτικάστο ψυχιατρείο. Σε όλη αυτή την διαδικασία του μετασχηματισμού θεωρείται ως αυτονόητη, και εκ των ουκ άνευ, η πλήρης αξιοποίηση, χωρίς καμιά εξαίρεση, του υπάρχοντος προσωπικού και επειδή αυτό δεν επαρκεί, η πρόσληψη του αναγκαίου αριθμού όλων των ειδικοτήτων που θα απαιτηθεί για την επαρκή στελέχωση των υπηρεσιών.

17. Είναι πρωταρχικής σημασίας, σε όλη αυτή την διαδικασία, ο ενεργός και αποφασιστικός ρόλος των ατόμων με ψυχιατρική εμπειρία και των οικογενειών. Μέχρι τώρα, τα «άτομα με εμπειρία» και οι οικογένειες, παρά τις προθέσεις και την ενεργό αγωνιστική συμμετοχή τους, έχουν συνήθως χρησιμοποιηθεί, από το κυρίαρχο σύστημα, με διακοσμητικό τρόπο, ως δήθεν «συμμέτοχοι» (συχνά προσκεκλημένοι και παρακαθήμενοι σε διάφορα τραπέζια και συνέδρια των «ειδικών»), ενώ οι όποιες αποφάσεις λαμβάνονται ερήμην αυτών. Είναι σημαντικό να απλωθούν περαιτέρω και να ενδυναμωθούν τα κινήματα και οι συλλογικότητες ατόμων με ψυχιατρική εμπειρία, αλλά και των συλλόγων των οικογενειών, να γίνεται έμπρακτα σεβαστή η ανεξάρτητη και αδιαμεσολάβητη παρουσία και λειτουργία τους και ο ενεργός και αποφασιστικός ρόλος τους στα τεκταινόμενα.

18. Ένα κρίσιμο ζήτημα είναι η αντιμετώπιση του προβλήματος που συνιστούν, από πολλές απόψεις, οι ΜΚΟ της Ψυχικής Υγείας, μια μορφή ιδιωτικοποίησης, αλλά, ωστόσο, χωρίς ίδιους πόρους και στηριζόμενες για την επιβίωσή τους στην κρατική χρηματοδότηση. Καθώς στο τέλος του 2015 εξαντλείται η έκτακτη χρηματοδότηση της ΕΕ για την διάσωσή τους, προκειμένου να επιτευχθεί το «βίαιο κλείσιμο των ψυχιατρείων», είναι σαφές ότι, από το 2016, θα αντιμετωπίσουν πρόβλημα επιβίωσης. Με την περαιτέρω ιδιωτικοποίησή τους προ των πυλών, η μόνη λύση είναι η άμεση δημοσιοποίησή τους (η ανάληψή τους από το κράτος) αφού, καθώς είναι κρατικοδίαιτες, αυτό δεν θα είχε κανένα κόστος. Θα είναι μια ενέργεια ασφαλής και για τους ενοίκους των δομών και για το προσωπικό, που θα αποκτήσει, έτσι, μονιμότητα της θέσης εργασίας και δεν θα είναι έρμαιο των όποιων εκβιασμών και της αχαλίνωτης αυθαιρεσίας των αφεντικών των ΜΚΟ.

19. Οι διαδικασίες Αποιδρυματοποίησης θα έπρεπε να συμπεριλάβουν και τις λεγόμενες προνοιακές δομές και ιδρύματα, όχι μόνο στα Λεχαινά, αλλά και πολλά άλλα σε ολόκληρη τη χώρα, όπου οι συνθήκες είναι μεσαιωνικές.

20. Ακύρωση των όποιων σχεδίων, σκέψεων και προετοιμασιών για την ίδρυση δικαστικού (ών) ψυχιατρείου(ων). Να εξεταστεί η διεθνής εμπειρία και η επεξεργασία λύσεων εναλλακτικών στο δικαστικό ψυχιατρείο. Να εξεταστεί, επίσης, η άμεση αλλαγή του σχετικού νομοθετικού πλαισίου (άρθρα 34, 69, 70 ΠΚ κλπ) σε μια κατεύθυνση που θα επιτρέπει, ενάντια στην φυλακτική λογική, μια πραγματική θεραπευτική παρέμβαση για τα άτομα με ψυχιατρική εμπειρία που διαπράττουν το όποιο ποινικό αδίκημα. Απόρριψη πρέπει να υπάρξει και στην προετοιμαζόμενη εισαγωγή στην Ελλάδα της Υποχρεωτικής Θεραπείας στην Κοινότητα, στη μεταφορά, δηλαδή, της ψυχιατρικής καταστολής μέσα στην κατοικία του ατόμου.

21. Μια σειρά από νομοθετικές ρυθμίσεις, υπουργικές αποφάσεις και εγκύκλιοιγια την Ψυχική Υγεία, που πέρασαν, κατ΄ εντολήν της task force, από τις υφυπουργούς που είχαν αναλάβει την Ψυχική Υγεία τα τελευταία τρία χρόνια προκειμένου να διευκολυνθεί το «βίαιο κλείσιμο» και η περαιτέρω ιδιωτικοποίηση της Ψυχικής Υγείας, πρέπει άμεσα να ακυρωθούν. Μεταξύ άλλων, θα πρέπει άμεσα να αναθεωρηθούν πρακτικές, ιδιαίτερα στις δομές των ΜΚΟ (Κέντρα Ημέρας κλπ), για ένταξη ατόμων με ψυχιατρική εμπειρία σε θεραπευτικά προγράμματα ενός χρόνου με δυνατότητα για ανανέωση για έξη μήνες Ένα θεραπευτικό πλάνο δεν μπορεί να συγκροτείται στη βάση ομογενοποιημένων, γενικών και λογιστικής αρχής προδιαγραφών, αλλά σύμφωνα με τις ανάγκες του ψυχικά πάσχοντος ατόμου και να έχουν όση διάρκεια όσο απαιτούν αυτές οι ανάγκες και επ΄ αόριστον.

22. Τέλος, θ΄ αποτελούσε ακύρωση της όποιας αξιοπιστίας της νέας διακυβέρνησης η καθ΄ οιονδήποτε τρόπο συνδιαλλαγή και εκ νέου ανάθεση ρόλων σε συμβούλους και μέλη επιτροπών (ιδιοκτήτες ΜΚΟ και άλλοι) που είχαν οριστεί από τις προηγούμενες
μνημονιακές κυβερνήσεις για το σχεδιασμό του «βίαιου κλεισίματος» των ψυχιατρείων, της διάλυσης και της περαιτέρω ιδιωτικοποίησης της ψυχικής υγείας.


6 Ιουνίου 2015


ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΓΙΑ ΕΝΑ ΠΟΛΥΜΟΡΦΟ ΚΙΝΗΜΑ

ΣΤΗΝ ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ