Sidebar
Ο Λόγος των Χρηστών
Το κείμενο αυτό ανακοινώθηκε από την Αναστασία Τοβή στην ημερίδα
"Παίρνοντας τον Λόγο" - Ανθρώπινα δικαιώματα και ψυχική υγεία - , 24 Μαίου 2008
Κυρίες και κύριοι, θα ήθελα πρώτα να ευχαριστήσω τους διοργανωτές για την φιλοξενία στην σημερινή εκδήλωση και να αναφέρω ότι εκπροσωπώ το ΚΟΙΣΠΕ, το παρελθόν και το μέλλον του. Θα σας εξηγήσω λοιπόν παρακάτω τι εννοώ με αυτό. Το παρελθόν είναι αυτό της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης , των δικαιωμάτων μας σαν πολίτες, της επαγγελματικής μας αποκατάστασης, των μεγάλων λόγων που όμως, μένουν πάντα λόγια και σπάνια γίνονται έργα. Άλλωστε πώς, να γίνουν έργα όταν υπηρετούν με συνέπεια τις πολιτικές σκοπιμότητες κάθε κομματικής απόχρωσης, τις συντεχνιακές λογικές των επαγγελματιών στο χώρο της ψυχικής υγείας και στηρίζουν με τον καλύτερο τρόπο, καριέρες, βιογραφικά και δημόσιες σχέσεις. Τα δικά μας όμως, βιογραφικά έχουν διακοπεί απότομα με την έναρξη μιας περιπέτειας υγείας που για τους περισσότερους από εμάς σημαίνει και διακοπή της οποιασδήποτε κοινωνικής και οικογενειακής ζωής, αλλά πολλές φορές και της επαγγελματικής πορείας που είχαμε μέχρι τότε. Τότε διακόπτεται απότομα και η προοπτική να είμαστε σαν τους άλλους, και καταναλώνοντας αδιάκοπα φάρμακα γινόμαστε φίλοι με τα χάπια ωσάν τα χάπια εκτός από παρενέργειες μπορούν να σου προσφέρουν και όνειρα!
Το όνειρο λοιπόν τις ψυχιατρικής μεταρρύθμισης, ήταν εύκολο για εμάς, γεμάτο υποσχέσεις για μια ζωή με «εργασία με αμοιβή», αλλά και μια ζωή γεμάτη αξιοπρέπεια και σιγουριά, σε ένα περιβάλλον που μας ταιριάζει καλύτερα με συναδέλφους που θα είναι έτοιμοι να μας ακούσουν, να μας διδάξουν την τέχνη τους και το σημαντικότερο να δουλέψουν μαζί μας και δεν θα είναι ψυχίατροι ή νοσοκόμοι. Αυτή ήταν η κατάσταση στις Συνεταιριστικές Θεραπευτικές Μονάδες του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης, μία κατάσταση που κράτησε είκοσι χρόνια και που παρά τα προβλήματά της δεν διακόπηκε ούτε μία ημέρα. Θα ήθελα σ΄ αυτό σημείο να σκεφθείτε είκοσι χρόνια καθημερινής εργασίας και μετακινήσεις από το σπίτι στο εργαστήριο, με το πεντάωρο ή το οκτάωρο εργασίας, με το Σαββατοκύριακο να ξεχωρίζει σαν ημέρες ξεκούρασης, με την αμοιβή μας κάθε δεκαπέντε ημέρες, με τα επιδόματα των Χριστουγέννων, του Πάσχα και του καλοκαιριού. Επίσης, σε κάποια ταξίδια που έγιναν σε εργασιακές δομές του εξωτερικού, μας ενημέρωσαν πως αυτά που γίνονται τώρα σε εμάς, χρονολογούν εκεί παρά πολλά χρόνια και τα θεωρούν αυτονόητα δικαιώματα και τα υποστηρίζουν. Ενώ ο ρόλος της εκκλησίας, των δήμων και των κεντρικών κυβερνήσεων είναι διαφορετικός. Όλο αυτό που βιώναμε δεν μπορώ να σας πω ότι ήταν θεραπευτικό, μπορώ όμως να πω με βεβαιότητα πως είχαμε ένα σύμμαχο στην προσπάθεια ν ζήσουμε και να διαχειριστούμε την αρρώστια. Χωρίς να εισέρχομαι σε θεσμικά, νομικά και φορολογικά ζητήματα, εμείς στις ΣΘΕΜ, εισπράξαμε την ψυχιατρική μεταρρύθμιση με αυτόν τον τρόπο χωρίς να γνωρίζουμε τις άλλες πλευρές της και αφού η ΣΘΕΜ δεν υπάρχουν πια, νομίζω πως δικαιούμαι να χρησιμοποιώ τον όρο παρελθόν γι΄ αυτή την μεταρρύθμιση.
Μελλοντικά τις ΣΘΕΜ διαδέχτηκαν οι ΚΟΙΣΠΕ Κάτω από το βαρύγδουπο όνομα του «κοινωνικού συνεταιρισμού περιορισμένης ευθύνης», από τα παχιά λόγια περί συνεταιριστικού πνεύματος, συνυπευθυνότητας, αντιπροσώπευσης των ασθενών, (σας υπενθυμίζω όμως, ότι τα δύο από έξι μέλη του διοικητικού συμβουλίου πρέπει να προέρχονται από τους ασθενείς αλλά όχι σε θέσεις προέδρου-γραμματέα- ταμία),
κάτω από τον όρο μονάδα ψυχικής υγείας δεν προβλέπεται καμία απολύτως πάγια και σταθερή χρηματοδότηση,
κάτω από την αδιαφορία του ίδιου του Υπουργείου για την τύχη τους και για την τύχη μας και επιπλέον για τη Θεσσαλονίκη,
κάτω από μικροκομματικές και ιδιοτελείς σκοπιμότητες και ανεπάρκειες ου μας έχουν οδηγήσει στη παρακάτω κατάσταση του εγκλωβισμού και θα εξηγήσω τι εννοώ. Από τους 150 εργαζομένους πρώην ασθενείς που ήμασταν στις ΣΘΕΜ. σήμερα έχουμε μείνει 110 με συνεχείς υποτροπές, πράγμα που οδηγεί σε μείωση της οικονομικής απόδοσης των εργαστηρίων και κατά συνέπεια σε βάρος του Συνεταιρισμού. Οι 110απο εμάς αμείβονται με το θεραπευτικό κίνητρο επανένταξης στο οποίο το ποσό κυμαίνεται από 140 έως 175€ το μήνα. Ωστόσο πρέπει να τονιστεί ότι το ποσό αυτό καθυστερεί τέσσερις έως πέντε μήνες για να πληρωθούν οι εργαζόμενοι του συνεταιρισμού. Οι 58 πρώην ασθενείς αμείβονται από τον ΚΟΙΣΠΕ με σύμβαση έργου. Οι 10 αμείβονται με το καθαρό ποσό των 309 € το μήνα και οι υπόλοιποι με το καθαρό ποσό των 60€ έως 130 € το μήνα. Κι όμως εμείς εργαζόμαστε και η αμοιβή μας προστίθεται στο ταμείο του ΚΟΙΣΠΕ.
Επίσης, ο ΚΟΙΣΠΕ έχει ένα πλήρως εξοπλισμένο λογιστήριο και τρία μαγαζιά στην πόλη της Θεσσαλονίκης, από τα οποία το ένα , πραγματοποιήθηκε από το χρηματοδοτούμενο πρόγραμμα ενός έτους. Για τα καταστήματα αυτά προσεληφθήκαν ως υπάλληλοι του ΚΟΙΣΠΕ πέντε άτομα πλήρους απασχόλησης. Δεν μπορώ όμως να πω ότι όλα αυτά που σας ανέφερα, είναι ότι καλύτερο για τα τρία χρόνια λειτουργίας του συνεταιρισμού. Θα μπορούσαν όμως να έχουν γίνει πολύ περισσότερα όπως: η διαφήμιση και προώθηση προς τα έξω (μάρκετινγκ), η πίεση προς το Υπουργείο Υγείας και Πρόνοιας για χορήγηση προγραμμάτων καθώς επίσης και προς το Υπουργείο Απασχόλησης, γιατί δεν μπορεί να επιτραπεί να χαθεί όλο αυτό το έργο και όλη αυτή η προσπάθεια που γίνεται τόσα χρόνια.
Το ένα κομμάτι ευθύνης αφορά το ΚΟΙΣΠΕ τη λειτουργία του και Δ.Σ. και το άλλο αφορά το φόβο της ασθένειας, της πολυφαρμακείας, της εισαγωγής και της καθήλωσης. Θα ήθελα να πω σε γενικές γραμμές, πως οι άνθρωποι με ψυχική ασθένεια ζούνε συνεχώς με το φόβο και πιστεύουν πως δεν μπορούν να διεκδικήσουν τα νόμιμα δικαιώματά τους.
Σύμφωνα με όλα αυτά που αναφέρθηκαν παραπάνω, θεωρώ ότι ο δρόμος του ΚΟΙΣΠΕ θα είναι δύσκολος και πιστεύω ότι θα πρέπει να προσπαθήσουμε πολύ ώστε να κάνουμε έναν ΚΟΙΣΠΕ με πραγματικά κοινωνικό χαρακτήρα που να μπορεί να προσφέρει κοινωνικό και οικονομικό έργο σε ανθρώπους που το έχουν ανάγκη. Σας ευχαριστώ που με ακούσατε.
Τοβή Αναστασία
Εκπρόσωπος ΚΟΙΣΠΕ Δυτικής Θεσσαλονίκης
Μέλος του Δ.Σ.
Το κείμενο αυτό ανακοινώθηκε από τον Αθανάσιο Καρπούζη στην ημερίδα
"Παίρνοντας τον Λόγο" - Ανθρώπινα δικαιώματα και ψυχική υγεία - , 24 Μαίου 2008
Εδώ και ένα χρόνο επισκέπτομαι το Κέντρο Ψυχικής Υγείας Αγ. Αναργύρων. Στο Κέντρο Ψυχικής Υγείας έκανα γνωριμίες με αρκετά άτομα τα οποία είχαν περάσει στο παρελθόν κάποια ψυχική πάθηση. Συζητώντας μαζί τους, διαπίστωσα ότι το μεγαλύτερο ποσοστό επιθυμεί να εργάζεται για καθαρά οικονομικούς λόγους, διότι οι πιο πολλοί έχουν ως μοναδικό τους εισόδημα το μικρό επίδομα της πρόνοιας.
Προσωπικά όμως, αισθάνομαι ότι όταν ένα άτομο εργάζεται και αμείβεται από την εργασία του, νοιώθει χρήσιμο και αυξάνεται η αυτοεκτίμησή του. Όμως στη σημερινή εποχή είναι αρκετά δύσκολο να εργαστεί κάποιος στον ιδιωτικό τομέα, ιδιαίτερα για τα άτομα που έχουν την εμπειρία κάποιας ψυχικής πάθησης. Στο σημείο αυτό θα ήθελα να εκφράσω την γνώμη ότι το κράτος έπρεπε να μεριμνήσει για την επαγγελματική τους κατάρτιση και φυσικά την προκήρυξη θέσεων δημοσίου για άτομα με ιδιαιτερότητες.
Ένα πολύ σημαντικό θέμα, το οποίο ήθελα να θίξω σε αυτό το σημείο, είναι ο τρόπος με τον οποίο, διαχειρίζονται οι δημοσιογράφοι και τα τηλεοπτικά κανάλια π.χ. μια ανθρωποκτονία. Ψυχολόγοι και ψυχίατροι σκιαγραφούν την προσωπικότητα του δράστη μόνο από τα γεγονότα, χωρίς να έχουν συζητήσει με τον ίδιο, αναφέροντας ότι μπορεί να έχει κάποιο ψυχολογικό ή ψυχιατρικό πρόβλημα. Έτσι τα ΜΜΕ δημιουργούν ένα κλίμα φόβου προς τα άτομα που δεν έχουν σχέση με κάποιο ψυχιατρικό πρόβλημα ενώ βάζουν στα άτομα με ψυχική πάθηση την ταμπέλα «επικίνδυνα» άτομα και τα θέτουν στο περιθώριο. Ενώ ταυτόχρονα, όταν κάποιος εισαχθεί σε ψυχιατρική κλινική με αναγκαστική νοσηλεία, η εισαγγελία δίνει περιθώριο 40 ημερών στον ιατρό για να κάνει την ιατρική γνωμάτευση.
Έκτος από τα παραπάνω που αναφέρθηκαν, όπου κάποιο άτομο με ψυχική πάθηση αντιμετωπίζει πρόβλημα όσον αφορά στην ένταξή του στην κοινωνία, αλλά και η κοινωνία των λογικών δεν μπορεί να το δεχτεί γιατί το θεωρεί επικίνδυνο άτομο, θεωρώ λοιπόν, ότι η ενημέρωση γύρω από τις ψυχικές παθήσεις θα μπορούσε να βοηθήσει στην αποδοχή όλων αυτών των ατόμων από την κοινωνία που ζούμε, αλλά και στην κατανόηση του τι είναι ψυχική πάθηση και αν όντως είναι επικίνδυνα ή όχι.
Θα ήταν λοιπόν, αναγκαίο όλοι όσοι ασχολούνται με την ψυχική υγεία να παρέχουν σωστή ενημέρωση ώστε και η κοινωνία να μπορέσει να δεχτεί στους κόλπους της τα άτομα τα οποία έχει θέσει στο περιθώριο και σίγουρο είναι ότι δεν ευθύνεται η κοινωνία για την μη αποδοχή των ατόμων με ψυχικές παθήσεις αλλά οι αρμόδιοι φορείς και όσοι ασχολούνται με την ψυχική υγεία.
Το κείμενο αυτό ανακοινώθηκε από τις Βασιλική Καλογιάννη & Ασπασία Τζιώτη στην ημερίδα
"Παίρνοντας τον Λόγο" - Ανθρώπινα δικαιώματα και ψυχική υγεία - , 24 Μαίου 2008
Προκειμένου να αναλυθεί η έννοια της ψυχικής υγείας και της μητρότητας θα πρέπει να αναλυθεί, τι είναι ψυχική ασθένεια και όλες τις παραμέτρους γύρω από τη θεραπεία και την επαναφορά του ατόμου σε νορμοθυμική κατάσταση.
Η ψυχική ασθένεια θα μπορούσε να εμφανιστεί ως κατάθλιψη, όπου το άτομο αντιλαμβάνεται και αντιμετωπίζει τον κόσμο γύρω του με αρνητικές σκέψεις και αρνητικά συμπεράσματα για την ζωή τον εαυτό του και το μέλλον.
Πιο συγκεκριμένα όσον αφορά την αρνητική θεώρηση του εαυτού του, το άτομο βλέπει τον εαυτό του ανεπαρκή, ανάξιο, άχρηστο, ανεπιθύμητο, ελαττωματικό και νοιώθει ότι μειονεκτεί σε φυσικά, ψυχολογικά, διανοητικά, ηθικά και κοινωνικά χαρίσματα.
Αυτή τη θεώρηση την έχει το άτομο και όταν του συμβαίνει να ακούει φωνές από τα βάθη του Άδη. Να νοιώθει ότι το παρακολουθούν με αποτέλεσμα να κλείνεται και να απομονώνεται διαρκώς στον εαυτό του.
Η θεώρηση του κόσμου είναι αρνητική και το άτομο βλέπει το περιβάλλον απαιτητικό και απαγορευτικό στις ατομικές του επιδιώξεις.
Νοιώθει τέλος ότι ο κόσμος στερείται νοήματος ή σημασίας και δεν μπορεί να αντλήσει από αυτόν καμία χαρά και ευχαρίστηση, ούτε ακόμη από τα μικρά παιδιά που έχει αποκτήσει και που είναι πηγή χαράς και ζωντάνιας όταν βρίσκεται μέσα σε αυτό τον κυκεώνα μαύρων σκέψεων και φωνών και δεν μπορεί να τα φροντίσει.
Σ΄ αυτό το σημείο είναι που έρχεται και το άτομο, δηλαδή η γυναίκα, η οποία χρειάζεται στήριξη από το περιβάλλον της μητέρας και του συζύγου αυτών, ώστε να μπει σε μια κατάλληλη θεραπευτική αγωγή και αν χρειαστεί νοσηλεία. Το πιο σωστό που μπορεί να κάνει κανείς στο δικό του άνθρωπο είναι να τον βοηθήσει να έχει μια σωστή εξέταση και διάγνωση από κάποιον ειδικό και να ακολουθήσει την κατάλληλη θεραπεία με τον άνθρωπό του.
Αυτό συμπεριλαμβάνει να έχεις την υπομονή να μείνεις κοντά του να τον ενθαρρύνεις να ακολουθεί τη θεραπεία γιατί παίρνει χρόνο μέχρι να αρχίσουν να υποχωρούν τα συμπτώματα. Το καλό θα ήταν παράλληλα με την φαρμακευτική αγωγή να γίνεται και ψυχοθεραπεία.
Επίσης ιδιαίτερα σημαντικό είναι να προσφέρεις συναισθηματική στήριξη. Αυτό σημαίνει να δείχνεις κατανόηση υπομονή και να προσφέρεις στοργή. Να μην υποτιμάς τα αισθήματα που εκδηλώνει αλλά να τονίζεις τα πραγματικά γεγονότα και να προσφέρεις κουράγιο. Να μην επιτρέπεις να κλείνεται η γυναίκα στον εαυτό της. καλό είναι να προσκαλείται σε περιπάτους, σε εξόδους, στον κινηματογράφο, για φαγητό ή όπου την ευχαριστεί.
Θυμηθείτε το τραγουδάκι: «δεν σε έχω ανάγκη όταν βάζω το κραγιόν μου και το άρωμά μου», αλλά όταν δε είμαι καλά και βουτάω στο κενό…
Κάθε άτομο με ψυχική ασθένεια και ειδικά η γυναίκα που πρέπει να στηρίξει και να μεγαλώσει μικρά παιδιά, χρειάζεται ψυχαγωγία και ειδικά συντροφιά, αφού οι υποχρεώσεις που πρόκειται να αναλάβει είναι πολλές και τα αισθήματα αποτυχίας που ενδέχεται να προκύψουν, μπορεί να την οδηγήσουν στην υποτροπή.
Σε ιδανικό επίπεδο αυτά θα έπρεπε να γίνονται! Αλλά, πολλές φορές το εκάστοτε οικογενειακό περιβάλλον είναι κάθε άλλο παρά ιδανικό.
Για τη γυναίκα που θα νοσήσει από την ψυχική νόσο η μοναξιά είναι συνώνυμο της ζωής της. Συνήθως το φορτίο της θεραπείας και της παράλληλης φροντίδας των παιδιών, όταν αυτή είναι σε αγωγή ή νοσηλεία το επιφορτίζεται η μητέρα. Οι σύζυγοι είναι «διακοσμητικοί» ή «την κάνουν με ελαφρά πηδηματάκια». Τον πρώτο καιρό ίσως να προσφέρουν κάπως στήριξη. Αν και σε πολλές περιπτώσεις σε κλείνουν μέσα, παίρνουν τα παιδιά και σε πετούν σαν τσουβάλι στη μαμά.
Αυτό βέβαια δεν το βιώνουμε μόνο εμείς με ψυχική ασθένεια, αλλά και γυναίκες, όπου η ζωή τους έφερε κάποιες χρόνιες παθήσεις.
Το ιδανικό λοιπόν από το πραγματικό διαφέρει και εδώ είναι που πρέπει να παρέμβει ο ειδικός, συστήνοντας διάφορες αρμόδιες υπηρεσίες που θα στηρίξουν τη μόνη ουσιαστικά μητέρα, γιατί δεν είναι το βάρος της μοναξιάς μόνο, είναι και το βάρος της φαρμακευτικής αγωγής με τις πολλές παρενέργειες.
Θα μπορούσα να αναφέρω πολλά προσωπικά βιώματά μου αλλά και της Άσπας, αλλά θεωρώ ότι τα πολύ προσωπικά μας ίσως μας φέρουν πίσω ψυχολογικά. Πάντως το ότι είμαστε εδώ και μιλάμε γι΄ αυτό μετά από 17 χρόνια νόσου και το ότι μεγαλώσαμε δυο παιδιά εγώ και τρία η Άσπα, δίνει μια ικανοποίηση στον εαυτό μας ότι είμαστε μοναδικές σε σχέση με τα παιδιά μας και τις σχέσεις που αναπτύξαμε και το ότι δεν είναι ανέφικτο κάποια γυναίκα με ψυχική ασθένεια να κάνει και να μεγαλώσει ένα παιδί.
Το κοινωνικό και οικογενειακό περιβάλλον δεν ήταν ούτε θα είναι πάντα ιδανικό αλλά δεν είναι και ταμπού, ούτε κατά κανόνα σημαίνει ότι μια γυναίκα με ψυχική νόσο θα φέρει άρρωστα παιδιά στην κοινωνία. Βέβαια θα μου πει κάποιος ότι πολλές φορές μητέρες που είναι σε υποτροπή, έκαναν κακό στα παιδιά τους, αλλά αυτές οι περιπτώσεις είναι στατιστικά λίγες και έχει να κάνει με την αρχή της νόσου, το μορφωτικό επίπεδο και στο ότι άργησαν να λάβουν θεραπεία.
Βέβαια, δεν θα μπορούσαμε να παραλείψουμε να τονίσουμε την ανάγκη για την ύπαρξη υπηρεσιών ψυχικής υγείας με κρατική παροχή, που να στηρίζουν μία γυναίκα μόνη της, με τέτοιας φύσεως ψυχικά προβλήματα. Και η στήριξη δεν θα πρέπει να είναι μηνιαία αλλά σε εβδομαδιαία βάση και επίσης δωρεάν, γιατί η κοινωνία έχει χρέος να φροντίζει για την υγεία όλων ανεξαιρέτων των μελών της και να προσφέρει στα μέλη της τα αγαθά που προκύπτουν από τις υπηρεσίες και που δεν μπορούν να τ’ αποκτήσουν όλοι μέσω της αγοράς υπηρεσιών ψυχικής υγείας, όπως έχει καταντήσει να είναι εμπορεύσιμη πλέον η παροχή υπηρεσιών υγείας.
Από προσωπική εμπειρία θα παραθέσω μερικές συμβουλές που ίσως βοηθήσουν μητέρες ή και άλλα άτομα με ψυχικά προβλήματα. Να απενοχοποιήσουν τον εαυτό τους από το πρόβλημά τους και να τον αποστιγματοποιήσουν. Να μη θέτουν τον εαυτό τους ένοχο για όλα, λόγω προβλήματος και να αναλαμβάνουν μόνο το μερίδιο ευθύνης που τους αναλογεί. Ν θέτουν προτεραιότητες και να ιεραρχούν τις ανάγκες και στην περίπτωση μιας γυναίκας, η πρώτη προτεραιότητα είναι τα παιδιά.
Στην περίπτωσή μας δεν ισχύει το αρχαίο ρητό: «Δεν αναβάλλω για αύριο ότι μπορώ να κάνω σήμερα». Μοιράζω τις δραστηριότητες σε μικρότερες και αν ο χρόνος δεν είναι επαρκής, τότε και αύριο ημέρα είναι. Αυτό το αναφέρω γιατί η φαρμακευτική αγωγή σε θέτει εν μέρει εκτός και γίνεσαι αργός έως οκνός, όσον αφορά τις δραστηριότητες.
Σπάνια κανείς ξεφεύγει από την ψυχική νόσο και τα φάρμακα. Αυτό που μπορεί να κάνει κανείς σε συνεργασία με τους ειδικούς είναι να μετριάσει τις δοσολογίες. Και σε αυτό το σημείο θα πω όχι στην πολυφαρμακία. Η διάθεση κάποιας ή κάποιου βελτιώνεται σταδιακά και όχι απότομα και πρέπει να έχει κανείς υπομονή, γιατί είναι μια χρόνια διαδικασία.
Θα πρέπει να αποκτήσουμε έναν λογικότερο τρόπο σκέψης ούτως ώστε το συναίσθημα να μη μας ρίχνει, δηλαδή να προσπαθούμε να γίνουμε ρεαλιστές και να βάλουμε τα παιδιά μας πάνω από όλους και από όλα. Θα πρέπει να προσπαθεί κανείς να είναι με ανθρώπους που τους εμπιστεύεται και που μπορεί στα δύσκολα να στηριχτεί.
Για μια γυναίκα με παιδιά θα ήταν ίσως, καλό να θεσπιστεί νομοθεσία, που θα προστατεύει την γυναίκα και η οποία δεν θα είναι κάτω από την διακριτική ευχέρεια του συζύγου για το αν θα νοσηλευτεί, αν θα πιει τα φάρμακα ή ακόμη για το ποιος θα επιλέγει τον άνθρωπο που θα την φροντίζει σε μια επικείμενη υποτροπή. Χρειάζεται αυτό να γίνεται με συμβολαιογραφική πράξη, γιατί και η εμπειρία μέχρι σήμερα έχει δείξει ότι πολλές φορές οι σύζυγοι έγιναν αιτία εγκλεισμού των γυναικών τους σε κάποια ψυχιατρική κλινική και εν κατακλείδι τους πήραν και τα παιδιά.
Τέλος θα πω ότι είναι απαραίτητο για μια μητέρα εκτός από την ελαφρά φαρμακευτική αγωγή να κάνει και ψυχοθεραπεία δωρεάν.
Και το σημαντικότερο κατά την γνώμη μου είναι να χτίζεις τις σχέσεις σου με τα παιδιά σου ημέρα με την ημέρα και δεν εγκαταλείπεται ποτέ η προσπάθεια και ας υπάρχουν και συγκρούσεις, γιατί και με τις συγκρούσεις χτίζονται σχέσεις. Έτσι αποβάλλονται και εκείνα τα άσχημα βιώματα που έχουν τυχόν αποχτηθεί από τη νόσο και επαναπροσδιορίζουν τη σχέση στο σήμερα και στο αύριο.
Το κείμενο αυτό ανακοινώθηκε από την Εύη Ζαχαράκη στην ημερίδα
"Παίρνοντας τον Λόγο" - Ανθρώπινα δικαιώματα και ψυχική υγεία - , 24 Μαίου 2008
Παίρνοντας το λόγο από την προηγούμενη ομιλήτρια, θα ήθελα και εγώ να αναφερθώ σε ορισμένα θέματα, τα οποία απασχολούν τους ψυχικά πάσχοντες. Ίσως το κυριότερο από αυτά είναι το κοινωνικό στίγμα, το οποίο τους βασανίζει. Τα άτομα αυτά βρίσκονται καθημερινά μπροστά σε μια απόρριψη είτε από το κοινωνικό σύνολο, είτε από την γειτονιά τους, είτε από την ίδια τους την οικογένεια. Αυτό κατά την γνώμη μου οφείλεται στην άγνοια και την παντελή αδιαφορία του κόσμου. Αρμόδιοι φορείς, μέσα μαζικής ενημέρωσης καθώς και η ίδια η πολιτεία παραμένουν διαχρονικά αμέτοχοι και συνυπεύθυνοι γι΄ αυτή την κατάσταση.
Φανταστείτε στον εργασιακό χώρο τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει ο ψυχικά πάσχων, ο οποίος ενδεχομένως να λαμβάνει και κάποια φαρμακευτική αγωγή. Επίσης σε ενδεχόμενη νοσηλεία η οποία συνήθως διαρκεί κάποιους μήνες, ο ψυχικά πάσχων αντιμετωπίζει το ενδεχόμενο της απόλυσης από την εργασία του, χωρίς να του παρέχεται καμία νομική προστασία. Παράλληλα κάποια εκπαιδευτικά σεμινάρια και θέσεις εργασίας που παρέχονται μέσω του ΟΑΕΔ, εκτός από το γεγονός ότι είναι πολύ μικρός ο αριθμός τους, με αποτέλεσμα να υπάρχει μεγάλη λίστα αναμονής, ο ψυχικά πάσχων έρχεται αντιμέτωπος και με την γραφειοκρατία, που εμφανίζουν οι αρμόδιες υπηρεσίες όσον αφορά, την λήψη διάφορων δικαιολογητικών. Έτσι, όλα αυτά λειτουργούν αποτρεπτικά, δημιουργούν μεγάλη απογοήτευση, και η οικονομική κατάσταση του ψυχικά πάσχοντα ολοένα και χειροτερεύει.
Ακόμη και η συμμετοχή ενός ανθρώπου με ψυχολογικά προβλήματα ως εθελοντή σε δημόσιες υπηρεσίες είναι απαγορευτική. Το εξωνοσοκομειακό περιβάλλον για έναν τέτοιο άνθρωπο όχι μόνο είναι αφιλόξενο αλλά και εχθρικό. Η ταμπέλα του ψυχικά ασθενή, που του προσάπτει τελικά η ίδια η κοινωνία τον καθιστά αδύναμο και ανίκανο να ενταχθεί σε αυτήν. Μεμονωμένες προσπάθειες συνανθρώπων που κατανοούν το πρόβλημα δεν αρκούν από μόνες τους.
Κατά την γνώμη μου χρειάζεται:
- μεγαλύτερη ευαισθητοποίηση του κοινωνικού συνόλου σε θέματα ψυχικής υγείας, μέσω ημερίδων όπως η σημερινή, αλλά και άλλες που πρέπει να γίνονται, όχι μόνο στην Αθήνα αλλά και στην περιφέρεια.
- Επίσης, η καλύτερη αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού, είτε αυτοί είναι γιατροί, νοσηλευτές, ψυχολόγοι. θα βοηθούσε τον ψυχικά πάσχων να βρει μεγαλύτερη βοήθεια και στήριξη στα καθημερινά του προβλήματα και να αποφεύγονται , οι επαναλαμβανόμενες νοσηλείες στα νοσοκομεία.
- Ενίσχυση και δημιουργία κινήτρων για εθελοντές. Ταυτόχρονα όμως θα πρέπει και η ίδια η πολιτεία να δημιουργήσει και τις κατάλληλες προϋποθέσεις επανένταξης των ανθρώπων αυτών στο κοινωνικό σύνολο. Αυτό μπορεί να γίνει μέσα από ειδικές νομοθετικές ρυθμίσεις για την μείωση της γραφειοκρατίας, την διασφάλιση του δικαιώματος της εργασίας και επιπλέον τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, δίνοντας προτεραιότητα στους ψυχικά πάσχοντες, καθώς επίσης να συμβάλει και στην συνεχή εκπαίδευσή τους.
Τελειώνοντας τη αφήγησή μου, θα ήθελα να επισημάνω ότι αυτά που πρέπει να γίνουν είναι πάρα πολλά, αλλά αυτά που λείπουν είναι ακόμη περισσότερα. Η συνεργασία όλων, είναι απαραίτητη τόσο σε συλλογικό όσο και σε προσωπικό επίπεδο. Και σίγουρα ένα καλύτερο αύριο μας περιμένει. Ευχαριστώ πολύ.
Εύη Ζαχαράκη
Το κείμενο αυτό ανακοινώθηκε από την Θωμαϊδα Φούντα στην ημερίδα
"Παίρνοντας τον Λόγο" - Ανθρώπινα δικαιώματα και ψυχική υγεία - , 24 Μαίου 2008
Στην κοινωνία που ζούμε, όλοι οι άνθρωποι κάποιες φορές, ίσως να χρειαζόμαστε υποστήριξη σε θέματα ψυχικής υγείας. Όπως όλοι γνωρίζετε η υποστήριξη αυτή παρέχεται από ειδικούς ψυχιάτρους, ψυχολόγους, κοινωνικούς λειτουργούς, νοσηλευτές και επισκέπτες υγείας, είτε μέσα από Κέντρα Ψυχικής Υγείας, είτε από βραχείες νοσηλείες σε Ψυχιατρικά Τμήματα Νοσοκομείων.
Οι άνθρωποι, οι οποίοι έχουν την παραπάνω εμπειρία είναι κυρίως άτομα με ειδικές ευαισθησίες, απέναντι στον εαυτό τους και στο κοινωνικό σύνολο. Οι ευαισθησίες αυτές όμως, εξωτερικεύονται με τέτοιο τρόπο, που πολλές φορές απορρίπτονται από την ίδια την κοινωνία με αποτέλεσμα τη δημιουργία κυρίως προσωπικών αδιεξόδων. Οι προσπάθειες όμως, των ανθρώπων για να ξεπεράσουν αυτά τα προσωπικά αδιέξοδα πολλές φορές καταλήγουν στο κενό.
Ζητούν σιγουριά, ασφάλεια εμπιστοσύνη, κάποιος να τους ακούσει, κάποιος να τους καταλάβει, και κάποιος να τους νοιώσει, κάτι στο οποίο η κοινωνία δεν ανταποκρίνεται. Όπως καταλαβένετε είναι πολύ πιθανό κάποιοι άνθρωποι να γίνονται τρόφιμοι ενός ψυχιατρείου ή στην καλύτερη περίπτωση χρήστες των υπηρεσιών ενός Κέντρου Ψυχικής Υγείας.
Βέβαια πιστεύω ότι αυτό το φαινόμενο έχει ενταθεί τα τελευταία χρόνια, αφού ο σύγχρονος άνθρωπος είναι περισσότερο αποξενωμένος, δηλαδή απομακρύνεται από τον συνάνθρωπό του, κοιτώντας το ατομικό του συμφέρον , αδιαφορώντας για το τι γίνεται δίπλα του. Γι’ αυτό ας έχουμε όλοι υπόψη μας ότι το θέμα της ψυχικής υγείας δεν αφορά το άτομο αλλά ολόκληρη την κοινωνία. Οι νοσηλείες όμως πολλές φορές είναι αναπόφευκτες, άλλες γίνονται εκούσια και άλλες όχι. Είναι οι λεγόμενες αναγκαστικές νοσηλείες. Νοσηλείες όπου το άτομα προσάγεται βιαίως με τη συνδρομή της αστυνομίας ύστερα από εισαγγελική παραγγελία για ψυχιατρική εκτίμηση.
Η εμπειρία αυτή είναι πάρα πολύ άσχημη, γι’ αυτό θα ήθελα να προτείνω στους αρμοδίους να υπάρχει συνοδεία στις περιπτώσεις αυτές από ειδικούς στην ψυχική υγεία, ώστε να χειρίζονται καλύτερα την κατάσταση και να υπάρχει συνεργασία είτε με τα Κέντρα Ψυχικής Υγείας είτε με τους θεράποντες ιατρούς. Επίσης θα βοηθούσε κα τα την προσέλευση των ανθρώπων αυτών στα επείγοντα των νοσοκομείων να συνοδεύονται από τους νοσηλευτές ή από τους επισκέπτες υγείας και όχι από την αστυνομία. Είναι φυσικό όπως ξέρετε η παρουσία ενός περιπολικού να τραβάει τα βλέμματα των γειτόνων ώστε να προσβάλλεται η προσωπικότητα του ατόμου. Από την άλλη πλευρά η εισαγγελική παραγγελία με τον τρόπο που γίνεται αποτελεί διαρκή απειλή για το άτομο είτε από το συγγενικό του είτε από το ευρύτερο περιβάλλον του. Πόσες φορές έχει ακουστεί η έκφραση: « Πρόσεχε θα σε κλείσω μέσα για πάντα». Για όλους λοιπόν τους παραπάνω λόγους, ζητάμε την πλήρη κατάργηση της αναγκαστικής νοσηλείας , η οποία με τέτοιο τρόπο καταργεί και καταπατά τα ανθρώπινα δικαιώματα. Επίσης ένα άλλο θέμα που θέλω να αναφερθώ είναι οι νομικοί σύμβουλοι.
Στη σημερινή μας εποχή είναι αλήθεια ότι οι νομικοί σύμβουλοι είναι πανταχού παρών.
Παρόλα αυτά στον χώρο της ψυχικής υγείας οι νομικοί σύμβουλοι απουσιάζουν εντελώς.
Θα έπρεπε νομίζω σε όλα τα νοσοκομεία της χώρας να τοποθετηθούν ειδικοί νομικοί σύμβουλοι που να προσφέρουν νομική βοήθεια και στήριξη, αν είναι δυνατόν χωρίς οικονομική επιβάρυνση σε αυτούς που παρακολουθούνται από ψυχιάτρους. Οργανώσεις όπως, ο συνήγορος του πολίτη ‘η ανάλογου χαρακτήρα να βοηθήσουν σε αυτόν τον τομέα καθώς επίσης και δικηγόροι που κάνουν την άσκησή τους. Παράλληλα θα πρέπει να στα ψυχιατρικά τμήματα, να δίδονται φυλλάδια ενημερωτικού χαρακτήρα με τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των νοσηλευομένων σε αυτά. Τέλος θα ήθελα να αναφερθώ σε ένα πολύ σημαντικό κομμάτι το οποίο αποβλέπει στην βελτίωση των συνθηκών ζωής του ψυχικά πάσχοντος. Το επίδομα «Βαριάς Αναπηρίας» της πρόνοιας. Είναι γνωστό ότι αυτό κυμαίνεται στα 460 € περίπου το δίμηνο. Ζητάμε λοιπόν την εφαρμογή της υποστήριξης της Πολιτείας να ανέλθει στα 750-800 € το δίμηνο, ώστε να ζούμε αξιοπρεπώς. Επίσης την έκδοση της ηλεκτρονικής κάρτας για την αποπληρωμή των λογαριασμών του ΟΤΕ της ΔΕΗ, ΕΥΔΑΠ, εφορίας κτλ. Να δίδεται δώρο Πάσχα Χριστουγέννων και θέρους, όπως σε όλους τους συνταξιούχους.
Έκδοση ειδικής κάρτας ελευθέρας στην Οδοντιατρική σχολή χωρίς καμία οικονομική επιβάρυνση.
Έκδοση ειδικής κάρτας για πρόσβαση σε χώρους του Υπουργείου Πολιτισμού, όπως θέατρα, Κινηματογράφος, Μνημεία, Αρχαιολογικούς Χώρους, Μουσεία κλπ.
Κάρτα ελευθέρας μετακίνησης με τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, όπως λεωφορείο, τραίνο, πλοίο, αεροπλάνο.
Με αυτές τις προτάσεις θα ήθελα να κλείσω την ομιλία μου ελπίζοντας σε ένα καλύτερο αύριο διεκδικώντας ίσα δικαιώματα και ίση μεταχείριση από τους συνανθρώπους μας. Ας μη ξεχάσει κανένας ότι ανά πάσα στιγμή μπορεί να αρρωστήσει και να έρθει αντιμέτωπος με όλα αυτά τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο πάσχων. Η αρρώστια δεν κάνει διακρίσεις. Ας φροντίσουμε λοιπόν γι’ αυτό. Ευχαριστώ πολύ.
Θωμαΐς Φούντα