Το κείμενο αυτό ανακοινώθηκε από την Αναστασία Τοβή στην ημερίδα
"Παίρνοντας τον Λόγο" - Ανθρώπινα δικαιώματα και ψυχική υγεία - , 24 Μαίου 2008
Κυρίες και κύριοι, θα ήθελα πρώτα να ευχαριστήσω τους διοργανωτές για την φιλοξενία στην σημερινή εκδήλωση και να αναφέρω ότι εκπροσωπώ το ΚΟΙΣΠΕ, το παρελθόν και το μέλλον του. Θα σας εξηγήσω λοιπόν παρακάτω τι εννοώ με αυτό. Το παρελθόν είναι αυτό της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης , των δικαιωμάτων μας σαν πολίτες, της επαγγελματικής μας αποκατάστασης, των μεγάλων λόγων που όμως, μένουν πάντα λόγια και σπάνια γίνονται έργα. Άλλωστε πώς, να γίνουν έργα όταν υπηρετούν με συνέπεια τις πολιτικές σκοπιμότητες κάθε κομματικής απόχρωσης, τις συντεχνιακές λογικές των επαγγελματιών στο χώρο της ψυχικής υγείας και στηρίζουν με τον καλύτερο τρόπο, καριέρες, βιογραφικά και δημόσιες σχέσεις. Τα δικά μας όμως, βιογραφικά έχουν διακοπεί απότομα με την έναρξη μιας περιπέτειας υγείας που για τους περισσότερους από εμάς σημαίνει και διακοπή της οποιασδήποτε κοινωνικής και οικογενειακής ζωής, αλλά πολλές φορές και της επαγγελματικής πορείας που είχαμε μέχρι τότε. Τότε διακόπτεται απότομα και η προοπτική να είμαστε σαν τους άλλους, και καταναλώνοντας αδιάκοπα φάρμακα γινόμαστε φίλοι με τα χάπια ωσάν τα χάπια εκτός από παρενέργειες μπορούν να σου προσφέρουν και όνειρα!
Το όνειρο λοιπόν τις ψυχιατρικής μεταρρύθμισης, ήταν εύκολο για εμάς, γεμάτο υποσχέσεις για μια ζωή με «εργασία με αμοιβή», αλλά και μια ζωή γεμάτη αξιοπρέπεια και σιγουριά, σε ένα περιβάλλον που μας ταιριάζει καλύτερα με συναδέλφους που θα είναι έτοιμοι να μας ακούσουν, να μας διδάξουν την τέχνη τους και το σημαντικότερο να δουλέψουν μαζί μας και δεν θα είναι ψυχίατροι ή νοσοκόμοι. Αυτή ήταν η κατάσταση στις Συνεταιριστικές Θεραπευτικές Μονάδες του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης, μία κατάσταση που κράτησε είκοσι χρόνια και που παρά τα προβλήματά της δεν διακόπηκε ούτε μία ημέρα. Θα ήθελα σ΄ αυτό σημείο να σκεφθείτε είκοσι χρόνια καθημερινής εργασίας και μετακινήσεις από το σπίτι στο εργαστήριο, με το πεντάωρο ή το οκτάωρο εργασίας, με το Σαββατοκύριακο να ξεχωρίζει σαν ημέρες ξεκούρασης, με την αμοιβή μας κάθε δεκαπέντε ημέρες, με τα επιδόματα των Χριστουγέννων, του Πάσχα και του καλοκαιριού. Επίσης, σε κάποια ταξίδια που έγιναν σε εργασιακές δομές του εξωτερικού, μας ενημέρωσαν πως αυτά που γίνονται τώρα σε εμάς, χρονολογούν εκεί παρά πολλά χρόνια και τα θεωρούν αυτονόητα δικαιώματα και τα υποστηρίζουν. Ενώ ο ρόλος της εκκλησίας, των δήμων και των κεντρικών κυβερνήσεων είναι διαφορετικός. Όλο αυτό που βιώναμε δεν μπορώ να σας πω ότι ήταν θεραπευτικό, μπορώ όμως να πω με βεβαιότητα πως είχαμε ένα σύμμαχο στην προσπάθεια ν ζήσουμε και να διαχειριστούμε την αρρώστια. Χωρίς να εισέρχομαι σε θεσμικά, νομικά και φορολογικά ζητήματα, εμείς στις ΣΘΕΜ, εισπράξαμε την ψυχιατρική μεταρρύθμιση με αυτόν τον τρόπο χωρίς να γνωρίζουμε τις άλλες πλευρές της και αφού η ΣΘΕΜ δεν υπάρχουν πια, νομίζω πως δικαιούμαι να χρησιμοποιώ τον όρο παρελθόν γι΄ αυτή την μεταρρύθμιση.
Μελλοντικά τις ΣΘΕΜ διαδέχτηκαν οι ΚΟΙΣΠΕ Κάτω από το βαρύγδουπο όνομα του «κοινωνικού συνεταιρισμού περιορισμένης ευθύνης», από τα παχιά λόγια περί συνεταιριστικού πνεύματος, συνυπευθυνότητας, αντιπροσώπευσης των ασθενών, (σας υπενθυμίζω όμως, ότι τα δύο από έξι μέλη του διοικητικού συμβουλίου πρέπει να προέρχονται από τους ασθενείς αλλά όχι σε θέσεις προέδρου-γραμματέα- ταμία),
κάτω από τον όρο μονάδα ψυχικής υγείας δεν προβλέπεται καμία απολύτως πάγια και σταθερή χρηματοδότηση,
κάτω από την αδιαφορία του ίδιου του Υπουργείου για την τύχη τους και για την τύχη μας και επιπλέον για τη Θεσσαλονίκη,
κάτω από μικροκομματικές και ιδιοτελείς σκοπιμότητες και ανεπάρκειες ου μας έχουν οδηγήσει στη παρακάτω κατάσταση του εγκλωβισμού και θα εξηγήσω τι εννοώ. Από τους 150 εργαζομένους πρώην ασθενείς που ήμασταν στις ΣΘΕΜ. σήμερα έχουμε μείνει 110 με συνεχείς υποτροπές, πράγμα που οδηγεί σε μείωση της οικονομικής απόδοσης των εργαστηρίων και κατά συνέπεια σε βάρος του Συνεταιρισμού. Οι 110απο εμάς αμείβονται με το θεραπευτικό κίνητρο επανένταξης στο οποίο το ποσό κυμαίνεται από 140 έως 175€ το μήνα. Ωστόσο πρέπει να τονιστεί ότι το ποσό αυτό καθυστερεί τέσσερις έως πέντε μήνες για να πληρωθούν οι εργαζόμενοι του συνεταιρισμού. Οι 58 πρώην ασθενείς αμείβονται από τον ΚΟΙΣΠΕ με σύμβαση έργου. Οι 10 αμείβονται με το καθαρό ποσό των 309 € το μήνα και οι υπόλοιποι με το καθαρό ποσό των 60€ έως 130 € το μήνα. Κι όμως εμείς εργαζόμαστε και η αμοιβή μας προστίθεται στο ταμείο του ΚΟΙΣΠΕ.
Επίσης, ο ΚΟΙΣΠΕ έχει ένα πλήρως εξοπλισμένο λογιστήριο και τρία μαγαζιά στην πόλη της Θεσσαλονίκης, από τα οποία το ένα , πραγματοποιήθηκε από το χρηματοδοτούμενο πρόγραμμα ενός έτους. Για τα καταστήματα αυτά προσεληφθήκαν ως υπάλληλοι του ΚΟΙΣΠΕ πέντε άτομα πλήρους απασχόλησης. Δεν μπορώ όμως να πω ότι όλα αυτά που σας ανέφερα, είναι ότι καλύτερο για τα τρία χρόνια λειτουργίας του συνεταιρισμού. Θα μπορούσαν όμως να έχουν γίνει πολύ περισσότερα όπως: η διαφήμιση και προώθηση προς τα έξω (μάρκετινγκ), η πίεση προς το Υπουργείο Υγείας και Πρόνοιας για χορήγηση προγραμμάτων καθώς επίσης και προς το Υπουργείο Απασχόλησης, γιατί δεν μπορεί να επιτραπεί να χαθεί όλο αυτό το έργο και όλη αυτή η προσπάθεια που γίνεται τόσα χρόνια.
Το ένα κομμάτι ευθύνης αφορά το ΚΟΙΣΠΕ τη λειτουργία του και Δ.Σ. και το άλλο αφορά το φόβο της ασθένειας, της πολυφαρμακείας, της εισαγωγής και της καθήλωσης. Θα ήθελα να πω σε γενικές γραμμές, πως οι άνθρωποι με ψυχική ασθένεια ζούνε συνεχώς με το φόβο και πιστεύουν πως δεν μπορούν να διεκδικήσουν τα νόμιμα δικαιώματά τους.
Σύμφωνα με όλα αυτά που αναφέρθηκαν παραπάνω, θεωρώ ότι ο δρόμος του ΚΟΙΣΠΕ θα είναι δύσκολος και πιστεύω ότι θα πρέπει να προσπαθήσουμε πολύ ώστε να κάνουμε έναν ΚΟΙΣΠΕ με πραγματικά κοινωνικό χαρακτήρα που να μπορεί να προσφέρει κοινωνικό και οικονομικό έργο σε ανθρώπους που το έχουν ανάγκη. Σας ευχαριστώ που με ακούσατε.
Τοβή Αναστασία
Εκπρόσωπος ΚΟΙΣΠΕ Δυτικής Θεσσαλονίκης
Μέλος του Δ.Σ.