Το Σάββατο 4 Απρίλη η λαϊκή συνέλευση κατοίκων Πετραλώνων, Κουκακίου και Θησείου αποφασίζει να οικειοποιηθεί το χώρο του πρώην ΠΙΚΠΑ, στην περιοχή των πέτρινων, στα Άνω Πετράλωνα.
Το πρώην ΠΙΚΠΑ είναι ένα πέτρινο κτίριο που χτίστηκε πριν πενήντα περίπου χρόνια μαζί με τον υπόλοιπο οικισμό των πέτρινων και κατοικήθηκε από τον πληθυσμό των προσφύγων που βρισκόταν στην περιοχή. Για πολλά χρόνια λειτούργησε ως χώρος πρωτοβάθμιας περίθαλψης για μητέρες και παιδιά, ενταγμένο στο πλαίσιο του «κράτους πρόνοιας» που άρχισε να δημιουργείται εξαιτίας των κοινωνικών πιέσεων της περιόδου της δεκαετίας του ‘50.
Με την αναδιάρθρωση του καπιταλισμού και την αναδιαμόρφωση των κοινωνικών σχέσεων, τέτοιες δομές σταμάτησαν να θεωρούνται απαραίτητες στους πολιτικούς σχεδιασμούς του κράτους, οπότε και προωθήθηκε η σταδιακή κατάργησή τους. Με νομοθετική ρύθμιση το 1999, το υπουργείο υγείας μετέφερε το προσωπικό των ΠΙΚΠΑ σε προσωποπαγείς ή οργανικές θέσεις στα δημόσια νοσοκομεία. Αντίστοιχες δομές μέριμνας μητέρων και παιδιών μεταφέρθηκαν έτσι σε κεντρικότερους σχηματισμούς όπως τα ΙΚΑ ή τα νοσοκομεία. Έκτοτε τα ΠΙΚΠΑ έκλεισαν ή υπολειτουργούν.
Μετά από σχεδόν πέντε χρόνια εγκατάλειψης, το κτίριο ανοίχτηκε με σκοπό να επιστρέψει ξανά στους κατοίκους και να λειτουργήσει ως ανοιχτός, αυτοοργανωμένος κοινωνικός χώρος. Η εικόνα του εσωτερικού του φανερώνει την απαξίωση των κρατούντων για τη δημόσια υγεία και τον άνθρωπο γενικότερα. Παρατημένα αρχεία, ληγμένα φάρμακα και εμβόλια, σφραγίδες, τεχνικός εξοπλισμός αγνοήθηκαν με το γύρισμα του λουκέτου.
Η ιεράρχηση των κοινωνικών αναγκών με γνώμονα το κέρδος είναι η τακτική που έχει ως αποτέλεσμα την ανύπαρκτη πρωτοβάθμια περίθαλψη, την υπολειτουργία των δημόσιων νοσοκομείων, την ενίσχυση του ιδιωτικού τομέα και την εμπορευματοποίηση της υγείας. Σε αυτό το πλαίσιο το ΠΙΚΠΑ, ως χώρος πρωτοβάθμιας φροντίδας πρέπει να παραμείνει κλειστό.
Λαμβάνοντας υπόψη την ιστορία του χώρου, αλλά και της γενικότερης κατάστασης που επικρατεί στην υγεία σήμερα , στην κατάληψη του ΠΙΚΠΑ πραγματοποιείται ανοιχτή συνέλευση για την υγεία. Σε αυτή συμμετέχουν υγειονομικοί και μη που συναντήθηκαν τις μέρες της εξέγερσης του Δεκέμβρη και έκτοτε συνεχίζουν με παρεμβάσεις και συζητήσεις πάνω στην υγεία.
Στόχος της συνέλευσης είναι η δημιουργία ενός χώρου για την υγεία, που σε καμία περίπτωση δεν επιδιώκει να αντικαταστήσει το δημόσιο σύστημα περίθαλψης, ούτε να λειτουργήσει συμπληρωματικά σε αυτό όπως κάνουν οι φιλανθρωπικές ή οι μη κυβερνητικές οργανώσεις. Αντίθετα, σκοπός είναι η δημιουργία μιας δομής ανταγωνιστικής προς το υπάρχον, με χαρακτηριστικά που θα διαμορφωθούν από την αλληλεπίδραση της κοινωνίας και των ατόμων που παραδοσιακά θεωρούνται ειδικοί, δηλαδή των υγειονομικών.
Η υγεία ως συνθήκη αρμονίας του ανθρώπου με το σώμα του αλλά και το περιβάλλον στο οποίο εντάσσεται δεν μπορεί να αφήνεται να διαχειριστεί από ειδικούς, αλλά απαιτεί ενεργό και ισότιμη συμμετοχή όλων. Μια υγεία από εμάς για μας.
Δεδομένο θεωρούμε ότι η υγεία μπορεί να είναι πολλά πράγματα, ένα μέρος των οποίων είναι η δυτική ιατρική, ένα άλλο όμως είναι και το περιβάλλον, η εργασία, οι κοινωνικοί αποκλεισμοί ή ότι άλλο μπορεί να φανταστεί κανείς.
Προτάσεις που έχουν κατατεθεί σχετικά με το τι θα μπορούσε να γίνει στο χώρο του πρώην ΠΙΚΠΑ είναι:
- Συζητήσεις, ενημερώσεις γύρω από συγκεκριμένες ασθένειες έτσι όπως ορίζονται από τη δυτική ιατρική π.χ. σακχαρώδης διαβήτης
- Συζητήσεις- ενημερώσεις με θέμα την επίδραση της καταστροφής του περιβάλλοντος στην υγεία π.χ. ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία, κεραίες κινητής τηλεφωνίας
- Συζητήσεις- ενημερώσεις για την επίδραση της εργασίας στην υγεία μας π.χ. καθημερινό άγχος στη δουλειά, επαγγελματικά νοσήματα
- Μαθήματα πρώτων βοηθειών
- Δημιουργία ομάδων αυτοβοήθειας π.χ. όσον αφορά στην ψυχική υγεία
- Διερεύνηση αναγκών αποκλεισμένων κοινωνικά ομάδων όπως ανασφάλιστων, ανέργων και μεταναστών και έμπρακτη αλληλεγγύη προς αυτούς μέσα από συλλογικές διαδικασίες.
- Μελέτη θεραπευτικών ιδιοτήτων φυτών (βότανα) και καλλιέργειά τους προκειμένου να χρησιμοποιηθούν ως εναλλακτικά φαρμάκων.
- Δημιουργία βιβλιοθήκης με υλικό που έχει σχέση με την υγεία ώστε να μπορεί ο καθένας να ενημερώνεται για θέματα που τον αφορούν
- Λειτουργία κάποιες ώρες την εβδομάδα χώρου συνάντησης, αλληλεπίδρασης και συμβουλευτικής σε θέματα υγείας.
Ωστόσο θεωρούμε ότι τόσο η κατάληψη του πρώην ΠΙΚΠΑ όσο και η συνέλευση για την υγεία είναι κάτι που ανήκει σε όλους μας, και χρειάζεται τη συμμετοχή μας για να δημιουργηθεί κάτι που εκφράζει και καλύπτει τις ανάγκες μας. Για να προσπαθήσουμε να προσεγγίσουμε μια υγεία από εμάς για εμάς.
Ανοιχτή συνέλευση για την υγεία κάθε Δευτέρα στις 7 το απόγευμα στον ανοιχτό κοινωνικό χώρο της κατάληψης πρώην ΠΙΚΠΑ, στα πέτρινα (Άνω Πετράλωνα)
Ανοιχτή συνέλευση για την υγεία κατάληψης πρώην ΠΙΚΠΑ
από τον Ημιόροφο