ΚΑΜΠΑΝΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΥΠΟΥΡΓΙΚΗΣ ΑΠΟΦΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΚΡΑΤΗΣΗ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΞΕΩΝ ΤΩΝ ΠΕΡΙΘΑΛΠΟΜΕΝΩΝ ΣΕ ΙΔΡΥΜΑΤΑ ΚΑΙ ΔΟΜΕΣ ΨΥΧΟΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ (ΞΕΝΩΝΕΣ, ΟΙΚΟΤΡΟΦΕΙΑ)

Mε απόφασή του της 27/7/2011, η οποία βασίζεται στη σχετική τροπολογία που ενέταξε την τελευταία στιγμή στο νομοσχέδιο για τις μεταμοσχεύσεις (που, πλέον, είναι νόμος) ο Υπουργός Υγείας Α. Λοβέρδος αποφάσισε να κατακρατείται από τους περιθαλπόμενους σε δομές και ιδρύματα του δημοσίου ποσοστό της σύνταξής τους που κυμαίνεται, ανάλογα με το ύψος της, από 40 έως 80%.

Ο καταστροφικός χαρακτήρας αυτού του μέτρου είναι περισσότερο από οφθαλμοφανής. Πρόκειται για ένα θανάσιμο χτύπημα για τα πιο αδύναμα και ευάλωτα άτομα αυτής της κοινωνίας, καθώς οι δυνατότητες μιας στοιχειωδώς αξιοπρεπούς διαβίωσης εκμηδενίζονται και τα όποια θεραπευτικά πλάνα και προοπτικές για κοινωνική επανένταξη τινάζονται στον αέρα : η λογική ενός τέτοιου μέτρου είναι η λογική του Καιάδα.

Αν, ισχύει ότι ‘ο πολιτισμός μιας κοινωνίας φαίνεται από τον σεβασμό που δείχνει και από τον τρόπο που περιθάλπει και φροντίζει τα πιο αδύναμα μέλη της’, τότε πρέπει να πούμε ότι από τον Υπουργό Υγείας και την κυβέρνηση-εντολοδόχο της τρόικας έχει εξανεμιστεί κάθε έννοια πολιτισμού.

Η υπεράσπιση των δικαιωμάτων και της ίδιας της ζωής των πιο αδύναμων και ευάλωτων στρωμάτων αυτής της κοινωνίας είναι υπόθεση όλων μας. Αυτή η Υπουργική απόφαση πρέπει να ανακληθεί εδώ και τώρα.

ΑΚΟΛΟΥΘΕΙ ΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΚΑΤΑΓΓΕΛΙΑΣ ΓΙΑ ΣΥΛΛΟΓΗ ΥΠΟΓΡΑΦΩΝ

Όχι στο σφετερισμό των συντάξεων των ασθενών

Η απόφαση του Υπουργού Υγείας Α. Λοβέρδου να κατακρατείται από τους περιθαλπόμενους σε δομές και ιδρύματα του δημοσίου ποσοστό της σύνταξής τους που κυμαίνεται, ανάλογα με το ύψος της, από 40 έως 80%, είναι ένα εξοντωτικό μέτρο για τα άτομα με προβλήματα ψυχικής υγείας και γενικότερα τα πιο ευάλωτα άτομα αυτής της κοινωνίας, των οποίων, μ΄ αυτό τον τρόπο, οι δυνατότητες για μια στοιχειωδώς αξιοπρεπή διαβίωση εκμηδενίζονται, τα όποια θεραπευτικά πλάνα και προοπτικές για κοινωνική επανένταξη τινάζονται στον αέρα και η πολυπλοκότητα των αναγκών τους αντιμετωπίζεται με την λογική του Καιάδα.

Οι χρήστες των υπηρεσιών της λεγόμενης «κλειστής περίθαλψης» υποχρεώνονται εκβιαστικά να πληρώνουν με το υστέρημά τους την περίθαλψή τους σε δημόσια δομή, παρόλο που το ασφαλιστικό τους ταμείο εξακολουθεί να πληρώνει τα νοσήλια. Πρόκειται για μιαν απόφαση παράνομη και αντισυνταγματική, που σηματοδοτεί την πλήρη και οριστική κατάρρευση του όποιου ίχνους ‘κράτους πρόνοιας’ υπήρχε μέχρι τώρα.

Θεωρούμε αυτή την Υπουργική απόφαση ως ανάγλυφη έκφραση της πεμπτουσίας του ‘μνημονίου’ ΕΕ/ΔΝΤ/ΕΚΤ, που στοχεύει σ΄ ολόκληρη την κοινωνία και δείχνει τι μας περιμένει όλους.

Απαιτούμε την άμεση απόσυρσή της και συμπαρατασσόμαστε με όλους τους άμεσα ενδιαφερόμενους, τις οικογένειες, τους λειτουργούς ψυχικής υγείας και ολόκληρη την κοινωνία σε μιαν ενεργό αντίσταση και κινητοποίηση, με κάθε μέσο, για την διασφάλιση των δικαιωμάτων, της αξιοπρέπειας και της κοινωνικής ενσωμάτωσης όλων αυτών που πλήττονται από αυτό το αποτρόπαιο, ρατσιστικό και φασιστικό μέτρο.

ΠΑΤΗΣΤΕ ΕΔΩ ΓΙΑ ΝΑ ΥΠΟΓΡΑΨΕΤΕ ΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ

ή ανατρέξτε στο    http://www.gopetition.com/petitions/ στην καμπάνια με τίτλο

"Όχι στο σφετερισμό των συντάξεων των ασθενών'

Ερώτηση με αίτημα γραπτής απάντησης E-006439/2011

προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Άρθρο 117 του Κανονισμού

Michail Tremopoulos (Verts/ALE)

Θέμα: «Προστασία των δικαιωμάτων των ατόμων με ψυχιατρική εμπειρία στην Ελλάδα»

Η προστασία των δικαιωμάτων των ατόμων με ψυχιατρική εμπειρία, αποτελεί δυστυχώς ανοικτό ζήτημα σε αρκετές χώρες μέλη. Πέρα από τις παραβιάσεις σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, σε πρόσφατη έκθεση της ελληνικής Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου επισημαίνονται σοβαρές παραβιάσεις δικαιωμάτων των ατόμων που υποβάλλονται σε ακούσια ή εκούσια νοσηλεία στα ελληνικά ψυχιατρικά νοσοκομεία και θεραπευτικά ιδρύματα.

Μεταξύ άλλων αναφέρονται:

α) ο εγκλεισμός των ποινικά ακαταλόγιστων ψυχικά πασχόντων με αποκλειστικό κριτήριο την «επικινδυνότητα» και όχι την κατάσταση της υγείας τους, το οποίο αποτελεί ουσιαστικά μια συγκεκαλυμμένη ποινή χωρίς μάλιστα ο έγκλειστος ακαταλόγιστος ψυχικά πάσχων να έχει πρόσβαση στα νομικά δικαιώματα του ποινικού κρατουμένου, β) ο υπερβολικά μεγάλος αριθμός ακούσιων νοσηλειών και η παραβίαση του σχετικού νόμου 2071/1992 σε όλο το φάσμα των προβλέψεων του, γ) η κατάχρηση των μηχανικών καθηλώσεων και της απομόνωσης, δ) η υπερβολική χορήγηση κατασταλτικών φαρμάκων, ε) η μη αυστηρή τήρηση των πρωτοκόλλων θεραπείας και η μη τήρηση εμπεριστατωμένων ιατρικών φακέλων και στ) η απουσία θεραπευτικών δραστηριοτήτων καθώς και επαρκούς αυλισμού των νοσηλευμένων.

Ερωτάται η Επιτροπή:

– Είναι ενήμερη για τις μαζικές παραβιάσεις δικαιωμάτων του ανθρώπου σε ψυχιατρικά νοσοκομεία και θεραπευτικά ιδρύματα χωρών μελών, περιλαμβανομένης της Ελλάδας;

– Θεωρεί τις παραπάνω πρακτικές συμβατές με το ευρωπαϊκό δίκαιο και άλλα διεθνή νομικά κείμενα;

– Θεωρεί συμβατή με το ευρωπαϊκό δίκαιο την πολιτική του Υπουργείου Δικαιοσύνης να μην επιτρέπει σε κοινωνικούς και επιστημονικούς φορείς, ακόμη και δημόσιου χαρακτήρα, επισκέψεις σε δημόσια ψυχιατρεία κρατουμένων;

– Ποια είναι τα άμεσα μέτρα που σκοπεύει να λάβει για την προστασία των δικαιωμάτων των ατόμων με ψυχιατρική εμπειρία στην Ελλάδα και τις υπόλοιπες χώρες μέλη;

1. http://www.nchr.gr/document.php?category_id=164&document_id=1368

2. Η Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου είναι συμβουλευτικό όργανο της πολιτείας σε θέματα προστασίας των δικαιωμάτων του ανθρώπου η οποία συστήθηκε με το ν. 2667/1998 και υπάγεται στον Πρωθυπουργό.

3. Το ποσοστό των ακούσιων νοσηλειών στην Ελλάδα κυμαίνεται από 55-65% ενώ σε καμιά χώρα της Ε.Ε. το αντίστοιχο ποσοστό δεν ξεπερνά το 7 ή 8% όπως επισημαίνεται στη σελ. 22 της έκθεσης.

4. Συγκεκριμένα γίνεται αναφορά σε ελλιπείς ιατρικές γνωματεύσεις (μη επαρκής αιτιολόγηση, μη εξατομικευμένη εκτίμηση για τον ασθενή), μεταφορά των πασχόντων σε ποσοστό 97% με περιπολικά ή κλούβες της αστυνομίας, σε ελλιπή ενημέρωση των πασχόντων, σε παρατυπίες που σχετίζονται με το δικαστικό έλεγχο, την παράσταση του ασθενούς σε δίκη, τη διάρκεια της παραμονής του στο Ψυχιατρείο, την κλήση του σε δίκη και τη δικαστική απόφαση (σ. 23 της έκθεσης της Ε.Ε.Δ.Α., επίσης βλ. την Ειδική Έκθεση του Συνηγόρου του Πολίτη για την ακούσια νοσηλεία ψυχικά ασθενών, 2007)

5. Όπως το Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ε.Ε., την απόφαση του Συμβουλίου της Ε.Ε. για την προαγωγή της ψυχικής υγείας (18/11/1999), την Πράσινη Βίβλο της Επιτροπής (COM(2005)484) για τη «Βελτίωση της Ψυχικής Υγείας του Πληθυσμού, προς μια στρατηγική για την Ψυχική Υγεία στην Ε.Ε.» (14/10/2005), το «Ευρωπαϊκό Σύμφωνο για την Ψυχική Υγεία» που συνυπέγραψε η Ε.Ε. με τον Π.Ο.Υ στις Βρυξέλλες στις 13/6/2008, το «Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 16/2/2009 σχετικά με την ψυχική υγεία {2008/2209/INI)} κ.α.

6. http://www.nchr.gr/media/gnwmateuseis_eeda/ygeia/mental_health_final2011.doc, σελ. 20

Στην εκδήλωση «Διεκδικώντας τα δικαιώματά μας στο χώρο στη ψυχικής υγείας- χαράζοντας διαδρομές ανάρρωσης», που οργανώθηκε, στις 8-9 Ιουνίου 2011, από τα ΚΨΥ Αγίων Αναργύρων και από Δίκτυο Hearing Voices Αθήνας, πάρθηκε, ως προϊόν μιας  συζήτησης που αναπτύχθηκε σε μεγάλο μέρος της διημερίδας, η πρωτοβουλία να ξεκινήσει μια καμπάνια κατά των μηχανικών καθηλώσεων και γενικά της κατασταλτικής λογικής και πρακτικής που διέπει την ψυχιατρική φροντίδα, όπως αυτή ασκείται στην συντριπτική πλειονότητα των υπηρεσιών (στον δημόσιο και στον ιδιωτικό τομέα, νοσοκομειακών και στεγαστικών) , αλλά και την φροντίδα όλων γενικώς  των ατόμων με ποικίλα προβλήματα και ανάγκες, παιδιών, ενηλίκων και ηλικιωμένων, που περιθάλπονται στα πάσης φύσεως ιδρύματα. Αρχικά, στην εκδήλωση, 50 άτομα υπέγραψαν την έκκληση για μια «εκστρατεία κατά την μηχανικών καθηλώσεων». Εν συνεχεία, έγιναν δυο συναντήσεις όπου προσκλήθηκαν όλοι όσοι υπέγραψαν (παρά την καλοκαιρινή περίοδο, προσήλθαν αρκετοί από αυτούς) για να συνταχθεί ένα κείμενο, το οποίο θα αποτελούσε τη βάση αυτής της καμπάνιας. Το κείμενο αυτό κυκλοφορεί τώρα για περαιτέρω υπογραφές, με κάθε τρόπο - και μέσω διαδικτύου. Η συλλογή υπογραφών αποτελεί μέρος της καμπάνας, πλευρές της οποίας είναι όσα αναφέρονται στο ίδιο το κείμενο. Μια επόμενη στιγμή θα είναι η οργάνωση, το φθινόπωρο, μιας δημόσιας εκδήλωσης με αυτό το θέμα, όπου θα κληθούν να μιλήσουν τόσο αυτοί/τές που υφίστανται την ιδρυματική βία, όσο και αυτοί που λειτουργούν εντός των θεσμών που την ασκούν – όπως, φυσικά, και κάθε άλλος ενδιαφερόμενος.

ΚΑΜΠΑΝΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ ΤΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΘΗΛΩΣΕΩΝ

ΚΑΙ ΤΩΝ ΛΕΥΚΩΝ ΚΕΛΙΩΝ ΣΤΗΝ ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ

"Είναι γνωστή η εκτεταμένη και άκρως αυθαίρετη χρήση που γίνεται, σε όλες σχεδόν τις μονάδες ψυχικής υγείας, της μηχανικής καθήλωσης και της απομόνωσης (στα ‘λευκά κελιά’) για την αντιμετώπιση περιστάσεων «επικίνδυνης», υποτίθεται, συμπεριφοράς, αλλά, πολύ συχνά και για τον έλεγχο συμπεριφορών ψυχικά πασχόντων ατόμων που δεν παρουσιάζουν καμιά «επικινδυνότητα», όπως κι΄ αν αυτή οριστεί.

Πέραν, όμως, από το χώρο της ψυχικής υγείας, η μηχανική καθήλωση, το δέσιμο του προσώπου πάνω στο κρεβάτι του (ενίοτε του ποδιού του από ένα πάγκο κοκ), είναι μια ευρέως εφαρμοζόμενη πρακτική, εμβληματική μιας απρόσωπης, απάνθρωπης και ανέξοδης διαχείρισης των πολύπλοκων αναγκών και των ποικίλων δυσκολιών των εγκλείστων σε όλο τα φάσμα των τα κλειστών ιδρυμάτων, από αυτά που είναι εντεταλμένα να φροντίζουν παιδιά μέχρι αυτά που φροντίζουν ηλικιωμένους.

Οι μέθοδοι αυτές συνιστούν κατάχρηση και παραβίαση στοιχειωδών ατομικών ελευθεριών και δικαιωμάτων των ψυχικά πασχόντων ατόμων. Αυτή η παραβίαση των δικαιωμάτων φτάνει μέχρι του σημείου να θεωρείται απολύτως φυσικό, στην κατεστημένη ψυχιατρική του σήμερα, να καθηλώνονται μηχανικά ακόμα και άτομα που προσέρχονται εκουσίως για νοσηλεία.

Οι πρακτικές αυτές αποτελούν, όπως και η χημική καθήλωση, μια κορυφαία στιγμή στην διαδικασία ακύρωσης του προσώπου, μιαν ακραία μορφή του κατασταλτικού χαρακτήρα της κατεστημένης ψυχιατρικής, αυτής που ‘χάνει τον άνθρωπο πίσω από την αρρώστια’, καθώς την αντιμετωπίζει σαν ‘πράγμα’, ξεκομμένο από το όλο της ύπαρξης και το κοινωνικό σώμα. Σηματοδοτούν τον ανεξέλεγκτο χαρακτήρα μιας ψυχιατρικής εξουσίας, που θεωρεί ότι μόνο αυτή μπορεί να γνωρίζει, να αξιολογεί και ν΄ αποδίδει νόημα στις σκέψεις, στα συναισθήματα και στις επιθυμίες του ‘πάσχοντος άλλου’, μια γνώση/εξουσία (πιο πολύ εξουσία, παρά γνώση) που θεωρεί ότι της δίνει την πλήρη δικαιοδοσία για να κάνει πάνω στο σώμα του άλλου ό,τι στην δεδομένη στιγμή, αυθαίρετα και υποκειμενικά, κρίνει : να το περιορίσει, να το δέσει, να το απομονώσει, να το ναρκώσει - αντί ν΄ αφιερώσει χρόνο, να επικοινωνήσει, να συνομιλήσει, να κατανοήσει.

Σε μια τέτοια ψυχιατρική, οι εκδηλώσεις του ψυχικού πόνου (με όσο ακραίο τρόπο κι΄ αν, ενίοτε, οδηγούνται να εκφραστούν) αντί να κατανοηθούν στην πολυπλοκότητα τους και μάλιστα ως συνέπειες, σε μεγάλο βαθμό, του ίδιου του μηχανισμού λειτουργίας της κατασταλτικής ψυχιατρικής, με την πληθώρα των ακούσιων νοσηλειών και των βίαιων προσαγωγών, ακυρώνονται πλήρως ως προς το νόημά τους και απλώς καταστέλλονται.

Στο βαθμό που ενσαρκώνουν τον τρόπο που η κατεστημένη ψυχιατρική προσλαμβάνει την ψυχική οδύνη, οι λογικές που διέπουν αυτές τις πρακτικές διαχέονται εκτός ψυχιατρείου και γενικά των μονάδων νοσηλείας, μέσα στις υπηρεσίες που υποτίθεται ότι θα το υποκαθιστούσαν, μετατρέποντας σε επιδερμική την όποια ‘μετάβαση στην κοινότητα’.

Αναπαράγουν και διαιωνίζουν τις πρακτικές της φύλαξης και της στέρηση της ελευθερίας στο όνομα της προστασίας και της θεραπείας, εμποδίζοντας την ανάπτυξη νέων και δημιουργικών μεθόδων αντιμετώπισης του ψυχικά πάσχοντος.

Στο βαθμό, μάλιστα, που εφαρμόζονται κατά κόρον και μέσα στις δομές της λεγόμενης ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης (ξενώνες και οικοτροφεία), δεν κάνουν άλλο από τα να μετατρέπουν αυτές τις δομές σε απλό περιτύλιγμα της διαιώνισης του παλιού σκληρού ιδρυματισμού.

Η εφαρμογή «πρωτοκόλλων», που υποτίθεται ότι συνιστούν «εξορθολογισμό» στη χρήση των πρακτικών αυτών, ενάντια στην καταχρηστική εφαρμογή τους, δεν λειτουργούν παρά ως άλλοθι για την ανεμπόδιστη χρήση τους.

Η μηχανική καθήλωση (και η απομόνωση) δεν είναι ιατρική πράξη. Πολύ περισσότερο, δεν είναι μια ουδέτερη ‘διαχείριση του κινδύνου’. Τραυματίζει, συχνά ανεπανόρθωτα, το άτομο που την υφίσταται, ενώ δεν είναι σπάνιοι οι θάνατοι μηχανικά καθηλωμένων ατόμων, συχνά ξεχασμένων για μέρες δεμένων στο κρεβάτι τους - θάνατοι πολύ πιο συχνοί απ΄ όσο συνήθως νομίζεται και που σχεδόν πάντα συγκαλύπτονται από την ‘αλληλεγγύη της συντεχνίας’ και αποδίδονται εντελώς παράνομα σε άλλες αιτίες.

Καλούμε όλους τους φορείς και τις ενώσεις της ψυχιατρικής κοινότητας και όλων των επαγγελματιών ψυχικής υγείας, τις ενώσεις και τα κινήματα των χρηστών και των οικογενειών, να πάρουν ανοιχτή και δημόσια θέση ενάντια στην εφαρμογή της μηχανικής καθήλωσης και της απομόνωσης, παντού και κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες, για την άμεση κατάργησή τους, τον χαρακτηρισμό τους ως μεθόδων κατάφωρα αντιθεραπευτικών και καταχρηστικών των δικαιωμάτων των ψυχικά πασχόντων και ως εκ τούτου ως ποινικού αδικήματος, που θα τελεί όποιος τις χρησιμοποιεί.

Δεσμευόμαστε στην προσπάθεια δημιουργίας εκείνων των προϋποθέσεων ώστε άτομα που έχουν υποστεί αυτές τις τραυματικές εμπειρίες και /ή άτομα του περιβάλλοντος τους που παρακολούθησαν ανήμπορα να αντιδράσουν την άσκηση αυτής της ιδρυματικής βαρβαρότητας, ή και τον θάνατο των προσφιλών τους προσώπων εξαιτίας αυτών των πρακτικών, να μπορούν να βρουν την αναγκαία στήριξη για δημόσια καταγγελία των όσων υπέστησαν και για νομική συμπαράσταση στις όποιες διεκδικήσεις τους απέναντι σε όσους τους/τις υπέβαλλαν σ΄ αυτή τη βάναυση και απανθρωποποιητική μεταχείριση.

Διεκδικούμε όλους εκείνους τους αναγκαίους όρους (ποσοτικούς και ποιοτικούς, μεταξύ των οποίων και την κατάλληλη προς τούτο εκπαίδευση), που έχουν ανάγκη οι υπηρεσίες ψυχικής υγείας και, πάνω απ΄ όλα, τη ριζικά εναλλακτική κουλτούρα, για μια διαφορετική προσέγγιση στο πρόβλημα της ψυχικού πόνου και στις αναπάντητες ανάγκες που αυτός εκφράζει, η οποία θα αναδεικνύει τις πραγματικές αξίες και αρχές μιας εναλλακτικής ψυχιατρικής ως άρνησης και ξεπεράσματος των πρακτικών του εγκλεισμού και της ιδρυματικής βίας."

Aναδημοσίευση από Ελευθεροτυπία, Πέμπτη 10 Μαρτίου 2011 - Της ΕΛΙΖΑΜΠΕΤΤΑΣ ΚΑΖΑΛΟΤΤΙ

Το φάντασμα της Λέρου περιπλανιέται ακόμη στο χώρο της ψυχικής υγείας... Και όσα ήλθαν πρόσφατα στο φως της δημοσιότητας για το «ίδρυμα της ντροπής» στα Λεχαινά δεν αποτελούν εξαίρεση, αφού στις ψυχιατρικές κλινικές των γενικών νοσοκομείων, στα ιδιωτικά ιδρύματα και κλινικές, ακόμη και στα γηροκομεία εφαρμόζονται πρακτικές, όπως είναι η μηχανική καθήλωση, που όχι μόνο πλήττουν την αξιοπρέπεια των ασθενών, αλλά θέτουν και σε σοβαρο κίνδυνο τη ζωή τους.

Το αποκάλυψε στην «Ε» ο ψυχίατρος διευθυντής του 9ου Ψυχιατρικού Τμήματος του ΨΝ Αττικής. Ο κύριος Θόδωρος Μεγαλοοικονόμου καταγγέλλει ότι σύμφωνα με έρευνες και ανακοινώσεις, οι οποίες συνήθως αποκρύπτονται εσκεμμένα, ένας στους δύο ασθενείς που εισάγονται με ακούσια νοσηλεία στα ελληνικά ψυχιατρεία υφίσταται μηχανική καθήλωση, η οποία μπορεί να διαρκέσει από μερικές ώρες μέχρι και πολλές ημέρες, ακόμη και μήνες.

Ακούσια νοσηλεία

Ο ψυχίατρος αναφέρθηκε επίσης στο γεγονός ότι περίπου το 60% των ασθενών στη χώρα νοσηλεύεται σε ψυχιατρεία με ακούσια νοσηλεία (το ποσοστό αυτό είναι από τα υψηλότερα στην Ευρώπη) και τόνισε ότι η πρακτική της μηχανικής καθήλωσης δεν μπορεί καθ' ουδένα τρόπο να θεωρηθεί ιατρική πράξη, ενώ εφαρμόζεται συχνά σε ανθρώπους που απλώς εκδηλώνουν τον πανικό τους με ψυχοκινητική διέγερση.

«Παρόμοιοι ασθενείς», είπε χαρακτηριστικά, «που βρίσκονται σε δύσκολη φάση χρειάζονται απλώς ειδική αντιμετώπιση από εκπαιδευμένο ιατρικό προσωπικό και χρόνο για να κατανοηθούν και να αντιμετωπιστούν τα αίτια του πανικού τους».

Ο κ. Μεγαλοοικονόμου αναφέρθηκε και σε συγκεκριμένα παραδείγματα που αντικατοπτρίζουν την κατάντια του συστήματος στην Ελλάδα. «Πρόσφατο είναι ένα από τα εκατοντάδες παρόμοια περιστατικά που συναντάμε στο Δαφνί.

Αφορά νεαρή ασθενή που οδηγήθηκε στο ψυχιατρείο με εκούσια διαδικασία, με τη συγκατάθεσή της δηλαδή, αν και με μεγάλη αμφιθυμία. Ακριβώς στην είσοδο του ψυχιατρείου κατελήφθη από πανικό και άρχισε να φωνάζει. Πριν καν εξεταστεί από ψυχίατρο, ο εφημερεύων γιατρός έδωσε εντολή να τη δέσουν στα τέσσερα και να της χορηγήσουν ηρεμιστική ένεση.

Το αξιοσημείωτο είναι ότι όταν αργότερα εξετάστηκε, οι γιατροί έκριναν ότι μολονότι παρουσίαζε προβλήματα, δεν χρειαζόταν καν να νοσηλευτεί. Είναι ένα ακραίο παράδειγμα καθήλωσης ασθενούς που δεν είχε καν εξεταστεί». «Ωστόσο», διευκρίνισε ο ψυχίατρος, «πρόκειται για συνηθισμένη πρακτική που έχει ως αποτέλεσμα ασθενείς να παραμένουν δεμένοι για μεγάλο χρονικό διάστημα και να απειλείται ακόμη και η ζωή τους».

Επίσης πρόσφατη είναι, σύμφωνα πάντα με τις καταγγελίες του Θ. Μεγαλοοικονόμου, η περίπτωση ασθενούς του ιδίου ψυχιατρικού νοσοκομείου που έμοιαζε ανήσυχος και παρουσίαζε συμπτώματα στηθάγχης. Αντί να υποβληθεί σε εξετάσεις καθηλώθηκε, με αποτέλεσμα να υποστεί καρδιακό επεισόδιο, να καταλήξει... δεμένος στο κρεβάτι του και να αποκρυβούν τα αίτια του θανάτου του.

Οι πρακτικές αυτές, επισήμανε ο κ. Μεγαλοοικονόμου, ανήκουν στον χώρο της αυθαιρεσίας και αποδεικνύουν την ανεπάρκεια του όλου συστήματος στη χώρα. Εχουν επιπλέον σοβαρές συνέπειες στον ψυχισμό των ασθενών. Ο ασθενής ενσωματώνει την εμπειρία και κουβαλά μέσα του την απαξίωση που έχει νιώσει. Είναι πρακτικές που εφαρμόζονται πολλές φορές ακόμη και αυθαίρετα, απλώς με σκοπό να εμποδιστεί ο ασθενής να περιφέρεται από θάλαμο σε θάλαμο ή να εκφράσει τη δυσαρέσκειά του απέναντι στους νοσηλευτές.

Συγκλονιστική είναι και η μαρτυρία του 34χρονου ασκούμενου δικηγόρου Χ.Κ., που αποφάσισε να μιλήσει σην «Ε» για να καταγγείλει όσα βίωσε στο πετσί του ως τρόφιμος ψυχιατρείων.

«Εχω νοσηλευτεί τρεις φορές», είπε, «και με έχουν δέσει επανειλημμένα, ακόμη και για ημέρες ολόκληρες. Η καθήλωση στα ελληνικά ψυχιατρεία χρησιμοποιείται ως μέθοδος εξαναγκασμού... Σου λένε δηλαδή ότι αν δεν είσαι σωστός και δεν κάνεις αυτά που πρέπει, θα καθηλωθείς . Εμένα π.χ. μου φώναζαν "κάτσε καλά, αλλιώς θα σε δέσουμε". Υποτίθεται ότι η καθήλωση σε προστατεύει από το να βλάψεις τον εαυτό σου ή τους άλλους, χρησιμοποιείται όμως για διαφορετικούς σκοπούς».

Εμπειρίες από το ψυχιατρείο της Τρίπολης, όπου νοσηλεύτηκε πριν από τέσσερα χρόνια, μετέφερε επίσης ο Χ.Κ.: «Εκεί η κατάσταση είναι πολύ άσχημη. Μας έκαναν μπάνιο με λάστιχα, σε κάποιους χώρους νοσηλείας δεν υπήρχαν καν νοσηλευτές και η επαφή μου με την ψυχίατρο που κατέληξε στη διάγνωση της ασθένειάς μου και της θεραπείας είχε ολιγόλεπτη διάρκεια. Απαγόρευαν επίσης σε φίλους και συγγενείς να με επισκέπτονται».

«Αγριες καταστάσεις»

Ωστόσο, σύμφωνα με όσα τόνισε ο Χ.Κ., η μηχανική καθήλωση ως θεραπευτική μέθοδος εφαρμόζεται και στην Αθήνα σε νοσοκομεία όπως το «Δρομοκαΐτειο» και το «Σωτηρία», όπου τα δικαιώματα των ασθενών καταπατώνται αυθαίρετα. «Ειδικά στο "Δρομοκαΐτειο"», θυμήθηκε ο Χ.Κ. με αγανάκτηση, «επειδή διαμαρτυρήθηκα για την κατασταλτική λειτουργία των ψυχιατρείων στην Ελλάδα και παρατήρησα ότι υπάρχει ένας αυξημένος αριθμός ακούσιων νοσηλειών σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες, θεώρησαν σωστό να με δέσουν». «Μιλάμε για άγριες καταστάσεις», πρόσθεσε. «Οταν είσαι καθηλωμένος, υποχρεούσαι ακόμη και να ουρήσεις στο πάτωμα, καθώς συχνά στον χώρο δεν υπάρχει επίβλεψη της νοσοκόμας. Εμένα με εξυπηρετούσαν πολλές φορές άλλοι ασθενείς...». *

...ΚΑΙ ΟΙ ΚΟΙ.Σ.Π.Ε ΣΕ ΔΡΟΜΟ ΟΛΙΣΘΗΡΟ

Ενόψει του συνεδρίου «Κοινωνική Οικονομία, Απασχόληση, Κοινωνική Ενταξη», στις 9-11/3/2011, και καθώς οι άμεσα ενδιαφερόμενοι, τα «άτομα με προβλήματα ψυχικής υγείας», μένουν στην συντριπτική τους πλειονότητα «εκτός» (καθώς κάποιοι, οι συνήθεις ‘άλλοι’, ενεργούν γι΄ αυτούς χωρίς αυτούς), μερικές παρατηρήσεις ως προς την μέχρι τώρα εμπειρία, τις διαδικασίες, καθώς και κάποιες διαφαινόμενες επιδιώξεις στο νέο «μνημονιακό» πλαίσιο εντός του οποίου και σε συνάρτηση με το οποίο όλα αυτά λαμβάνουν χώρα, έχουν σημασία, μεταξύ άλλων και ως ερεθίσματα για συζήτηση.

1. Υστερα από δέκα χρόνια από τότε που θεσμοθετήθηκαν  οι ΚΟΙΣΠΕ, ένας θεσμός πολλά υποσχόμενος (παρά τα εξαρχής γνωστά προβλήματα στην συγκρότηση και λειτουργία του) για την εργασιακή ένταξη των ατόμων με προβλήματα ψυχικής υγείας και με μεταρρυθμιστικό δυναμικό (καθώς η ίδρυση και λειτουργία τους είχε συνδεθεί με την υπέρβαση των ψυχιατρείων), το αποτέλεσμα ήταν, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων, όχι απλώς κατώτερο των προσδοκιών, αλλά εν πολλοίς και σε αντίθετη κατεύθυνση από τις προσδοκίες.

Κατ΄ αρχήν, το ίδιο το νομοθέτημα που τους θεσμοθετούσε, αφαιρούσε εξ’ αρχής στοιχειώδη πολιτικά και κοινωνικά δικαιώματα από τα άτομα με ψυχιατρική εμπειρία, δίνοντας εκ των προτέρων την διαχειριστική εξουσία στους καθ’ ύλην υγιείς.

Με ελάχιστη και περιστασιακή χρηματοδότηση, χωρίς σχεδιασμό και συνέχεια στις επιχειρηματικές τους δράσεις, με σχεδόν μηδαμινή δημιουργία θέσεων εργασίας για τους «άμεσα ενδιαφερόμενους» και ακόμα περισσότερο, εργασίας με κανονική αμοιβή, με έναν άκρως ετεροβαρή προσανατολισμό στην πρόσληψη (ή στην μετακίνηση) προσωπικού για την στελέχωση των διοικητικών/διαχειριστικών λειτουργιών τους, οι ΚΟΙΣΠΕ μετατράπηκαν σε όχημα προσωπικών φιλοδοξιών και «σχέσεων εξουσίας» εντός της εξουσίας και ουδόλως σε μέσο (εργαλείο) για τους «χρήστες» και από τους «χρήστες». Σε ένα απλό όνομα χωρίς υλικό αντίκρισμα. Αυτό είχε ως συνέπεια, ακόμα  και σε περιπτώσεις που υπήρχε μια παραδειγματική παράδοση στην εργασιακή ένταξη των ατόμων με ψυχιατρική εμπειρία, η αποπνικτική γραφειοκρατική προσέγγιση των ομάδων και των εξουσιών που ελέγχουν τους ΚΟΙΣΠΕ να τείνει ν΄ ακυρώνει και αυτές τις παραδοσιακά πρωτοποριακές εμπειρίες.

Η ίδρυση και λειτουργία ΚΟΙΣΠΕ από τον λεγόμενο ιδιωτικό «μη κερδοσκοπικό» τομέα δεν ξεπέρασε ποτέ το στόχο της απλής αναπαραγωγής της εκάστοτε ΜΚΟ ως παρουσίας στο χώρο της ψυχικής υγείας χωρίς, όπως και στον δημόσιο τομέα, να δημιουργεί όρους, προϋποθέσεις και πλαίσιο για νέες θέσεις εργασίας με κανονική αμοιβή - υπερβαίνοντας, δηλαδή, την αμειβόμενη εργοθεραπεία, στην οποία καταλήγουν να επανεγκλωβίζονται, τόσο στον δημόσιο, όσο και στο ιδιωτικό τομέα.

Επιπλέον, η μετατροπή τους σε νεόκοπους μηχανισμούς δημιουργίας και αναπαραγωγής θέσεων απασχόλησης για τους ποικίλους διαχειριστές των ΚΟΙΣΠΕ και των ΜΚΟ, εις βάρος των ατόμων με ψυχιατρική εμπειρία, δημιουργεί ένα ζήτημα, πέρα από πολιτικής, και ηθικής τάξης.

Εν ολίγοις, η τύχη των ΚΟΙΣΠΕ ήταν όπως αυτή του «Ψυχαργώς» στο σύνολό του: ο νεο-ιδρυματισμός στο χώρο της (μη) εργασιακής ένταξης. Αντί για «κοινωνική οικονομία», νεο-ιδρυματική παρα-οικονομία και διαιωνιζόμενη ανεργία και κοινωνικός αποκλεισμός.

2. Και αντί να υπάρξει ένα σοβαρός προβληματισμός για το πώς πρακτικά θα μπορούσε ν΄ αντιστραφεί αυτή η κατάσταση, είμαστε μάρτυρες εδώ και ένα χρόνο μιας διαδικασίας πολυδάπανης (περί τις 200.000 ευρώ), υπό τον έλεγχο και την πρωτοκαθεδρία των εκπροσώπων των ΜΚΟ, προς ένα δευτεροβάθμιο όργανο, την Ομοσπονδία των ΚΟΙΣΠΕ. Οπως σχολίασαν κάποιοι (ουδόλως κακεντρεχείς), πόσο άραγε κοστίζει η σύνταξη ενός καταστατικού για μια Ομοσπονδία; Και πόσα από αυτά τα χρήματα πήγαν σε ενέργειες και δράσεις που θα δημιουργούσαν ένα δυναμικό ανάπτυξης, με ουσιαστικό και υλικό αντίκρισμα στους «άμεσα ενδιαφερόμενους», τα υπό εργασιακή, υποτίθεται, ένταξη άτομα με ψυχιατρική εμπειρία; ‘Η μήπως έχουμε ένα ακόμα παράδειγμα απορρόφησης από το ΕΣΠΑ στην εποχή του «μνημόνιου», όπου, καθώς κανένα έργο ουσιαστικής ανάπτυξης και δημιουργίας θέσεων εργασίας (τη στιγμή που οι υπάρχουσες καταστρέφονται)  δεν είναι δυνατό, οι όποιες απορροφήσεις γίνονται για σκοπούς και με «τερματικούς σταθμούς» τελείως άσχετους με αυτούς, στο όνομα των οποίων εκταμιεύονται;

3. Περισσότερο, όμως, και από τα πλουσιοπάροχα ιδρυτικά κονδύλια της Ομοσπονδίας, αυτό που προβληματίζει είναι η σύνδεση και η προώθηση, διαμέσου του συνεδρίου, του νέου κατασκευάσματος της κυβέρνησης - εντολοδόχου του μνημονίου ΕΕ/ΔΝΤ για τις «Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις».

Το σχετικό νομοσχέδιο, που δεν έχει δοθεί ακόμα στη δημοσιότητα, προβλέπει αυτές τις ΚΟΙΝ.ΣΥΝ.ΕΠ. ως κερδοσκοπικές επιχειρήσεις, στο όνομα της πολύπαθης «κοινωνικής οικονομίας», που πρακτικά και πέρα από τις όποιες προθέσεις, αποδείχτηκε ένα βολικό άλλοθι, με ιδεολογικές αποχρώσεις, για την υποκατάσταση του «δημόσιου» από ένα «ιδιωτικό» με ψευδοκοινωνικό μανδύα.

Όπως διαβάζουμε, ο ίδιος ο GAP έχει αναλάβει πρωτοβουλία γι΄ αυτό το νέο νομοθετικό κατασκεύασμα, που ως τέτοιο, στην εποχή της υποτελούς στους διεθνείς δανειστές διακυβέρνησης, που προβλέπει ότι καμιά νομοθετική πρωτοβουλία στην οικονομική σφαίρα (και όχι μόνο) δεν είναι δυνατή χωρίς να έχει επιβληθεί ή να έχει την έγκριση της τρόϊκας, θα είναι προφανώς ενταγμένο στους κατευθυντήριους άξονες αυτής της πολιτικής. Όπως ενδεικτικά αναφέρεται, «ο πρόεδρος θέλει ένα θεσμικό πλαίσιο ‘ανοικτό’ και όχι ‘καχεκτικό’»…που «να μην περιορίζεται μόνο σε ανέργους και ευπαθείς ομάδες».

Οι  ΚΟΙΣΠΕ, όμως, σε μιαν εποχή πολύ πριν από αυτή της οικονομικής κατάρρευσης, διόγκωσης της ανεργίας και πλήρους ελαστικοποίησης της αγοράς εργασίας, έγιναν ακριβώς για να διασφαλίσουν εργασία στα άτομα με ψυχιατρική εμπειρία - ακριβώς αυτά που και σε εποχές οικονομικά καλλίτερες από αυτήν δεν έβρισκαν εργασία στην λεγόμενη «ελεύθερη αγορά». Παρόλο που πρόβλεπαν (και καλώς) την πρόσληψη και άλλων ατόμων, χωρίς ψυχιατρική εμπειρία, ωστόσο διασφάλιζαν την πρώτη ομάδα με συγκεκριμένο τρόπο. Ως πρόθεση, γιατί, όπως ξέρουμε, η πρόθεση αυτή έμεινε στα χαρτιά.

Τώρα, όμως, ανοίγει ο δρόμος για την (και) τυπική κατάργηση των ΚΟΙΣΠΕ, καθώς «οι υφιστάμενες ΜΚΟ, τα σωματεία, αλλά και οι ΚΟΙΣΠΕ μπορούν να μετασχηματιστούν σε Κοινωνική Συνεταιριστική Επιχείρηση». Επομένως, μπαίνουν σε αμφισβήτηση και οι όποιες δικλείδες, από νομοθετική άποψη τουλάχιστον, που διασφάλιζαν την πρόσληψη ατόμων με ψυχιατρική εμπειρία.

Είναι προφανές ότι, πέρα από την πιθανολογούμενη ως πιο αποτελεσματική απορρόφηση κάποιων διατιθέμενων κονδυλίων, ο σκοπός αυτών των ΚΟΙΝ.ΣΥΝ.ΕΠ. είναι η χρησιμοποίηση πάμφθηνης εργασίας (στα όρια του απλού χαρτζιλικιού) από ένα διαρκώς διευρυνόμενο φάσμα ανέργων και εξαθλιωμένων κοινωνικών στρωμάτων. Ανεξάρτητα από τη γνώμη που έχει κανείς για την λεγόμενη «κοινωνική οικονομία», ποιος πραγματικά πιστεύει ότι αυτή η «κοινωνική οικονομία», που ως παρωδία εισήλθε σ΄ αυτή τη χώρα την προηγούμενη περίοδο, θα ανθίσει, και μάλιστα με το τρόπο που σερβίρεται, στην εποχή του μνημονιακού ζόφου;

Για το ζήτημα των ΚΟΙΝ.ΣΥΝ.ΕΠ. θα χρειαστεί προφανώς να επανέλθουμε. Όπως επίσης και αν και όταν διαπιστωθεί (πράγμα που το απευχόμαστε) ότι, μέσω αυτών, η νέα Ομοσπονδία μετατρέπεται σε όχημα για την διάλυση των ΚΟΙΣΠΕ, αντί για την αναβάθμιση και ανάπτυξή τους υπό την διαχείριση και τον έλεγχο των «άμεσα ενδιαφερομένων», των ατόμων με ψυχιατρική εμπειρία.

8/3/2011

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗ ΣΥΣΠΕΙΡΩΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ

1. "Ζωές δεμένες με ιμάντες"

2. "Η θυσία των ψυχών"

3. "Πολλές φορές η τροφή σπρώχνεται μέσα στο στόμα τους"

4. "Ασυλο γαλαζοπράσινων ρουσφετιών"

5. "Ομολογεί την εγκατάλειψη"

6. Ονειδος για την Πολιτεία και την Κοινωνία