Δικαιώματα

"Ένας άσημος Αγωνιστής για την ψυχιατρική μεταρρύθμηση"

Μνήμη Γιώργου Γιαννουλόπουλου

«Να δούμε αν εγώ θα ζω μέχρι του χρόνου» είχε πει ο 56χρονος τότε Γιώργος Γιαννουλόπουλος σε μια ομιλία του στο Α.Π.Θ. Ψυχικά πάσχων μεν, σε άριστη όμως σωματική υγεία. Πάντα ο Γιώργος στην κουβέντα έθετε το θέμα του χαμηλού προσδόκιμου ζωής των ψυχικά πασχόντων, αποδίδοντάς το στην υψηλή δοσολογία φαρμάκων.

Έγραφε: «Καλύτερα να μη συζητήσουμε ποιος είναι ο προσδόκιμος χρόνος ζωής και ποια η αναλογία θανάτων ανάμεσα στους χρήστες ψυχοφαρμάκων και στον γενικό πληθυσμό [...] Πόσοι από αυτούς που καταναλώνουν ψυχοφάρμακα έχουν ενημερωθεί ότι το προσδόκιμο ζωής τους είναι δεκαπέντε χρόνια περίπου κάτω του υπόλοιπου πληθυσμού και ότι η αναλογία θανάτων μεταξύ των χρηστών ψυχοφαρμάκων και του γενικού πληθυσμού είναι 20/1. Αν αυτό δεν είναι κοινωνική ευγονική τότε τι είναι; [...] Μαθαίνω ότι σε άλλα κράτη της Ε.Ε. σιωπηρά αν όχι επίσημα μπορεί ένας ψυχασθενής να δοκιμάσει εναλλακτικές μεθόδους θεραπείας χωρίς ψυχοφάρμακα. Εδώ αν υποβάλεις τέτοιο αίτημα θα νομίσουν ότι τρελάθηκες πιο πολύ [...] Αυτά τα χημικά έχουν τόσες παρενέργειες πολλές φορές θανατηφόρες που πολλοί από εμάς προβληματίζονται σοβαρά για την αναγκαιότητα της λήψης τους [...] Εδώ ισχύουν και ντιρεκτίβες των ψυχοφαρμακευτικών εταιρειών, και δεν νομίζω ότι τα συμφέροντα των εταιρειών αυτών είναι ίδια με τα συμφέροντα των καταναλωτών ψυχοφαρμάκων. Κάθε άλλο μάλιστα.»

Προφητικός; Τεκμηριωμένος; Και τα δύο; Πάντως ο Γιώργος Γιαννουλόπουλος έφυγε από τη ζωή στα 57 του χρόνια.

Ο Γιώργος ήταν βαθύς μελετητής της ανθρώπινης ύπαρξης και του ευρύτερου κοινωνικού γίγνεσθαι. Η βιβλιοθήκη του ήταν φορτωμένη ίσαμε πάνω με βιβλία και, όσα δεν χωρούσαν στα ράφια, βρίσκονταν στιβαγμένα σε κούτες στο πάτωμα. Γνωριστήκαμε καλύτερα προ χρόνων, σ’ ένα ταξίδι μας για κάποιο συνέδριο, στη Θεσσαλονίκη. Βγήκαμε το βράδυ έξω, οι δυο μας, στα Λαδάδικα. Ήμερος, οξυδερκής, ευγενής, καλωσυνάτος. Κουβεντιάζαμε επί παντός επιστητού. Είχε πλατειά ενδιαφέροντα, βαθειές γνώσεις, ευρείς ορίζοντες. Μιλούσαμε για αρχαιολογία, μου έλεγε για τη χαμένη Ατλαντίδα, για παλιούς πολιτισμούς.

Στην πορεία γνώρισα και την άλλη όψη του Γιώργου: Τον μαχητή για τα ανθρώπινα δικαιώματα, τον άξιο εκπρόσωπο των ανθρώπων με ψυχιατρική εμπειρία, τον αγωνιστή για την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, όχι μόνο στα λόγια αλλά και με τη στάση ζωής του. Τον ελεύθερο άνθρωπο.

Ο Γιώργος Γιαννουλόπουλος έσβυσε πρόσφατα, μετά από πολύμηνη μάχη με τον καρκίνο. Ήθελε να πεθάνει όρθιος, δεν το κατάφερε όμως. Κατάκοιτος, με διαταραγμένο το οπτικό πεδίο, μη μπορώντας να διαβάζει τα αγαπημένα του βιβλία ούτε καν να βλέπει τηλεόραση. Με τη σκέψη όμως στραμμένη στους αγώνες για την ψυχική υγεία.

Στη τελευταία μας συνάντηση δυο βδομάδες περίπου προτού φύγει από κοντά μας, αν και είχε πια εμφανώς «βαρύνει», διατηρούσε αμείωτο το ενδιαφέρον του για τα ψυχιατρικά δρώμενα. Του είπα ότι σε λίγες μέρες επέκειτο η συνάντηση της «Πανελλαδικής Συσπείρωσης για την Ψυχιατρική Μεταρρύθμιση». Δεν θα πήγαινα εγώ, τον ρώτησα όμως αν θα ήθελε να μάθω τι συζητήθηκε και να του έλεγα. Βεβαίως, το ήθελε πολύ, μου είπε. Δεν στάθηκε γραφτό όμως.

Το επόμενο ήταν ένα τηλεφώνημα που έλαβα λίγες μέρες μετά, από τον αδερφό του: «Ο Γιώργος μάς έφυγε». Μαζί με τη θλίψη ένοιωσα συνάμα και μια ανακούφιση. Δεν την ήθελε τέτοια ζωή ο Γιώργος, τό ‘χε δηλώσει εξαρχής: ήθελε να στέκεται όρθιος. Ένοιωσα παράλληλα κι ένα μεγάλο παράπονο, και θυμό. Γατί να χαθεί τόσο πρόωρα αυτός ο τόσο δημιουργικός, τόσο όμορφος Άνθρωπος; Χωρίς να δει τους αγώνες του να δικαιώνονται, τα όνειρά του να ευοδώνονται. Χωρίς να του δοθεί η ευκαιρία να αναδείξει –ούτε καν επαγγελματικά – την πραγματική του αξία, μόνο περιορισμένος να εργάζεται στο καφενείο του Δαφνιού και να κουβαλάει τις παραγγελίες από Τμήμα σε Τμήμα. Πάλι δηλαδή ο θεραπευθείς «ασθενής» να έχει ως μοναδική επαγγελματική διέξοδο τον ίδιο χώρο μέσα στον οποίο παλιότερα είχε τόσο πολύ πονέσει: Το ψυχιατρείο.

Θυμάμαι τα λόγια ενός άλλου Γιώργου, ενός άλλου οραματιστή, ψυχικά πάσχοντα κι εκείνου, του Γιώργου του Φαλελάκη, που έφυγε ξαφνικά από καρδιά στα 41 του χρόνια: «Εγώ» έλεγε «όταν πήρα εξιτήριο δούλεψα στην καντίνα του νοσοκομείου, αλλά μ’ έπαιρνε από κάτω. Ενώ μου άρεσε και τα λεφτά ήταν καλά, από ένα σημείο και μετά δεν άντεξα ψυχολογικά. Δεν άντεξα. Ο χώρος και... μου θυμίζανε το παρελθόν μου. Μου ήτανε εξαιρετικά βασανιστικό το πρωί που πήγαινα με το μηχανάκι για να πιάσω δουλειά κι έβλεπα την πύλη... Θα σου φανεί υπερβολικό αλλά νόμιζα ότι πήγαινα..., σαν να ‘κανα εισαγωγή».

Γιατί να είναι οι ψυχικά πάσχοντες χωρίς δουλειά, ή με εργασία υποδεέστερη των ικανοτήτων τους; Ας ακούσουμε τι έλεγε επ’ αυτού ο Γιώργος Γιαννουλόπουλος: «Η λεγόμενη ψυχική ασθένεια είναι αποτρεπτικός παράγοντας για πρόσληψη. Δεν υπάρχει εμπιστοσύνη στη φερεγγυότητα των πολιτών με ψυχική διαταραχή οποιουδήποτε επιπέδου κι αν είναι αυτή. Από την άλλη πλευρά, όταν ένας εν δυνάμει εργοδότης τροφοδοτείται καθημερινά από τον κινηματογράφο, την τηλεόραση, τα μέσα μαζικής ενημέρωσης γενικά, με απόψεις που παρουσιάζουν τους ψυχικά πάσχοντες με ένα ορισμένο, τις περισσότερες φορές δυσφημιστικό τρόπο, υιοθετεί προοδευτικά μια λανθασμένη άποψη σχετικά με αυτούς. Αν σε όλα αυτά προσθέσουμε και τις προκαταλήψεις αιώνων, καταλαβαίνει κανείς πόση προσπάθεια και χρόνος χρειάζεται για να αλλάξει αυτή η εικόνα που έχει ο μέσος πολίτης για τα άτομα με ψυχολογικά προβλήματα. Όταν τροφοδοτείται κανείς με λάθος στοιχεία θα βγάζει και λάθος συμπεράσματα».

Και κάπου αλλού, με πικρία, έγραφε: «Σε πολύ κόσμο υπάρχει η άποψη ότι όποιος έχει ψυχολογικά προβλήματα είναι και διανοητικά κατώτερος, μέχρι και ηλίθιος και αντιμετωπίζεται ως τέτοιος μάλιστα από ορισμένους, με περιπαικτικό έως άκρως υποτιμητικό τρόπο». Σε μια κουβέντα που είχαμε, ο Γιώργος συνόψισε το τι ένοιωθε και το τι νοιώθουν πολλοί άλλοι άνθρωποι με ψυχιατρική εμπειρία σε μια φράση: «Εμείς είμαστε αναλώσιμοι». Έγραφε: «Όταν κάποιος χαρακτηρισθεί ψυχικά πάσχων (ψυχασθενής) παύει ουσιαστικά να έχει δικαιώματα και τίθεται στο περιθώριο ισοβίως, ιδιαίτερα αν ανήκει στους μη έχοντες και κατέχοντες. [...] Η έκφραση ‘δικαιώματα ψυχικά πασχόντων’ είναι οξύμωρη. Γιατί λέγοντας ψυχικά πάσχων σημαίνει ότι ‘αυτοδίκαια’ το άτομο αυτό δεν έχει δικαιώματα. Είναι πράγμα, ‘res’ (λατ.)»

Σε μια εποχή που τόσα και τόσα δικαιώματα διακυβεύονται στον χώρο της ψυχικής υγείας τώρα είναι, πιστεύω, η ύστατη ώρα να περισώσουμε ό,τι μπορούμε. Ώστε να απαλειφθούν - ή έστω να αμβλυνθούν - οι πολλαπλές δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι ψυχικά πάσχοντες, πέραν της ασθένειας αυτής καθ’ εαυτής: έλλειψη κοινωνικών και επαγγελματικών στόχων, απραξία, οικονομική ένδοια, πολυφαρμακία, πληγωμένη αξιοπρέπεια.... Ο κατάλογος είναι μακρύς και οι επιπτώσεις, σωρευτικά, τεράστιες. Την ευθύνη έχει βέβαια πρώτιστα η πολιτεία, που διακηρύσσει ότι «ο σεβασμός και η προστασία της αξίας του ανθρώπου αποτελούν την πρωταρχική υποχρέωση της πολιτείας» (2^ο άρθρο του Συντάγματος). Αλλά ευθύνη έχουμε και όλοι μας, αν και εφ’ όσον υιοθετούμε το 1^ο άρθρο της Οικουμενικής Διακήρυξης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα (10/12/1948):

«Όλοι οι άνθρωποι γεννιούνται ελεύθεροι και ίσοι στην αξιοπρέπεια και τα δικαιώματα».

Για τη μνήμη του Γιώργου Γιαννουλόπουλου. Του κάθε Γιώργου Γιαννουλόπουλου, προτού να είναι και για εκείνους αργά.

ΜΑΡΙΑ ΦΑΦΑΛΙΟΥ

 

 

 

 

Η ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΔΕΝ ΣΤΡΙΜΩΧΝΕΤΑΙ ΣΕ ΚΑΓΚΕΛΑ

Μνήμη Γιώργου Κοκκινίδη

Ναι, φίλε, ναι

είσαι νερό

είσαι λουλούδι

στην ξεραΐλα του δρόμου

στην ασκήμια της πόλης

Ναι, έτσι ήταν ο Γιώργος Κοκκινίδης, που έφυγε από κοντά μας πριν μερικούς μήνες, στα 57 του χρόνια από ανακοπή καρδιάς. Λουλούδι στην ξεραΐλα του δρόμου. Μέσα στη σημερινή όντως ασκήμια της πόλης, Άνθρωποι σαν τον Γιώργο μας αφήνουν μεγάλο κενό με τον χαμό τους. Σε μια εποχή που το δημόσιο σύστημα υγείας υποβαθμίζεται, που οι ψυχικά πάσχοντες κινδυνεύουν να επιστρέψουν στα άσυλα, τα ποιήματα ενός απ’ αυτούς - του Γιώργου Κοκκινίδη - είναι όσο ποτέ επίκαιρα. Ποιήματα που εκφράζουν ελπίδα και τρυφερότητα, συνάμα όμως βαθύ πόνο.

Άτιτλο

Έγινε μια πτώση δυναμικού,

βρέθηκα σ’ ένα πηγάδι,

κι ακόμα σε πληροφορώ,

τώρα ξέρεις πού βρίσκομαι,

το πηγάδι ήτανε πολύ βαθύ,

το φως της τρέλας λες εσύ,

η τρέλα το πηγάδι,

κι εγώ είμαι στα χείλη του πηγαδιού

και προσπαθώ να θεραπευτώ

σ’ ένα πηγάδι που έχει πατήματα αλλά γλιστράνε,

χωρίς σκοινί, χωρίς να υπάρχει κάποιος,

έτσι είναι ο κάθε τρελός εδώ, κατάλαβέ το.

Η ανείπωτη αγωνία συνοδεύεται κι από ακόμα πιο επώδυνες εμπειρίες, μέσα στο άσυλο. Εγκλεισμός, εγκατάλειψη, αίσθημα μηδαμινότητας.

Εγκλεισμός

Λευκό κελί

φιγούρες ακέφαλες

μπλε φως

κόκκινο στο βάθος

εξαφάνιση

Ψύχως

Πώς ρωτούν

ποιος είσαι «συ»;

Και δεν έχουν

εκείνη

την πολύτιμη αιδώ

να δουν τα μάτια του ρωτούμενου...

Κι αν δεν μπορούν κατ’ ευθείαν τα μάτια

ας κοιτάξουν το δάκρυ

κρύσταλλο που κυλά,

τόσο ζεστό στο μάγουλο.

Μόνο να δουν

το είδωλό τους το ψυχρό.

Λευκοί ντυμένοι

με υποδόρεια τη νόηση

ρωτούν...

Και γω να μη θυμάμαι

τίποτα από τα μάτια μου

τίποτα από τα δάκρυά μου.

Μόνο αυτούς στο Λευκό

Λευκό, λευκό

λευκό χαμόγελο

και κείνα τα χέρια.

Βλέπεις λειτουργούν

με αλυσίδες

σύρματα βελόνες

Ακόμα...

Ο Γιώργος Κοκκινίδης έζησε για 20 περίπου χρόνια στο Ψυχιατρείο της Σούδας. Κατόπιν στον ψυχιατρικό ξενώνα στη γενέτειρά του το Ηράκλειο. Η σκέψη του όμως ήταν πάντα στρεμμένη στους παλιούς συντρόφους του, που παρέμεναν έγκλειστοι.

Το εξιτήριό μου

Δεν θα μάθω τώρα που φεύγω

για σένα Αδελφέ...

τίποτε περισσότερο από όιτ σε γνώρισα

σε συνθήκες εγκλεισμού

και του μυαλού... και του σώματος.

Το ξέρω, με ένα ποτήρι

θα συνωστίζεσαι γύρω

από το τραπέζι, τρεις φορές,

να πάρεις διάφορα χάπια... και

ο άλλος με τα άσπρα, με μια κραυγή,

θα τεκμηριώνει την...

Ειδική σου ύπαρξη.

Τα βράδια καμιά φορά

το φεγγάρι θα μπαινοβγαίνει στο θάλαμό σου

να σε παρηγορήσει με την σιωπή!

Και συ δεμένος από το πόδι στο κρεβάτι

θα ξέρεις πως...

η ελευθερία δεν στριμώχνεται

σε κάγκελα.

Επισκέπτης

Ξένος

γιατί;

Ομοιότητες

το ξέρω

θα φύγω νωρίτερα

χωρίς εμπόδια.

Αλλά τα όρια

δεν είναι

τα τετραγωνικά σας

με τους τοίχους

με τις σιδερένειες αγκάθες.

Σας εύχομαι

κάθε καλή στιγμή σας

να διαρκεί περισσότερο.

Αν και γραμμένο πριν από αρκετές δεκαετίες, το ποιήμα αυτό μοιάζει προμήνυμα θανάτου. Ο τρυφερός, ο αγνός, ο στοχαστής μαθηματικός Γιώργος Κοκκινίδης έχει ήδη αρχίσει να αποχαιρετά τους παλιούς συντρόφους του, να αποχαιρετά και όλους εμάς. Βρίσκεται σε μια άλλη διάσταση, πέρα από όρια, δίχως χώρο ή χρόνο. Αν και ο Γιώργος, για μένα, βρισκόταν ανέκαθεν σε μια «άλλη διάσταση». Κάθε φορά που τον έβλεπα, που τον άκουγα, που τον διάβαζα, είχα την αίσθηση ότι ο άνθρωπος αυτός ήταν ένας ταξιδευτής που τυχαία έπεσε πάνω σε τούτον εδώ τον πλανήτη. Ένας μυσταγωγός που προσπαθούσε με τη στάση ζωής του να μας κάνει συγκοινωνούς, να μας αφήσει παρακαταθήκη την άνευ όρων αγάπη του για τον άνθρωπο. Έτσι, τώρα νιώθω ότι ο Γιώργος απλά συνεχίζει το ταξίδι του σε άλλους τόπους, πιο φωτεινούς.

Αντίο, Γιώργο.

Άτιτλο

Στην Αφθαρσία

θα φθάσω

ομιλών Λαλιά

κυνηγετικού πουλιού

και οι Αετοί θα ζηλέψουν

πριν την πρώτη πτήση τους

Μα μετά μαζί θα

κυνηγούμε

όντα υπόγειας θάλασσας

όνειρα γραμμένα

να λυθούν

ως το Απόβραδο

της Λησμονιάς.

Άγριοι.

Άτιτλο

Θα ιερουργήσουμε

με χορό ερωτικό

να επανέλθουν οι καιροί

που πρωτοαγαπήσαμε.

Τώρα μας λεν νεκρούς

Αύριο το ίδιο

Μα μεθαύριο που

θα αρχινίσει

ο Χορός

Όλοι τους

θα ζηλέψουν.

 

Μαρία Φαφαλιού

 

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗΣ ΣΥΣΠΕΙΡΩΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ

ΜΕ ΤΗΝ ΙΔΡΥΣΗ ΤΜΗΜΑΤΟΣ «ΑΚΑΤΑΛΟΓΙΣΤΩΝ» (ΔΙΚΑΣΤΙΚΟΥ ΨΥΧΙΑΤΡΕΙΟΥ) ΞΕΚΙΝΑ ΤΟ «ΚΛΕΙΣΙΜΟ» ΤΟΥ ΨΝΑ

 

Δεν πέρασε ούτε μήνας από την ημέρα που η υφυπουργός Υγείας Φ. Σκοπούλη ανακοίνωσε στα σωματεία εργαζομένων στο ΨΝΑ (Δαφνί) και στο Δρομοκαίτειο, που διεκδικούσαν την υπογραφή και δημοσίευση των οργανισμών των δυο ψυχιατρείων, ότι και τα δυο πρόκειται να κλείσουν και ότι αυτό είναι το κύριο ζήτημα και όχι ο οργανισμός. Και ενώ τα έλεγε αυτά, προωθούσε και την υπογραφή των οργανισμών που πήραν τον δρόμο προς την δημοσίευση.

Και αμέσως μετά, εν μέσω φημών, «κλείνει δεν κλείνει», και «πότε κλείνει», φέτος, το 2015, ή και λίγο αργότερα, καθώς και κλιμακούμενου πανικού μεταξύ των εργαζομένων στα δυο νοσοκομεία, χωρίς, ταυτόχρονα, καμιά ενημέρωση αρμοδίως για το τι και πώς σχεδιάζεται, κλήθηκε την Παρασκευή, 22/2, ο Διοικητής του ΨΝΑ στο γραφείο της υφυπουργού για ένα ακόμα μυστικοδιαβούλιο.

Το περιεχόμενο της συνάντησης αποκαλύφθηκε, και επισήμως, λίγες μόλις μέρες μετά, την Τρίτη 26/2, όταν επισκέφθηκαν το ΨΝΑ, «ξαφνικά», στέλεχος του γραφείου της κ. Σκοπούλη καθώς και στέλεχος της Δ/νσης Ψυχικής Υγείας με σκοπό να δουν αυτοπροσώπως το γηροψυχιατρικό τμήμα (Μποδοσάκειο),όπου νοσηλεύονται (σε καθόλου καλές συνθήκες) πάνω από 100 υπερήλικες με πολύπλοκα και σοβαρά προβλήματα. Σκοπός της επίσκεψης, όπως διέρρευσε από τους ίδιους, το άδειασμα του «Μποδοσάκειου» προκειμένου να μετατραπεί σε τμήμα εγκλεισμού των νοσηλευόμενων στο ΨΝΑ με βάση το άρθρο 69 ΠΚ.

Οι νοσηλευόμενοι θα μεταφερθούν σε οικοτροφεία των ΜΚΟ (όπως, άλλωστε, σχεδιάζεται και για τους νοσηλευόμενους σε ένα άλλο τμήμα χρόνιας παραμονής του ΨΝΑ, καθώς και όσων έχουν μεγάλο χρόνο παραμονής σε τμήματα εισαγωγών).

Εδώ και πολλά χρόνια και με δεδομένη την έλλειψη της όποιας συγκεκριμένης πρόβλεψης (νομοθετικής, θεσμικής και υπηρεσιών) για την αντιμετώπιση των ασθενών που έχουν διαπράξει ποινικό αδίκημα και, λόγω της ψυχικής τους διαταραχής, κρίνονται ακαταλόγιστοι, οι ασθενείς αυτοί νοσηλεύονται στα τμήματα εισαγωγών, πολλές φορές για πολλά χρόνια, εξαιτίας, συνήθως, και της άρνησης/ανικανότητας των δικαστηρίων (που κρίνουν στη βάση στερεοτύπων και προκαταλήψεων) να τηρήσουν με ακρίβεια τα προβλεπόμενες διαδικασίες και εισηγήσεις των αρμόδιων προς τούτο ψυχιάτρων.

Πολλοί από τους νοσηλευόμενους/«κρατούμενους» με το άρθρο 69 διαμένουν σε εξωνοσοκομειακές στεγαστικές δομές του ΨΝΑ.

Μια κατάσταση «προσωρινότητας» που έχει γίνει μόνιμη, ωστόσο πολύ καλλίτερη από το αλήστου μνήμης τμήμα των «ακαταλογίστων» του ΨΝΑ που καταργήθηκε, μετά από καταγγελίες, εδώ και αρκετά χρόνια.

Τώρα έχουμε επιστροφή στην προ 20ετίας κατάσταση. Και μάλιστα με εισήγηση της «Επιτροπής σοφών» του Λοβέρδου για την αναθεώρηση του Ψυχαργώς, που έγινε και υπουργική απόφαση (3/5/2012) από τον τότε υφυπουργό Μπόλαρη. Είναι εδώ που προβλέπεται το fast track κλείσιμο των ψυχιατρείων, με παραμονή μόνο, εντός του ΨΝΑ, ενός τμήματος «ακαταλογίστων» (δικαστικό ψυχιατρείο) στα πρότυπα των εγγλέζικων High Security Hospitals : κάμερες, τοίχοι, συρματοπλέγματα, φύλακες αντί για θεραπευτές, ή, στην καλλίτερη περίπτωση, κυρίως φύλακες αντί για θεραπευτές. Ένα κανονικό Νταχάου. Με την πολύ βάσιμη πιθανότητα, εν μέσω των συνθηκών στις οποίες ζούμε και των προτάσεων που είχε ήδη κάνει η «Επιτροπή σοφών» για την αναθεώρηση του Ψυχαργώς, να εγκλείονται σ΄ αυτό το «κατάστημα» όχι μόνο ψυχικά πάσχοντες που έχουν διαπράξει ποινικό αδίκημα, αλλά και νέοι στους οποίους όλο και πιο πολύ θα αποδίδεται ο χαρακτηρισμός της ονομαζόμενης «Σοβαρά Επικίνδυνης Διαταραχής Προσωπικότητας» (SDPD). Αυτή τη στιγμή νοσηλεύονται στο ΨΝΑ πάνω από 80 άτομα με το άρθρο 69 ΠΚ.

Δεν είναι τυχαίο που το προϋπάρχον, και σε αναμονή, σχέδιο μπήκε σε εφαρμογή αμέσως μετά την υπογραφή του συμφώνου Αντορ-Λυκουρέντζου και την επαναχρηματοδότηση, από την ΕΕ, των ΜΚΟ με 150 εκ. ευρώ για τρία χρόνια… τη στιγμή που για το δημόσιο δεν διατίθεται (και στην πραγματικότητα δεν περισσεύει) από το ΕΣΠΑ ούτε ένα ευρώ.

Είναι σαφές ότι υπάρχει ένα σχέδιο (ανεξάρτητα από το αν θα καταφέρουν να το φέρουν σε πέρας) κλεισίματος των ψυχιατρείων, όχι στην λογική του ξεπεράσματός τους, ως «τρόπου σκέψης, πρακτικής και συστήματος», προς ένα εναλλακτικό, κοινοτικά βασισμένο και ολοκληρωμένο σύστημα ψυχικής υγείας, αλλά ένα σχέδιο ιδιωτικοποίησης. Γι΄ αυτό στηρίζουν με τόσα κονδύλια τις ΜΚΟ - έτσι ώστε, με τις δήθεν κοινοτικές τους μονάδες, ομοιώματα κοινοτικών υπηρεσιών (πχ, Κέντρα Ημέρας αντί Κέντρα Ψυχικής Υγείας κλπ), να κατασκευάσουν το άλλοθι του ταχύτατου κλεισίματος των ψυχιατρείων.

Ξεκινούν από κάτι που η πλειονότητα της κατεστημένης ψυχιατρικής κοινότητας (και όχι μόνο) θα αποδεχτεί, ως επί το πλείστον, ασμένως, ενίοτε με κάποια μουρμουρητά, αλλά, στο τέλος, όλοι…ναι!!! «Επικινδυνότητα» γαρ….

Ταυτόχρονα, με χρηματοδοτημένες, πλέον, τις ΜΚΟ και υπόχρεες στον κύρη τους (ΕΕ), αδειάζουν τα λιγοστά τμήματα χρονίων…και τι μένει; Τα τμήματα εισαγωγών προς μεταφορά σε γενικά νοσοκομεία (είτε ως κλινικές ψυχιατρικές, είτε ως κέντρα κρίσης, όπως γράφουν οι «σοφοί» του Λοβέρδου).

Οι νοσηλευόμενοι στα τμήματα χρονίων πρέπει να μεταβούν σε στεγαστικές δομές (ή να στηριχτούν στον τόπο κατοικίας), το ψυχιατρείο ως θεσμός είναι απαρχαιωμένο και βάρβαρο και, ως τέτοιο, πρέπει να (θα έπρεπε ήδη να έχει) κλείσει. Αλλά πώς; Με το σύμφωνο Αντορ- Λυκουρέντζου-Δικτύου Αργώς; Αυτό δεν είναι το κλείσιμο ως ξεπέρασμα, ως αποΪδρυματοποίηση, αλλά η δολοφονία του ψυχιατρείου – η καταστροφή των ασθενών και των εργαζομένων.

Και όλα αυτά χωρίς καμιά ενημέρωση κανενός μέσα στα ψυχιατρεία. Στα κρυφά. Από κάποια άγνωστα κέντρα που κινούν τα νήματα, επεξεργάζονται τους ήδη υπαρκτούς σχεδιασμούς και την διαδικασία, την οποία τα ίδια άρχισαν να υλοποιούν τεχνοκρατικά, διαχειριστικά και, στο τέλος, σε λίγο, με εντολές: πήγαινε εδώ εσύ… πήγαινε, ο άλλος, εκεί κοκ.

Μπορεί να υπάρξει κλείσιμο του ψυχιατρείου χωρίς ενεργό συμμετοχή των «ασθενών» και των λειτουργών όλων των κλάδων (όπως και της ίδιας της κοινωνίας);

Μπορεί να υπάρξει διαδικασία μετασχηματισμού σε ένα ψυχιατρείο (Δαφνί, Δρομοκαίτειο) που έχει κυριολεκτικά στεγνώσει από προσωπικό; Που οι στεγαστικές δομές του απειλούνται, εξαιτίας αυτού, με άμεσο κλείσιμο και τα τμήματα εισαγωγών δεν μπορούν πια να λειτουργήσουν; Χωρίς ολοκληρωμένες κοινοτικές μονάδες σε τομεοποιημένη βάση, ΚΨΥ και δίκτυο κοινοτικών υπηρεσιών, που έχουν αναπτύξει τη δουλειά τους έτσι ώστε να υποκαθιστούν πλήρως την παλιά ιδρυματική λειτουργία, αλλά σε νέα βάση και σε διαμετρικά αντίθετη κατεύθυνση;

Μπορεί (και πρέπει) να κλείσει μια μονάδα χωρίς την πλήρη ανάπτυξη αυτού που θα την αντικαταστήσει;

Η μετάβαση έχει κόστος. Δεν γίνεται, όπως θεωρεί η «Επιτροπή σοφών» του Λοβέρδου, που συμπλέει πλήρως με τις λογικές του μνημόνιου (λειτουργώντας μάλιστα, πιθανώς, ως άμεσο ή έμμεσο παρακλάδι της εγκατεστημένης στο Υπουργείο task force), στη λογική «κλείνω το παλιό χωρίς να έχει αρχίσει να λειτουργεί, στην πλήρη ανάπτυξή του, το καινούργιο». Αυτή η Επιτροπή (γνωστό από ποιους αποτελείτο) έκανε «αναθεώρηση του Ψυχαργώς» ως εφαρμογή του μνημόνιου στη ψυχική υγεία.

Είναι τόσο «έτοιμοι» και τόσο προχειρολόγοι, που έφτασε (σήμερα, 27/2) ο Διοικητής της

2^η ΔΥΠΕ Ευδοκιμίδης, να προτείνει σε συνδικαλιστές στο ΑΤΤΙΚΟ (το οποίο είναι σε κινητοποίηση) : «Το Δαφνί αδειάζει… γιατί δεν κάνετε εκεί μια μονάδα αποκατάστασης»;

Και την ίδια στιγμή, οι οργανισμοί, για την υπογραφή των οποίων έγινε τόσος θόρυβος, αφού υπογράφτηκαν, επέστρεψαν πάλι πίσω προς αναθεώρηση γιατί, λέει, τα δυο ψυχιατρεία δεν μπορούν να είναι συγχωνευμένα και πρέπει να έχουν διαφορετικούς διοικητές (ή, ό,τι άλλο κρύβεται πίσω από τις κινήσεις αυτές)...

Fast track αλλαγή (ή τρόπου εφαρμογής) πλεύσης, fast track αλλαγή οργανισμού.

Το ερώτημα, μπροστά σ΄ αυτή τη λαίλαπα της εφαρμογής του ακραιφνούς νεοφιλελευθερισμού στην ψυχική υγεία, είναι τι κάνουν οι άμεσα ενδιαφερόμενοι.

Σ΄ ένα τοπίο που σημαδεύεται, μέσα σε λίγες μέρες, από την απανθράκωση μηχανικά καθηλωμένου ασθενή στο ΨΝ Τρίπολης, το θάνατο δυο ενοίκων από πυρκαγιά σε οικοτροφείο στον Κορυδαλλό, τη σύλληψη μέλους του προσωπικού για βιασμό νοσηλευόμενης στο ΨΝΑ.

Τι κάνουν οι γιατροί και το προσωπικό στο Δαφνί και στο Δρομοκαίτειο; Θα εξακολουθήσουν να κινούνται ανάμεσα στην αδιάφορη και παθητική αποδοχή (και εν τέλει σύμπλευση) με τα σχέδια αυτά, από τη μια, και το ψέλλισμα κάποιων μουρμουρητών δυσφορίας, από την άλλη, ή θ΄ αναπτύξουν, επιτέλους, θέσεις για το τι είδους ψυχική υγεία θέλουμε, τι είδους μεταρρύθμιση διεκδικούμε, ψυχίατροι και εργαζόμενοι, ποια, πραγματική, αντίσταση συγκροτούμε και προβάλλουμε;

 

27/2/2013

Psyspirosi.gr

Δυο μέρες μετά τον τραγικό θάνατο από πυρκαγιά ενοίκου του οικοτροφείου ‘Αθηνά’ της ΠΕΨΑΕΕ στον Κορυδαλλό

 

Νέος τραγικός θάνατος μηχανικά καθηλωμένου ασθενή

Αυτή τη φορά στο ψυχιατρείο της Τρίπολης

Δεμένος με ιμάντες πάνω στο κρεβάτι του βρέθηκε απανθρακωμένος, τη νύχτα που πέρασε, 34χρονος νοσηλευόμενος στο ψυχιατρικό νοσοκομείο της Τρίπολης, ύστερα από πυρκαγιά που ξέσπασε στο δωμάτιο που νοσηλευόταν.

Αν και δεν έχουν γίνει ακόμα γνωστές όλες οι λεπτομέρειες γύρω από αυτό το συμβάν (συνήθως, και από εμπειρία, σχεδόν ποτέ δεν γίνονται πλήρως γνωστές), η έκφραση στα ΜΜΕ ότι βρέθηκε στο «δωμάτιό του», πιθανόν να υπονοεί δωμάτιο απομόνωσης, διότι στα ψυχιατρεία δεν υπάρχουν μονόκλινα (υπάρχει ο «θάλαμός τους»), εκτός αν πρόκειται για το γνωστό «ήσυχο δωμάτιο».

Για μιαν ακόμη φορά, η μηχανική καθήλωση έκανε το «θαύμα» της. Αν δεν ήταν δεμένος, αν υιοθετούνταν ένα άλλος τρόπος αντιμετώπισης της όποιας δύσκολης συμπεριφοράς του, τώρα θα ήταν ζωντανός.

Θα ψάξουν, λέει, να δουν, μεταξύ άλλων, και αν η μηχανική του καθήλωση ήταν ιατρικά δικαιολογημένη. Και θα το βρουν; Αφού πάντα είναι δικαιολογημένη σύμφωνα με την εκτίμηση για την «επικινδυνότητα» αυτού που την επιβάλει να γίνει. Αυτού, δηλαδή, που έχει την εξουσία να προσδιορίσει τη δυσκολία του στην αντιμετώπιση ενός ασθενή ως μια «κατάσταση εκτάκτου ανάγκης» : του ψυχιάτρου, είτε παρόντος, είτε τηλεφωνικά, είτε, σε μερικές περιπτώσεις, με τη απευθείας πρωτοβουλία των νοσηλευτών, ως τρόπου λειτουργίας του ιδρυματικού αυτοματισμού.

Το ζήτημα είναι ότι η μηχανική καθήλωση δεν είναι μόνο μια «κακή ιατρική πρακτική» (εδώ το malpractice έχει πράγματι εφαρμογή) που τραυματίζει ψυχικά και υπαρξιακά και ακυρώνει τον ψυχικά πάσχοντα ως πρόσωπο με δικαιώματα. Το ζήτημα είναι ότι, επίσης, «σκοτώνει»: είναι συχνά τα περιστατικά όπως αυτό της Τρίπολης, με τις φωτιές που ανάβουν (τσιγάρα ή άλλοι λόγοι) και δεν «προλαβαίνονται» και με την απανθράκωση του ασθενή να γίνεται αντιληπτή μόνο αφού γίνει, αλλά ακόμα πιο συχνά τα επεισόδια (που εύκολα συγκαλύπτονται ως προς την πραγματική τους αιτία) πνευμονικών εμβολών, καρδιακών ανακοπών κλπ, συνήθων επιπλοκών της μηχανικής καθήλωσης. Όλα αυτά δεν αναγράφονται, δεν τυγχάνουν καμιάς δημοσιότητας, δεν υπάρχουν και δεν προσφέρονται, καθώς δεν καταγράφονται ως η πραγματική αιτία του θανάτου, ούτε καν ως στοιχεία έρευνας (για το ακριβές ποσοστό των θανάτων εξαιτίας της μηχανικής καθήλωσης).

Το κυριότερο, όμως, είναι ότι η μηχανική καθήλωση (όπως και η απομόνωση) δεν είναι ιατρική πράξη. Οσο αυτό δεν υιοθετείται από την ψυχιατρική, η συνεχιζόμενη εφαρμογή αυτών των μέσων θα διαπερνά την κουλτούρα της, την σκέψη της και την πρακτική της, θα «μολύνει» τις θεραπευτικές επιδιώξεις, που ισχυρίζεται ότι έχει, τον τρόπο κατανόησης και αντιμετώπισης του ψυχικά πάσχοντα, καθώς θα υπάρχει πάντα ‘εν δυνάμει’ ως μέσο συμμόρφωσης (αν δεν δεχτείς, τότε….) από τον καθένα ανάλογα με το πώς ο ίδιος εκτιμά το πότε, το «εν δυνάμει» θα γίνει «εν ενεργεία».

Τώρα βέβαια, η αντιπαράθεση και η λαϊκίστικη δημαγωγία πάνω σε βάσεις άλλες και για λόγους διαφορετικούς από το «πράγμα καθεαυτό», θα οργιάσουν. Θα ψαχτούν οι ένοχοι, θα θυμηθούν ότι το ψυχιατρείο της Τρίπολης έπρεπε να έχει κλείσει και ίσως επιτύχουν έτσι ένα fast track κλείσιμο, για να μεταφερθούν αυτές οι πρακτικές και αυτοί οι θάνατοι στο όποιο γενικό νοσοκομείο, όπου η ψυχιατρική ασκείται με τον ίδιο, απαράλλακτο τρόπο όπως στο ψυχιατρείο, ενίοτε και χειρότερα. Εξαρτάται…

Με τις μονάδες ψυχικής υγείας να στεγνώνουν πλήρως από προσωπικό, η βάρδια (σε τμήματα εισαγωγών) να βγαίνει συχνά με ένα-δύο άτομα, με τους μισθούς κάτω από τα όρια της επιβίωσης - συνθήκες εντός των οποίων οι εργαζόμενοι στις μονάδες δεν θέλουν και δεν «ακούνε», όχι μόνο τις προτάσεις αλλά ούτε καν τον προβληματισμό για μιαν εναλλακτική πρακτική. Καθώς μάλιστα οι ίδιες οι υλικές, ποσοτικού χαρακτήρα προϋποθέσεις για μιαν εναλλακτική πρακτική (επάρκεια προσωπικού, υλικοί πόροι κλπ) επιδεινώνονται καθημερινά σε όρια κάτω από την όποια δυνατότητα στοιχειώδους λειτουργίας.

Ενα είναι σίγουρο: όσο υπάρχει μνημόνιο, όσο υπάρχουν οι δεδομένες κοινωνικές σχέσεις, προϊόν των οποίων είναι αυτή η οικονομική κρίση και η εφαρμοζόμενη πολιτική, όσο υπάρχει τρόικα (εξωτερικού και εσωτερικού), η ψυχιατρική θα γίνεται πιο κατασταλτική, οι μηχανικές καθηλώσεις πιο πολλές και ακόμα πιο πολλοί οι θάνατοι από αυτές - αν και όχι μόνο από αυτές.

Ανάλογα λειτουργεί η πυρκαγιά, με τις τραγικές συνέπειες, στο οικοτροφείο της ΠΕΨΑΕΕ. Και εδώ πρέπει να περιμένει κανείς να βγει κάποιο πόρισμα για το τι ακριβώς έγινε.

Τέτοια συμβάντα υπάρχουν. Είναι, όμως, πάντα «αναπόφευκτα»; Είναι στο πλαίσιο του «τυχαίου» συμβάντος, με την έννοια αυτού που μπορεί να προκύψει ακόμα και με την πιο καλή και αποτελεσματική λειτουργία, ή έχει συγκεκριμένες αιτίες που πάνε πέρα (και όντως φαίνεται να πηγαίνουν πέρα) από το προσωπικό για να ακουμπήσουν αυτούς που τώρα έχουν βγάλει τα ξίφη τους και «τρώγονται» σα να είναι σε διαμετρικά αντίθετα στρατόπεδα, ενώ είναι το ίδιο στρατόπεδο, με τις εσωτερικές του διαμάχες (Υπουργείο-ΜΚΟ);

Μπορεί η Σκοπούλη να βγάζει κραυγές κατά των ΜΚΟ, αλλά τους εγκρίνει εκατομμύρια ευρώ για διάφορα αμφίβολης χρησιμότητας προγράμματα (δήθεν «μεταρρυθμιστικού» και κοινοτικού χαρακτήρα).

Και οι ΜΚΟ μπορεί να το «παίζουν αντιπολίτευση» όταν δεν παίρνουν τα κονδύλια που θέλουν, αλλά όταν έρχεται (πριν δυο εβδομάδες) ο Ευρωπαίος Επίτροπος, ο οποίος, υπενθυμίζοντας τις «υποχρεώσεις της χώρας για την ‘ψυχιατρική μεταρρύθμιση’», επέβαλλε fast track κλείσιμο των ψυχιατρείων και, στα πλαίσια αυτά, τις επαναχρηματοδοτεί, είναι όλα «μέλι-γάλα» με το Υπουργείο.

Ποιός είναι ο ζημιωμένος; Οι ένοικοι των δομών (που είχαν και ένα νεκρό) και το προσωπικό που εξακολουθεί να είναι απλήρωτο για 8-10 μήνες…..

Και το ερώτημα είναι : μπορεί να λειτουργεί στεγαστική δομή με 10 μήνες απλήρωτο το προσωπικό; Ξέρουν αυτοί, με τις τακτικές και υψηλότατες απολαβές τους (και όχι μόνο αυτές…) που κρατάνε το προσωπικό απλήρωτο 10 μήνες, τι σημαίνει αυτό; Και τι σημαίνει μάλιστα σε μια μονάδα ψυχικής υγείας, με ό,τι αυτό απαιτεί για την διαρκή και πλήρη διαθεσιμότητα του λειτουργού για τις πολύπλοκες ανάγκες των ενοίκων;

Μήπως όλοι πια ξέρουμε πού ν΄ αναζητήσουμε τις ευθύνες για το συμβάν στον Κορυδαλλό; Και είναι μόνο αυτό το τραγικό συμβάν που πρέπει να αποσπάσει την προσοχή, σαν ξεκομμένο γεγονός, ή να δούμε ταυτόχρονα όλη αυτή την πολύμηνη (και στην ουσία «πολύχρονη με διαλλείματα») διαδρομή της απληρωσιάς, σε συνδυασμό με την αβεβαιότητα των λειτουργών για το εργασιακό τους μέλλον, και τις επιπτώσεις που αυτό έχει σε ψυχές που καθημερινά «καίγονται» - πριν καούν και τα ίδια τα σώματά τους;

16/2/2013

psyspirosi.gr

 

H φωτογραφία είναι από την εκδήλωση αναγόρευσης του Peter Lehman σε επίτιμο διδάκτορα του ΑΠΘ.

Ο Γιώργος Γιαννουλόπουλος πρώτος από αριστερά μαζί με τον  Peter Lehman

 

Πριν δυο μέρες έφυγε από τη ζωή ο Γιώργος Γιαννουλόπουλος, ένας πραγματικός και ακούραστος αγωνιστής για τα δικαιώματα των ψυχικά πασχόντων, μέλος της «Επιτροπής των χρηστών, πρώην χρηστών και επιζώντων της Ψυχιατρικής», της «Συσπείρωσης για την Ψυχιατρική Μεταρρύθμιση» και πάντα παρών σε κάθε προσπάθεια και πρωτοβουλία για την συνειδητοποίηση και την οργάνωση των χρηστών της ψυχικής υγείας σε ένα κίνημα χειραφέτησης - χειραφέτησης από την εξουσία και τον λόγο των ειδικών - και αγώνα ενάντια στην κοινωνική προκατάληψη και τον αποκλεισμό. Έναν αγώνα που τον έδινε τόσο σε προσωπικό επίπεδο (μεταξύ άλλων και με την προσεκτική οργάνωση της επιτυχούς εξόδου του από την χρήση των ψυχοφαρμάκων), όσο και με όλους εμάς, σε κινητοποιήσεις, συναντήσεις, συνέδρια κλπ. Ο Γιώργος διάβαζε και μελετούσε, αλλά και, ταυτόχρονα, αφομοίωνε και μετέδιδε όσο λίγοι. Οι βιβλιοθήκες του μεγάλες και γεμάτες βιβλία. Ο διαλεκτικός, μεστός και διεισδυτικός του λόγος ήταν πάντα κινητήρια δύναμη για σκέψη και για τους κοινούς μας αγώνες. Θα μας λείψει όσο λίγοι μας έχουν πραγματικά λείψει.

 

 

Η κηδεία θα γίνει το Σάββατο, 9/2/2013, στις 1130 πμ, στο Γ΄ Νεκροταφείο, στη Νίκαια.

 

 

Ας ξαναθυμηθούμε το κείμενο μιας ομιλίας του, μιας από τις πολλές, που δείχνει καλύτερα από οτιδήποτε άλλο, ποιος πραγματικά ήταν.

Μας αφορά όλους! - Γιαννουλόπουλος Γιώργος

ΑΠΑΙΤΟΥΜΕ ΤΗΝ ΑΜΕΣΗ ΠΛΗΡΩΜΗ ΤΩΝ ΧΡΕΩΣΤΟΥΜΕΝΩΝ ΣΤΟΥΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΥΣ ΣΤΟΝ ΙΔΙΩΤΙΚΟ ΜΗ ΚΕΡΔΟΣΚΟΠΙΚΟ ΤΟΜΕΑ ΚΑΙ ΤΑΥΤΟΧΡΟΝΗ ΔΙΑΣΦΑΛΙΣΗ ΤΗΣ ΑΞΙΟΠΡΕΠΟΥΣ ΔΙΑΒΙΩΣΗΣ ΤΩΝ ΕΝΟΙΚΩΝ ΣΤΙΣ ΔΟΜΕΣ.

ΑΜΕΣΗ ΑΝΑΓΚΗ Η ΚΟΙΝΗ ΔΡΑΣΗ ΤΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ

ΣΕ ΔΗΜΟΣΙΟ - ΙΔΙΩΤΙΚΟ ΤΟΜΕΑ

 

Η συνεχιζόμενη άρνηση του Υπουργού και της Υφυπουργού Υγείας της κυβέρνησης της ‘τρόικας εσωτερικού’ για πληρωμή των καθυστερούμενων (εδώ και έξη έως επτά μήνες) μισθών των εργαζομένων στις μονάδες ψυχικής υγείας των ΜΚΟ, καθώς και της καταβολής των κονδυλίων που είναι απαραίτητα για την ασφαλή και με θεραπευτικούς και αποκαταστασιακούς όρους διαβίωση των ενοίκων σ΄ αυτές τις στεγαστικές δομές, αποτελεί ένα από τα πιο σαφή δείγματα όχι απλώς προθέσεων, αλλά των ειλημμένων αποφάσεων για ολοσχερή διάλυση της Ψυχικής Υγείας και την μετάλλαξή της σ΄ ένα, χωρίς περιτυλίγματα, ακραιφνώς ιδιωτικό και κερδοσκοπικό σύστημα μόνο για τους λίγους.

Για μιαν ακόμη φορά, τα αδιαμφισβήτητα σκάνδαλα και η διαφθορά των ΜΚΟ (καθ’ όλα εφάμιλλη με αυτήν του λεγόμενου ‘δημόσιου’) χρησιμοποιούνται ως άλλοθι και ως όχημα της πολιτικής των περικοπών και της διάλυσης, με τον ίδιο τρόπο που χρησιμοποιείται η βαθύτατη διαφθορά και η δομική δυσλειτουργία του υπάρχοντος ‘δημόσιου’ για την απόλυση δεκάδων χιλιάδων δημοσίων υπαλλήλων.

Γιατί θα πρέπει να μένουν επ΄ άπειρον χωρίς μισθό οι εργαζόμενοι (και μάλιστα, να απολύονται από κάποιους εργοδότες) και χωρίς στοιχειώδεις όρους διαβίωσης οι ένοικοι των δομών, επειδή, πιθανόν, πολλοί από τους ιδιοκτήτες των ΜΚΟ έχουν ‘κλέψει’ και έχουν κάνει πλήθος κομπίνες;

Αν πράγματι αυτός είναι ο λόγος (που δεν είναι), τότε γιατί να μην προχωρήσει η πληρωμή των εργαζομένων με ειδικούς κωδικούς που θα διασφαλίζουν την άμεση εξόφληση των οφειλομένων ενώ, παράλληλα, θα βαδίζουν και οι υποτιθέμενες διαδικασίες ‘ελέγχου’ και ‘εξυγίανσης’;

Πώς θεωρούν αυτοί, οι «γραμματείς και φαρισαίοι υποκριτές», ότι μπορεί να δουλέψει μια υπηρεσία με επί μήνες απλήρωτους εργαζόμενους… να κάνουν τι, θεραπευτικά με τους ‘ασθενείς’ τους όταν οι ίδιοι δυσκολεύονται να πληρώσουν το ενοίκιο και το καθημερινό φαγητό τους, όταν ζουν μέσα στην βαθύτατη ανασφάλεια για το δικό τους αύριο;

Η μόνη, αυτή τη στιγμή, διαφορά μεταξύ των εργαζομένων στο Δημόσιο και στις ΜΚΟ είναι ότι οι πρώτοι παίρνουν ακόμη, κάθε μήνα, το μισθό τους, ένα δραστικά πια περικομμένο μισθό, μέχρι και 50%, αλλά ακόμα τον παίρνουν. Και εδώ, για πόσο ακόμα; Και μήπως, εν μέσω ραγδαίων απολύσεων στο ‘δημόσιο’, η θέση, πχ, των αορίστου χρόνου είναι εξασφαλισμένη; Κι’ αν δεν έχουν περάσει από ΑΣΕΠ ; Και όταν, λόγω απαγόρευσης των προσλήψεων, καθώς όσοι, εδώ και τρία χρόνια, βγαίνουν σε σύνταξη δεν αντικαθίστανται, φτάνουν πολλές στεγαστικές δομές να δουλεύουν με 5-6-7 άτομα προσωπικό ή, αντίστοιχα, τα τμήματα εισαγωγών με κάτω από 14 άτομα, τότε τι γίνεται; Όλα αυτά, και διάφορα άλλα, είναι το νέο εσωτερικό (ψυχικό) και εξωτερικό περιβάλλον του θεραπευτή στο Δημόσιο.

Στην πραγματικότητα, όπως δείχνει και το δραστικά μειωμένο κονδύλι για την επιχορήγηση των ΜΚΟ της ψυχικής υγείας για το 2013 (μείωση αντίστοιχη αυτής του 2012 που έχει οδηγήσει στην σημερινή κατάσταση), τα Υπουργικά επιτελεία της οδού Αριστοτέλους ουδόλως ενδιαφέρονται για όλα αυτά. Ο σκοπός είναι οι συγχωνεύσεις των δομών (και, γιατί όχι, και των ίδιων των ΜΚΟ), η διάλυση και η κατεδάφιση.

Οσο λιγότερες οι αυταπάτες για λύσεις με τα παλιά και συνήθη μέσα και από κοινού με τους εργοδότες (που χρησιμοποιούν του εργαζόμενους ως όχημα των δικών τους επιδιώξεων και ενδιαφέρονται γι΄ αυτούς μόνο ως μέσο διασφάλισης των δικών τους σχεδίων επιβίωσης ως επιχειρηματιών της ψυχικής υγείας), τόσο περισσότερο θα υπάρξει η δυνατότητα ν΄ ανοίξουν νέοι δρόμοι απέναντι σε μιαν εντελώς καινούργια κατάσταση, που ορθώνεται μπροστά ως η έλλειψη του όποιου μέλλοντος. Και νέοι δρόμοι δεν μπορούν ν΄ ανοίξουν (και στον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα) παρά μόνο μέσα από την αυτόνομη οργάνωση και δράση των εργαζομένων, από κοινού με τους χρήστες των υπηρεσιών και τα κοινωνικά κινήματα, σε μια κατεύθυνση πέρα από και ενάντια στα συμπλέγματα εξουσίας κυβερνητικά, κρατικοσυνδικαλιστικά, επιχειρηματικά.

Η κυβερνητική υποκρισία φτάνει στο σημείο, ακριβώς τη στιγμή που η ίδια η πολιτική τους οδηγεί στην κατάρρευση και στο επαπειλούμενο κλείσιμο των στεγαστικών δομών των ΜΚΟ και του Δημοσίου, να πιέζουν (η Υφυπουργός και η Δ/νση Ψυχικής Υγείας) τους μηχανισμούς στα δημόσια ψυχιατρεία να ‘δώσουν ονόματα’ ασθενών χρόνιας παραμονής για μετάβασή στους σε κενές θέσεις στεγαστικών δομών του Δημόσιου, αλλά και των ΜΚΟ. Στέλνοντας ένα ερωτηματολόγιο αντίστοιχης ‘επιστημονικής’ αξίας και δομής με αυτό που συμπληρώνονταν στα ψυχιατρεία της Γερμανίας του 30, για να σταλούν οι ψυχικά ασθενείς στους θαλάμους των αερίων - ένα ερωτηματολόγιο των πέντε μονολεκτικών απαντήσεων, τελείως διεκπεραιωτικό, για να ‘γεμίσουν’ οι κενές θέσεις εδώ και τώρα …

Αφού τα προηγούμενα χρόνια η αγαστή (αν και μέσα από παράλληλους δρόμους) συνεργασία ψυχιατρικής κοινότητας, ΜΚΟ και Υπουργείου δημιούργησε, ως έκφραση της συνολικής δυσλειτουργίας του νεο-ιδρυματικού συστήματος που ονομάστηκε «Ψυχιατρική Μεταρρύθμιση», τις εκατοντάδες κενές θέσεις στις στεγαστικές δομές, έρχονται τώρα, ή να τις γεμίσουν, ή να τις κλείσουν, ή και τα δυο μαζί : να τις κλείσουν και οι ασθενείς στο δρόμο ….

Να ‘γεμίσουν’… Αλλά με ποιο προσωπικό …. αυτό το απλήρωτο και υπό απόλυση; Και ποιες δομές; Αυτές που ετοιμάζονται να κλείσουν; Αυτές που ψάχνουν να βρουν προσχήματα για να τις συγχωνεύσουν και, εν τέλει, να τις καταργήσουν-γιατί στοιχίζουν, γιατί πρέπει να περισταλούν οι δαπάνες για ενοίκια κλπ κλπ; Αυτές που υπάρχει κίνδυνος φέτος να μείνουν από πετρέλαιο; ΄Η, πχ, σε πολυκατοικίες όπου έχουν ενοικιαστεί προστατευόμενα διαμερίσματα και όπου (συχνά) οι άλλοι ιδιοκτήτες αποφασίζουν να μην ανάψουν καλοριφέρ - και ως εκ τούτου, θα εναπόκειται στην συνέπεια της δημόσιας υπηρεσίας για να μην ξεπαγιάσουν οι ένοικοι του προστατευόμενου διαμερίσματος;

Αν το κίνημα στον ιδιωτικό ‘μη κερδοσκοπικό’ τομέα είναι ανάγκη να απεμπλακεί από ‘σωτήρες’ εργοδότες οι οποίοι, αφού έδωσαν, στον Επίτροπο της ΕΕ, όρκους πίστης στο μνημόνιο, έχουν πλέον ‘ανοιχτές’ τις πόρτες για διαβουλεύσεις στις Βρυξέλλες πίσω από ‘κλειστές’ πόρτες…. ‘για το καλό μας’… στο λεγόμενο ‘δημόσιο’ έχουμε φαινόμενα κλεισίματος μέσα στο ‘οχυρό άσυλο’, ως μέσου υπεράσπισης των νοσοκομειακών κλινών, που θεωρούνται βάση του οργανισμού και κατ’ επέκτασιν, των θέσεων εργασίας… Μεγαλύτερη αυταπάτη δεν θα μπορούσε να υπάρξει. Λες και ο οργανισμός δεν αλλάζει από τη μια μέρα στην άλλη (πρωτομάστορας, και επ΄ αυτού, ο Λοβέρδος).

Αλλά το πιο σοβαρό είναι ότι παρατηρείται η οργάνωση μιας αντίστασης στην έξοδο των ασθενών εκτός ψυχιατρείου και στην μετάβασή τους σε στεγαστικές δομές, ιδιαίτερα του ‘μ η κερδοσκοπικού’ τομέα. Οι ασθενείς να παραμείνουν έγκλειστοι στα τμήματα χρονίων, μέσα στην εξαθλίωση και στην απόλυτη εκμηδένιση, για την φαντασιωσική υπεράσπιση των θέσεων εργασίας… Και αυτό να υποστηρίζεται όχι μόνο από τους επί σειράν ετών καρεκλοκένταυρους του κρατικού συνδικαλισμού, αλλά και από τους κληρονόμους μιας παλαιολιθικής ‘αριστεράς’…

Εν κατακλείδι,

-το Υπουργείο βιάζεται να διώξει ασθενείς εκτός ψυχιατρείου (στη λογική των οικονομιών και της εξοικονόμησης προσωπικού) σε στεγαστικές δομές τις οποίες, την ίδια στιγμή, οδηγεί στο κλείσιμο.

-Πολιτικές παρατάξεις προπαγανδίζουν στους εργαζόμενους την συγκράτηση των ασθενών εντός του ασύλου για να διατηρηθούν, δήθεν, οι θέσεις εργασίας.

-Οι ΜΚΟ διαπραγματεύονται (όσο πιο ψηλά φτάνουν σε επίπεδο γνωριμιών και δεσμών) νέα προγράμματα εκατομμυρίων μέσω ΕΣΠΑ (ενώ καταρρέουν τα παλιά).

Ποτέ δεν ήταν πιο αναγκαία η επεξεργασία, σε νέα βάση, της μέχρι τώρα εμπειρίας και η οργάνωση της ανεξάρτητης και αυτόνομης δράσης των εργαζομένων και των χρηστών των υπηρεσιών. Πρωτοβουλίες πρέπει να υπάρξουν από όλες τις πλευρές και, στο βαθμό που αναγνωρίζουμε την ανάγκη και το θέλουμε, μπορούμε να συντονιστούμε.

Η Πανελλαδική Συσπείρωση για την Ψυχιατρική Μεταρρύθμιση απαιτεί την άμεση πληρωμή όλων των οφειλόμενων μισθών των εργαζομένων στον ιδιωτικό ‘μη κερδοσκοπικό’ τομέα, με δικλείδες ασφαλείας ώστε η όποια επιχορήγηση να πάει αποκλειστικά για πληρωμή μισθών και ταυτόχρονα στην διασφάλιση της αξιοπρεπούς ζωής των ενοίκων στις δομές.

Η λύση, εν τέλει, δεν μπορεί να είναι προς την περαιτέρω ιδιωτικοποίηση που προωθεί, με διάφορους τρόπους, το Υπουργείο, αλλά στην ανάληψη από το Δημόσιο όλων των δομών και στην διασφάλιση όλων των θέσεων εργασίας και των αποδοχών σε μόνιμη βάση.

9 Δεκεμβρίου 2012