Ο Πέτερ Λέμαν με την τήβεννο του επίτιμου διδάκτορος του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης
ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ μεταφρασμένος σε δεκάδες γλώσσες. Διακεκριμένο μέλος του κινήματος της «ανθρωπιστικής αντι-ψυχιατρικής». Ερευνητής της Κοινωνικής Παιδαγωγικής και από τον περασμένο Σεπτέμβριο επίτιμος διδάκτωρ Ψυχολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Και όμως η ακαδημαϊκή πορεία
του γερμανού δρος Πέτερ Λέμαν δεν ξεκίνησε στα πανεπιστημιακά έδρανα αλλά στο... ψυχιατρείο. Για την ακρίβεια, στο Δημόσιο Ψυχιατρείο της Στουτγάρδης όπου εγκλείστηκε παρά τη θέλησή του και χωρίς δικαστική απόφαση στην ηλικία των 27 ετών. Η κατάστασή του χαρακτηρίστηκε βαριά: σχιζοφρένεια, ηβηφρένεια, παράνοια, κατατονία ήταν μόνο τέσσερις από τις συνολικά δεκαπέντε(!) διαφορετικές διαγνώσεις. Ακολούθησαν
η φρίκη του εγκλεισμού, οι υψηλές δόσεις ψυχοφαρμάκων και ο αγώνας να απεξαρτηθεί από αυτά, η επάνοδος στη ζωή και η διαρκής προσπάθεια να κινητοποιήσει άλλους να κάνουν το ίδιο. Τριάντα χρόνια αργότερα ο δρ Λέμαν, ο μοναδικός στον κόσμο διδάκτωρ Ψυχολογίας που έχει περάσει από ψυχιατρείο, μιλάει στο «Βήμα» για μια άλλη ψυχιατρική που θα έχει επίκεντρο τον άνθρωπο αντί για τις χημικές ουσίες.
«Δεν μου έδωσαν βοήθεια, μου έδωσαν μόνο ψυχοφάρμακα. Είχα καταλήξει σαν φυτόπαίρνοντας καμιά εικοσαριά χάπια την ημέρα.Οι γιατροί πίστευαν ότι ήμουν ξεγραμμένος και δεν μου επέτρεπαν καν να έχω πρόσβαση στον ψυχιατρικό μου φάκελο. Και όμωςκατάφερα να επιβιώσω. Οχι χάρη στα φάρμακααλλά χάρη στις δικές μου δυνάμεις και στους (ελάχιστους) φίλους που μου είχαν απομείνει όταν με “πέταξαν” έξω από το ψυχιατρείο εν μια νυκτί» διηγείται ο δρ Λέμαν.
Ωστόσο η προσωπική του ανάρρωση και η επάνοδος στη «φυσιολογική» ζωή δεν ήταν αρκετές. Επρεπε να κινητοποιήσει κι άλλους. Λίγους μήνες μετά την επιστροφή του στο πανεπιστήμιο εγκαταλείπει μια θέση διδακτορικού φοιτητή στην Κοινωνική Παιδαγωγική για να αφοσιωθεί στην οργάνωση του κινήματος της «αντι-ψυχιατρικής» και στη συγγραφή βιβλίων που θα συγκέντρωναν αληθινές ιστορίες ανθρώπων που απεξαρτήθηκαν από τα ψυχοφάρμακα. Αρθρογραφεί ενάντια σε βίαιες πρακτικές όπως το ηλεκτροσόκ και το ινσουλινοσόκ. Καταγγέλλει παραβιάσεις δικαιωμάτων των εγκλείστων και ενθαρρύνει τους γερμανούς πολίτες να συντάξουν ειδικά νομικά έγγραφα- διεθνώς χρησιμοποιείται ο όρος «advanced directive», που σε ελεύθερη μετάφραση σημαίνει «εκ των προτέρων εντολή»- όπου θα προσδιορίζουν λεπτομερώς τις πρακτικές στις οποίες συναινούν σε περίπτωση νοσηλείας τους.
«Ο αγώνας για την ευτυχία είναι προσωπικός»
Τα λόγια του δρος Λέμαν αποκαλύπτουν μια ψυχιατρική πραγματικότητα σχεδόν τρομακτική, παρά το γεγονός ότι έχουν περάσει σχεδόν 30 χρόνια από τον εγκλεισμό του. «Η σύγχρονη κοινωνία έχει εθιστεί στα ψυχοφάρμακα ως την εύκολη λύση και δυστυχώς οι ψυχίατροι υποστηρίζουν αυτή τη νοοτροπία. Αυτό που δεν μας λένε ωστόσο είναι ότι τα εν λόγω χημικά, πρώτον, έχουν σοβαρότατες παρενέργειες, δεύτερον προκαλούν σοβαρό εθισμό και,τρίτον, μακροπρόθεσμα καταπολεμούν απλώς τα συμπτώματα χωρίς να λύνουν τα προβλήματα που υποβόσκουν». Το κίνημα της «αντι-ψυχιατρικής», αντιθέτως, ρίχνει το βάρος στον προσωπικό σκληρό αγώνα του καθενός μας απέναντι στα ψυχικά του προβλήματα. «Αυτό όμως είναι δύσκολο.Και στις ημέρες μας ψάχνουμε την εύκολη λύση: φάρμακα. Για τα παιδιά που δεν συγκεντρώνονται εύκολα, για τις γυναίκες που πιέζονται συναισθηματικά σε μια φαλλοκρατική κοινωνία, για τους ηλικιωμένους που βυθίζονται στην κατάθλιψη, για τα ζευγάρια που είναι δυστυχισμένα στον γάμο τους. Η λίστα δεν έχει τέλος» τονίζει ο δρ Λέμαν. Σε αντίθεση με την κοινή παρανόηση, η «αντι-ψυχιατρική» δεν τάσσεται ενάντια στον ρόλο του ψυχιάτρου ούτε υποβαθμίζει τη σημασία του επαγγελματία στον χώρο της Υγείας. «Προχωρεί ένα βήμα πιο πέρα και αναπροσδιορίζει τον ρόλο του επαγγελματία. Ο ψυχίατρος είναι εκεί για να σε βοηθήσει, να σε καθοδηγήσει, να είναι συνοδοιπόρος στην ανάρρωση. Οχι για να “ναρκώσει” τα προβλήματά σου μέσω των φαρμάκων. Η χημική αντιμετώπιση πρέπει πάντα να αποτελεί την έσχατη λύση» καταλήγει ο δρ Λέμαν.
* Το βιβλίο του δρος Πέτερ Λέμαν με τίτλο «Βγαίνοντας από τα ψυχοφάρμακα» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Νησίδες.
Οι έλληνες Επιζώντες Ψυχιατρικής μιλούν για την εμπειρία τους
Η ψυχιατρική εμπειρία αποτελούσε και εξακολουθεί να αποτελεί ταμπού για την ελληνική κοινωνία. Οσοι έχουν γνωρίσει το ψυχιατρείο εκ των έσω προσπαθούν να το αποκρύψουν,αν όχι να το...ξεχάσουν. Υπάρχει όμως ένα δίκτυο ανθρώπων που δεν διστάζουν να μιλήσουν ανοιχτά για τις εμπειρίες τους από τον εγκλεισμό, τα ψυχοφάρμακα και τον αγώνα για αποϊδρυματοποίηση. Πρόκειται για το Δίκτυο Πρώην Χρηστών και Επιζώντων Ψυχιατρικής,το οποίο μέσω της αλληλεγγύης και της κοινής εμπειρίας των μελών του προωθεί την αποασυλοποίηση και την ανεξαρτητοποίηση των πρώην τροφίμων. «Είναι ελάχιστοι οι ψυχίατροι που θα στηρίξουν τον πρώην τρόφιμο στην προσπάθεια για αυτοδιάθεση. Τα ταμπού και οι προκαταλήψεις συνεχίζονται και η αρχική διάγνωση είναι σαν “ταφόπλακα” για το μέλλον σου» σχολιάζει ο εκπρόσωπός του Δικτύου κ.Γιώργος Γιαννουλόπουλος. Ο 55χρονος ιδιωτικός υπάλληλος κατόρθωσε να επιστρέψει στη «φυσιολογική» ζωή έπειτα από...είκοσι ολόκληρα χρόνια εγκλεισμού. «Μπήκα στο ψυχιατρείο στα είκοσι και βγήκα στα σαράντα, έχασα τα καλύτερα χρόνια της ζωής μου. Κανείς ποτέ δεν με ενθάρρυνε να ανεξαρτητοποιηθώ, να κοινωνικοποιηθώ. Αλλωστε, η ιδρυματοποίηση συμφέρει οικονομικά το σύστημα. Γι΄ αυτό και είναι ελάχιστοι αυτοί που καταφέρνουν να ξεφύγουν» καταλήγει.
Ο 35χρονος κ.Μιχάλης Ν., έτερο μέλος του Δικτύου, μιλάει για την ανάγκη του για ουσιαστική επικοινωνία με τους επαγγελματίες υγείας, η οποία πάντα έμενε ανεκπλήρωτη. «Είχα ανάγκη να με ακούσουν, να μου κρατήσουν το χέρι,να με βοηθήσουν να πιστέψω στην ανάρρωση. Οχι τρία λεπτά εξέταση, μια συνταγή και τέλος» λέει στο «Βήμα». Από την άλλη, ο 39χρονος κ.Νίκος Γ., ο οποίος νοσηλεύτηκε ήδη από την ηλικία των 20 ετών με τη διάγνωση της ψυχωσικής συνδρομής, αναφέρει ότι η πρώτη φορά που ένιωσε ουσιαστική επαφή ήταν όταν συμμετείχε σε ομάδα αυτοβοήθειας πρώην εγκλείστων. «Μιλάμε για τις εμπειρίες μας, για τα προβλήματα και το πώς τα αντιμετωπίσαμε. Παίρνουμε κουράγιο ο ένας από τον άλλον. Στην ομάδα παρίσταται και ψυχολόγος, ο οποίος λειτουργεί ως συντονιστής και καθοδηγητής στη νέα μας ζωή» σχολιάζει.
«Η ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΠΡΟΝΟΙΑ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΠΟΛΥΤΕΛΕΙΑ»
(Ένα μήνυμα από τη Νάπολη, που διακινείται στην Ιταλία και έφτασε και στην Ελλάδα. Δεν είναι απλό “μήνυμα”, είναι η πολιτική του Διευθυντήριου και των κυβερνήσεων της ΕΕ εν εξελίξει σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες. Δεν είναι λόγια, δεν είναι εικασίες, δεν δικαιολογούνται αυταπάτες: αυτό που γίνεται στην περιοχή της Καμπανίας στην Ιταλία είναι αυτό που φέρνει άμεσα στην Υγεία και στην Κοινωνική Πρόνοια στην Ελλάδα η συμφωνηθείσα, μέσω του αναθεωρημένου ‘μνημονίου’, απευθείας υπαγωγή των υγειονομικών και προνοιακών θεσμών και υπηρεσιών στην τρόϊκα ΕΕ/ΔΝΤ, διαμέσου του «ειδικού στα λογιστικά» Υπουργού Υγείας Λοβέρδου).
Αγαπητέ φίλε,
Εξακολουθεί ν΄ αυξάνει όλο και πιο πολύ η ΣΟΒΑΡΟΤΑΤΗ ΕΠΕΙΓΟΥΣΑ οικονομική και εργασιακή κατάσταση των οργανισμών του Τρίτου Τομέα στην περιφέρεια της Καμπανίας. Μόνο στη Νάπολη έκλεισαν πάνω από 50 υπηρεσίες τους τελευταίους μήνες και εκατοντάδες άλλες είναι στα πρόθυρα να κλείσουν σε όλη την περιφέρεια. Πρόκειται για κοινότητες, κέντρα ημέρας, προστατευόμενα διαμερίσματα και στεγαστικές δομές για μικρά παιδιά και εφήβους, ηλικιωμένους, αναπήρους, ψυχικά πάσχοντες, τοξικοεξαρτημένους και για το πιο ευπαθές τμήμα των πολιτών.
Το συνολικό χρέος της περιφέρειας της Καμπανίας, των Τοπικών Φορέων και του Τομέα Υγείας (Asl), προς τους συνεταιρισμούς και τις ενώσεις που λειτουργούν αυτές τις υπηρεσίες, ανέρχεται σε 500 εκ. ευρώ.
Είκοσι υπεύθυνοι των οργανισμών του Τρίτου Τομέα (ανάμεσα σ΄ αυτούς και εγώ) είμαστε από χθες (15/12/2010) σε ΑΠΕΡΓΙΑ ΠΕΙΝΑΣ, που θα συνεχιστεί μέχρι την ερχόμενη Δευτέρα, 20 Δεκέμβρη, ημερομηνία στην οποία έχει συγκληθεί από τον Νομάρχη της Νάπολη μια συνάντηση μεταξύ όλων των θεσμών και υπηρεσιών προκειμένου ν΄ αντιμετωπιστεί το πρόβλημα. Η απεργία θα ανασταλεί μόνο σε περίπτωση θετικής έκβασης αυτής της συνάντησης. Σε παρακαλώ να μας βοηθήσεις να διατηρηθεί στο επίκεντρο της προσοχής αυτή η ευγενής και ακραία χειρονομία διαμαρτυρίας, πολιτισμένη και όχι βίαιη, προωθώντας αυτό το μήνυμα σε όλους τους γνωστούς σου, ανοίγοντας το δρόμο γα την όποια πρωτοβουλία θα μπορούσε να μας βοηθήσει να έχουμε μιαν «ανατροπή» σε εθνικό επίπεδο, γράφοντας ένα σύντομο mail υποστήριξης στον αγώνα μας στις παρακάτω διευθύνσεις, της Νομαρχίας, της Περιφέρειας και του Δήμου.
Geradina.basilicata@interno.it
Sea.presidente@regione.campania.it
Το κείμενο θα μπορούσε να είναι το ακόλουθο:
"condivido e sostengo lo sciopero della fame dei venti rappresentanti del comitato “il welfare non e lusso”. La crisi del welfare in Campania e un emergenza nationale!"
(συμφωνώ και υποστηρίζω της απεργία πείνας των είκοσι αντιπροσώπων της επιτροπής «η κοινωνική πρόνοια δεν είναι πολυτέλεια». Η κρίση της κοινωνικής πρόνοιας στην Καμπανία είναι μια επείγουσα κατάσταση εθνικής σημασίας!)
Ευχαριστώ
Fedele Salvatore
ΠΥΡ ΣΤΟΝ ΔΙΟΙΚΗΤΗ
Το φάντασμα της Λέρου στοιχειώνει και πάλι το χώρο της ψυχικής υγείας....
Για επάνοδο του θεσμού του πατέρα-αφέντη, μιας πατριαρχικής εξουσίας, με απόλυτη κυριαρχία πάνω στις ζωές των χωρίς κανένα δικαίωμα εγκλείστων, αλλά και για προσπάθειες κερδοσκοπίας εις βάρος των ασθενών, μιλούν, αναφερόμενοι στις συνθήκες νοσηλείας στο ΨΝΑ Δρομοκαΐτειο, δέκα εκπρόσωποι του χώρου της ψυχικής υγείας, ανάμεσά τους καθηγητές πανεπιστημίου, διευθυντές ψυχιατρικών νοσοκομειακών κλινικών και ψυχολόγοι .
Επιστολή σε φορείς
Σε επιστολή τους προς τον υπουργό Υγείας, την οποία κοινοποιούν στους αρμόδιους ελληνικούς και ξένους φορείς, απευθύνουν βαριές κατηγορίες κατά του διοικητή του Δρομοκαΐτειου Π. Τσική. Αναφέρονται μεταξύ άλλων στις προσπάθειες του κ. Τσική και της περί αυτού ομάδας να σπρώξει στην οριστική χρονιοποίηση και ιδρυματοποίηση «στις πίσω πτέρυγες» του ασύλου απροσδιόριστο αριθμό ασθενών, από αυτούς που κατά καιρούς νοσηλεύονται στις μονάδες «οξέων» περιστατικών.
Καταγγέλλουν συγκεκριμένα ότι ο ίδιος «αντί να εφαρμόσει μια πολιτική "προς την κοινότητα", με την ίδρυση δικτύου κοινοτικών υπηρεσιών και πιθανώς και μερικών εξωνοσοκομειακών στεγαστικών δομών, θέλει να αυξήσει τις εισπράξεις από νοσήλια για τον προϋπολογισμό του ψυχιατρείου, μέσα από την ψυχική και κοινωνική εξόντωση των ασθενών, με το κλείσιμό τους σε πτέρυγες χρονίων.
Απαξίωση ασθενών
»Πρακτική που έχει αποτέλεσμα την απαξίωση των ψυχικά πασχόντων ατόμων, την καταστρατήγηση των δικαιωμάτων τους και της ίδιας της ανθρώπινής τους υπόστασης ως κοινωνικών υποκειμένων».
Οι υπογράφοντες την επιστολή τονίζουν ότι «δεν μπορεί και δεν πρέπει με κανένα τρόπο να εξακολουθήσει να γίνεται ανεκτή η διαχείριση της λειτουργίας ενός ιδρύματος (ενταγμένου στο ΕΣΥ, του οποίου η όλη λειτουργία στηρίζεται και χρηματοδοτείται από τον κρατικό προϋπολογισμό), που υποτίθεται ότι αποσκοπεί στη θεραπευτική φροντίδα των περιθαλπόμενων απ' αυτό, μ' αυτόν τον κραυγαλέα αυταρχικό τρόπο».
Καλούν επίσης τον υπουργό Υγείας «να παρέμβει άμεσα για ν' αλλάξει αυτό το απαράδεκτο καθεστώς της ασυδοσίας των διαχειριστών του "κληροδοτήματος", να πάψει το Δρομοκαΐτειο να διοικείται στη βάση τής "ενός ανδρός αρχής", να παύσουν οι διώξεις κατά όσων εκφράζουν δημόσια την όποια προσωπική τους γνώμη και κριτική, να στηριχτούν τα δικαιώματα των ασθενών, η κανονική εργασιακή τους αμοιβή και η ελεύθερη έκφραση και οργάνωσή τους και γενικότερα ν' αντιστραφεί το κλίμα και οι πρακτικές της παλινδρόμησης, στην κατεύθυνση μιας ουσιαστικής ψυχιατρικής μεταρρύθμισης».
"Ιδρυματοποίηση και κερδοσκοπία στο Δρομοκαϊτειο"
"Είμαι τυφλά στρατευμένη δήθεν..."
Ανοικτή επιστολή - κείμενο καταγγελίας για Δρομοκαϊτειο
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ -Ψήφισμα συμπαράστασης ΟΙΚΟ.ΠΟΛΙ.Σ
"Δικαιολογεί τις συνθήκες διαβίωσης στο Δρομοκαϊτειο"
"Οικονομική κρίση ή ηθική αποδόμηση;"
"Ημερήσια χορήγησις ενός λουκουμίου"
Ψυχική Υγεία είναι δυνατή μόνο πάνω στα συντρίμμια του μνημονίου Ε.Ε. / Δ.Ν.Τ.
Κυνήγι Μαγισσών στο Δρομοκαϊτειο...
Ασθενείς σε μαύρη εργασία και "χάρτινα" κτίρια
"Πλήρωσαν τις καταγγελίες με μετάθεση"
Ενημέρωση από Κινητοποίηση Νοσηλευομένων στο Δρομοκαϊτειο
Κινητοποιήσεις νοσηλευομένων στο Δρομοκαίτειο
Ενώ η αντιπαράθεση στο Δρομοκαϊτειο συνεχίζεται ο Πρόεδρος του Δ.Σ. , κος Ν.Τσικής, κλιμακώνει την Πειθαρχική και Ποινική Δίωξη των 2 ψυχολόγων που κατήγγειλαν τις πολιτικές οπισθοδρόμησης της Διοίκησης του Δρομοκαϊτειου. Η αυταρχική διοίκηση που ασκεί επεκτείνεται, ακόμη περισσότερο, με άλλες αυθαίρετες μετακινήσεις θεραπευτών σε όλο το Δρομοκαϊτειο. Το κλίμα αυτό αποτυπώνεται στην επιστολή καταγγελίας που συνυπογράφουν διάφοροι Πανεπιστημιακοί, λειτουργοί και ακτιβιστές στο χώρο της Ψυχικής Υγείας
ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΥΠΟΥΡΓΟ ΥΓΕΙΑΣ
& ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ
Να μπει φρένο στις αυταρχικές και σκοταδιστικές πρακτικές
του προέδρου του ΔΣ του Δρομοκαϊτείου
Το τελευταίο διάστημα γινόμαστε μάρτυρες μιας διαδικασίας και πρακτικών στο χώρο της ψυχικής υγείας που ‘τρομάζουν’ όχι μόνο γιατί έρχονται από ένα ‘μακρινό παρελθόν’, αλλά και γιατί αυτό το παρελθόν σηματοδοτεί και προβάλλεται ως το άμεσο μέλλον που μας περιμένει.
Πρόκειται για τα τεκταινόμενα στο Δρομοκαίτειο, όπου παρατηρούμε την επάνοδο του θεσμού του πατέρα-αφέντη, απόλυτου άρχοντα του ιδρύματος, που πρωτοεμφανίστηκε μαζί με την δημιουργία των ψυχιατρικών ασύλων από τις αρχές του 19ου αιώνα, μια πατριαρχική εξουσία, με απόλυτη κυριαρχία πάνω στις ζωές των, χωρίς κανένα δικαίωμα, εγκλείστων, καθώς και πάνω στις τύχες των φυλάκων τους.
Με τον ίδιο τρόπο, στο σημερινό Δρομοκαίτειο, εν είδει αυστηρού δασκάλου με τη βίτσα στο χέρι, που δεν μπορεί να λειτουργήσει χωρίς τις προτεταμένες ανοιχτές παλάμες των μαθητών για να υποστούν την ημερήσια τιμωρία τους και αντλώντας από την κληρονομιά των ‘πειθαρχικών πρακτικών’ της εποχής που ιδρύθηκε το Δρομοκαίτειο, ο τωρινός διαχειριστής του, ο κ. Ν. Τσικής, εκπρόσωπος της ομάδας που διαχειρίζεται το κακόφημο, πλέον, ‘κληροδότημα’, δεν περνάει μέρα που να μην λειτουργεί εκφοβιστικά και αυθαίρετα, έξω από τα όποια θεσμικά όργανα, μετακινώντας τιμωρητικά όποιον αντιτάσσεται στις άθλιες και εξοντωτικές πρακτικές και λογικές τις οποίες εισάγει στο ψυχιατρικό αυτό άσυλο.
Γιατί δεν πρόκειται μόνο για τις δύο ψυχολόγους που αντέδρασαν, με επιστημονικό λόγο, τεκμηριωμένα και δημόσια, στην ιδρυματική σκλήρυνση, ασφυξία και παλινδρόμηση, στην οποία σπρώχνει το Δρομοκαίτειο ο κ. Τσικής, αλλά και για νοσηλεύτρια, που υπέστη εκδικητική και απαξιωτική γι΄ αυτήν μετακίνηση, επειδή αντέδρασε, και αυτή δημόσια, για το αυταρχικό καθεστώς του ‘προέδρου’ και για πλήθος άλλων λειτουργών (γιατρών, νοσηλευτών κλπ) που μετακινούνται ερήμην της όποιας θεσμικής διαδικασίας και εισήγησης - πρακτικές που έχουν, πέραν όλων των άλλων, και συνέπειες πάνω στις θεραπευτικές σχέσεις που αυτοί οι λειτουργοί έχουν με τους ασθενείς τους, οι οποίες διακόπτονται εν μια νυκτί.
Ποια είναι τα κρίσιμα ζητήματα για την αποκάλυψη των οποίων διώκονται οι λειτουργοί με πειθαρχικές και ποινικές διαδικασίες;
1. Ο κ. Τσικής και η περί αυτόν ομάδα, θέλει να σπρώξει στην οριστική χρονιοποίηση και ιδρυματοποίηση (‘στον ψυχικό θάνατο’ το λέγαμε παλιά), ‘στις πίσω πτέρυγες’ του ασύλου, απροσδιόριστο αριθμό ασθενών από αυτούς που κατά καιρούς νοσηλεύονται στις μονάδες ‘οξέων’. Αντί για μια πολιτική ‘προς την κοινότητα’, με την ίδρυση δικτύου κοινοτικών υπηρεσιών και πιθανώς και μερικών εξωνοσοκομειακών στεγαστικών δομών (τομέας που οι διαχειριστές του ‘κληροδοτήματος’ εμπόδισαν τα προηγούμενα χρόνια διαφυλάσσοντας ως ‘κόρη οφθαλμού’ τις νοσοκομειακές κλίνες του ασύλου), ο κ. Τσικής θέλει να αυξήσει τις εισπράξεις από νοσήλια για τον προϋπολογισμό του ψυχιατρείου, μέσα από την ψυχική και κοινωνική εξόντωση των ασθενών, με το κλείσιμό τους σε πτέρυγες χρονίων.
Και με ομόφωνη, δυστυχώς, απόφαση του ΔΣ του Δρομοκαϊτείου, αυτοί οι ασθενείς, των οποίων η παραμονή στα τμήματα ‘οξέων’ παρατείνεται για ποικίλους λόγους, δημιουργώντας προβλήματα διάθεσης κλινών για την εφημερία, θα μπορούν να μετακινηθούν σε πτέρυγα χρονίων, κατά σειράν, στη βάση ονομαστικού καταλόγου, ακόμα και μέσα στη νύκτα, τελείως απροειδοποίητα, αν προκύψει πρόβλημα κλίνης στην διάρκεια της ανοιχτής εφημερίας.
Ανάμεσα στα 1960-80, με τον ίδιο τρόπο, το Δρομοκαϊτειο (όπως και το Δαφνί) έστελνε, μέσω του γειτονικού Σκαραμαγκά, εκατοντάδες, κάθε φορά, ασθενείς, τους ‘αζήτητους’, χωρίς ούτε καν μια προηγούμενη ενημέρωση, στη Λέρο.
Είναι άραγε σε θέση να καταλάβουν οι σημερινοί διαχειριστές του ‘κληροδοτήματος’
(αλλά, προφανώς, όχι μόνο αυτοί) ότι η ‘Λέρος’ δεν ήταν ποτέ απλώς ‘τόπος’, αλλά ‘τρόπος’ άσκησης της ψυχιατρικής, των συνδεδεμένων με την αυτήν πολιτικών ψυχικής υγείας, καθώς και των μεθόδων των εντεταλμένων, στη βάση αυτών των πολιτικών, διαχειριστών των ασύλων;
2. Με αυτές τις λογικές και αυτή την κουλτούρα, η Διοίκηση του ‘κληροδοτήματος’, με την πρόθυμη συνεργασία των διορισμένων, σ΄ αυτήν, μελών από το Υπουργείο, αναπαράγει, σε κάθε βήμα, πρακτικές απαξίωσης των ψυχικά πασχόντων ατόμων, καταστρατήγησης των δικαιωμάτων τους και της ίδιας της ανθρώπινής τους υπόστασης ως κοινωνικών υποκειμένων.
Κατά τον κ. Τσική «μισθοδοσία νοσηλευομένων δεν είναι νοητή και ΔΕΝ υπάρχει και, όπως είναι ευνόητο, θα ήταν αδιανόητο να υπάρχει». Και μόνη αυτή η δήλωσή του φτάνει για να αναδειχτούν οι ευθύνες αυτών από το Υπουργείο Υγείας που τον περιθάλπουν και τον στηρίζουν.
Εδώ και 25 χρόνια ο αγώνας για την κατάργηση της ‘μαύρης εργασίας’ των ασύλων (υπό το πρόσχημα και τη μορφή της ‘εργοθεραπείας’) και η αναγνώριση και θεσμοθέτηση του δικαιώματος των ψυχικά πασχόντων να εργάζονται και να αμείβονται κανονικά, η αναγνώριση δηλαδή, σ΄ αυτούς του ‘status του εργαζόμενου με πλήρη δικαιώματα’, αποτέλεσε μια από τις θεμελιακές παραμέτρους της ‘ψυχιατρικής μεταρρύθμισης’ (στο βαθμό που αυτή σήμαινε ρήξη με το παρελθόν και όχι εξωραϊσμένη αναπαραγωγή του). Αυτό αποτέλεσε τον κατευθυντήριο άξονα και την καταστατική αρχή των διαφόρου τύπου κοινωνικών συνεταιρισμών, από τις διάφορες άτυπες μορφές τους, όπως οι Θεραπευτικές Συνεταιριστικές Μονάδες του Δρομοκαιτείου, μέχρι την δημιουργία των ΚΟΙΣΠΕ, όπου, νομοθετικά τουλάχιστον, κατοχυρώνονται δικαιώματα. Δεν είναι τυχαίο ότι μόνο στο Δρομοκαίτειο, παρόλο που υπήρχαν οικονομικές δυνατότητες και σχετικές υποδείξεις από τα Ελεγκτικά Οργανα του Υπουργείου, δεν ιδρύθηκε ποτέ ΚΟΙΣΠΕ. Και είναι εδώ που σε πολλές εργασιακές δομές υπάρχουν σημαντικές εισπράξεις που τροφοδοτούν λογαριασμό ‘αποθεματικού’ του ψυχιατρείου, ενώ οι εργαζόμενοι ‘ασθενείς’ δουλεύουν με κανονικό ωράριο, σε βάρδιες, ακόμα και τις αργίες (και οι οποίοι δεν είναι, συνήθως, ‘νοσηλευόμενοι’, αλλά διαμένουν σε εξωνοσοκομειακές στεγαστικές δομές ή και στο σπίτι τους).
Αυτή η απολύτως κανονική εργασία αμείβεται από τον κ. Τσική με το λεγόμενο ‘θεραπευτικό κίνητρο’, ένα μικρό ποσό που έχει θεσμοθετηθεί (όπως ρητά αναφέρεται στη σχετική νομοθεσία) ως ενισχυτικό της κίνησης του ατόμου προς την αυτόνομη διαβίωση. Δίδεται (ή, θα έπρεπε να δίδεται) σε όλους όσους μπαίνουν σε διαδικασία κοινωνικής επανένταξης, είτε εργάζονται, είτε όχι.
Βέβαια ο κ. Τσικής δεν είναι ο πρώτος που παράνομα το χρησιμοποιεί ως αμοιβή για την προσφερόμενη εργασία στις εν λόγω εργασιακές δομές. Το Υπουργείο Υγείας, εδώ και πολλά χρόνια, κάνει ‘τα στραβά μάτια’ στην εκτεταμένη χρήση του ως αμοιβή για εργασία λόγω της κατάρρευσης της αποδοτικότητας των δραστηριοτήτων και της εγκατάλειψης στην τύχη τους των διαφόρων ειδών κοινωνικών συνεταιρισμών. Σημείο και αυτό της διαρκώς επιταχυνόμενης χρεοκοπίας της επιχείρησης ‘Ψυχαργώς’.
Θεωρούμε ότι ο κ. Τσικής δεν είναι απλώς, μια ειδική περίπτωση, δεν είναι μια
εξαίρεση (αν και δεν θεωρούμε τυχαίο ότι το Δρομοκαίτειο έχει επανειλημμένα βρεθεί στα φώτα μιας μελανής δημοσιότητας τα τελευταία χρόνια, από τις εκπομπές του ΒΒC μέχρι τα πρόσφατα δημοσιεύματα).
Αποτελεί μια κραυγαλέα απεικόνιση του άμεσου μέλλοντος στο οποίο οδηγείται το σύστημα υπηρεσιών ψυχικής υγείας σ΄ αυτή τη χώρα, στην εποχή του ‘μνημονίου’ ΕΕ/ΔΝΤ. Παρόμοιες καταστάσεις, με διαφορετικές μορφές, αλλά με αντίστοιχα περιεχόμενα, παράγονται και αναβλύζουν παντού.
Σε κάθε περίπτωση, δεν μπορεί και δεν πρέπει με κανένα τρόπο να εξακολουθήσει να γίνεται ανεκτή η διαχείριση της λειτουργίας ενός ιδρύματος (ενταγμένου στο ΕΣΥ και του οποίου η όλη λειτουργία του στηρίζεται και χρηματοδοτείται από τον κρατικό προϋπολογισμό), που υποτίθεται ότι αποσκοπεί στην θεραπευτική φροντίδα των περιθαλπόμενων απ΄ αυτό, μ΄ αυτόν τον κραυγαλέα αυταρχικό τρόπο.
Καλούμε τον Υπουργό Υγείας να παρέμβει άμεσα για ν΄ αλλάξει αυτό τα απαράδεκτο καθεστώς της ασυδοσίας των διαχειριστών του ‘κληροδοτήματος’, να πάψει το Δρομοκαίτειο να διοικείται στη βάση της ‘ενός ανδρός αρχής’, να παύσουν οι διώξεις κατά όσων εκφράζουν δημόσια την όποια προσωπική τους γνώμη και κριτική, να στηριχτούν τα δικαιώματα των ασθενών, η κανονική εργασιακή τους αμοιβή και η ελεύθερη έκφραση και οργάνωσή τους και ν΄ αντιστραφεί το κλίμα και οι πρακτικές της παλινδρόμησης, στην κατεύθυνση μιας ουσιαστικής ψυχιατρικής μεταρρύθμισης.
17/11/2010
Υπογράφουν:
Γιαννουλόπουλος Γιώργος, εκπρόσωπος της Επιτροπής (πρώην) χρηστών και επιζώντων της Ψυχιατρικής
Ζαφειρίδης Φοίβος, αναπληρωτής καθηγητής, τμήμα Ψυχολογίας ΑΠΘ
Κοκκινάκος Γιώργος, Δ/ντής ψυχίατρος, ΚΨΥ Χανίων
Κουκουτσάκη Αφροδίτη, επίκουρη καθηγήτρια, τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας,Πάντειο
Μάτσα Κατερίνα, Δ/ντρια ψυχίατρος, 18 Ανω
Μεγαλοοικονόμου Θεόδωρος, Δ/ντής ψυχίατρος ΨΝΑ/ΚΨΥ Αγίων Αναργύρων
Μητροσύλη Μαρία, επίκουρος καθηγήτρια τμήματος Διοίκησης Μονάδων Υγείας Πρόνοιας, Α-ΤΕΙ Αθήνας, δικηγόρος, πρώην Βοηθός Συνήγορος του Πολίτη.
Μπαϊρακτάρης Κωνσταντίνος, αναπληρωτής καθηγητής, τμήμα Ψυχολογίας ΑΠΘ
Στυλιανίδης Στέλιος, αναπληρωτής καθηγητής Κοινωνικής Ψυχιατρικής, Πάντειο, εθνικός εκπρόσωπος στον ΠΟΥ, αντιπρόεδρος WAPR
Τσαλίκογλου Φωτεινή, καθηγήτρια τμήματος Ψυχολογίας, Πάντειο
Φαφαλιού Μαρία, συγγραφέας, κοινωνική ψυχολόγος
ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ :
-ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ. ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ, ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΙΣΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΦΥΛΩΝ. ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΥΡΩΠΑΙΚΟΥ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΥ ΤΑΜΕΙΟΥ (ΕΚΤ), ΤΜΗΜΑ ΓΙΑ ΕΛΛΑΔΑ
-Δ/ΝΣΗ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΥΚΚΑ
-ΣΩΜΑΤΕΙΟ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ/ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ/ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΔΡΟΜΟΚΑΙΤΕΙΟΥ
ΕΙΝΑΠ/ΟΕΝΓΕ, ΠΑΣΥΝΟ, ΠΟΕΔΗΝ
-Ε.Ψ.Ε
-ΕΛ.Ψ.Ε, Σ.Ε.Ψ, Π.Ψ.Σ, ΠΕΝΟΨΥ
-ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ (ΠΡΩΗΝ) ΧΡΗΣΤΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΖΩΝΤΩΝ ΤΗΣ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗΣ, ENUSP
-ΠΟΣΟΨΥ
-WAPR
-Π.Ο.Υ (Ευρωπαϊκό τμήμα)
-INTERNATIONAL MENTAL HEALTH NETWORK
-ΜΜΕ (ελληνικά και διεθνή)
Το Σωματείο Εργαζομένων στο Περιβολάκι (Πρότυπη Μονάδα για παιδιά με Διάχυτη Διαταραχή της Ανάπτυξης και Αυτισμό) καταγγέλλει την πολιτική υποβάθμισης της Ψυχικής Υγείας που έχει ως αποτέλεσμα τη συρρίκνωση των υπηρεσιών και αφήνει παιδιά και γονείς που έχουν την ανάγκη αυτών των υπηρεσιών αλλά και τους εργαζόμενους στον αέρα. Μετά από 5 χρόνια τραγικών καθυστερήσεων στη χρηματοδότηση των φορέων που συμμετέχουν στο πρόγραμμα Ψυχαργώς από το Υπουργείο Υγείας πολλοί φορείς οδηγήθηκαν στην εξαθλίωση, ανίκανοι να καλύψουν τις λειτουργικές ανάγκες των χώρων αλλά και τις πληρωμές των εργαζομένων (οι οποίοι αν πάρουν τους μισθούς τους το κάνουν μετά από καθυστερήσεις μηνών). Το επιστέγασμα αυτής της κατάστασης το βιώσαμε στο Περιβολάκι την Πέμπτη 21 Οκτώβρη.
Στο κτίριο της Οδού Θεσσαλίας έγινε έξωση σε ώρα βάρδιας. Στο κτίριο αυτό στεγάζονταν Κέντρο Ημέρας για παιδιά, η Ομάδα Διάγνωσης και Υποστήριξης και ο Ξενώνας για τη βραχεία φιλοξενία (υπηρεσία που δεν υπάρχει σε κανένα άλλο φορέα για αυτά τα παιδιά). Το αποτέλεσμα είναι τα παιδιά, οι οικογένειές τους αλλά και οι εργαζόμενοι να βρίσκονται στο κενό.
Αυτή η έξωση ήταν για όλους αιφνίδια αλλά και ένα τραγικό, πλην αναμενόμενο, αποτέλεσμα της πολιτικής που ακολουθεί τα τελευταία χρόνια το εκάστοτε Υπουργείο Υγείας. Οι δομές που δημιουργήθηκαν στο πλαίσιο της αποασυλοποίησης με τη χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και καλύπτουν πάγιες κοινωνικές ανάγκες οδηγούνται σε μαρασμό, πτώση της ποιότητας των υπηρεσιών τους και εξαθλίωση των εργαζομένων σε αυτές επειδή το ελληνικό κράτος επιλέγει να τις υποχρηματοδοτεί (παρά τις διαβεβαιώσεις ότι τα χρήματα υπάρχουν).
Το Σωματείο των Εργαζομένων στο Περιβολάκι θα παλέψει ώστε να μην στερηθεί κανένα παιδί ή γονιός και η ευρύτερη κοινωνία τις υπηρεσίες του χώρου αλλά και να μη χαθεί ούτε μια εργασιακή θέση. Για το λόγο αυτό έχει κηρύξει 24ωρη απεργία για την Πέμπτη 4 Νοέμβρη 2010 και συγκέντρωση έξω από το Υπουργείο Υγείας στις 10:00.
Διεκδικούμε:
· Άμεση επίλυση του προβλήματος της έξωσης (να γίνουν οι απαραίτητες ενέργειες για την εύρεση νέου κτιρίου και τη μετεγκατάσταση όλων των υπηρεσιών που περιλαμβάνονται στο Περιβολάκι 2).
· Άμεση καταβολή των χρημάτων για λειτουργικά έξοδα δεδομένου ότι το κτίριο του Περιβολάκι 1 που προσωρινά θα φιλοξενήσει και τις δύο δομές χρωστάει 10 ενοίκια και άρα είναι και αυτό σε επικινδυνότητα.
· Άμεση καταβολή των δεδουλευμένων μας.
Το ΔΣ του Σωματείου Εργαζομένων στο Περιβολάκι
Τηλ. Επικοινωνίας: 6973354768 (Εύη Κατάκη, πρόεδρος του σωματείου)
6976401467 (Χριστίνα Φωτοπούλου, γραμματέας του σωματείου)