«Δωμάτια απομόνωσης η πλαίσιο θεραπείας;»
Γ. Κοκκινάκος
«Κάτι ήθελε να πει ο άνθρωπος εκείνος,
Κάτι τραύλιζε
Μα εγώ βιαζόμουν»
Τίτος Πατρίκιος
Ίσως δεν παίρνουμε πολλές φορές υπ' όψη ότι η αυτονόητη ικανότητα κάθε ατόμου να συνειδητοποιεί, να υπερασπίζεται και να καρπούται κάθε βασικό του δικαίωμα, στον ψυχιατρικό ασθενή πολλές φορές χάνεται.
Αυτό είναι η αιτία της καταπάτησης δικαιωμάτων στα ψυχιατρεία -και όχι μόνο-. Είναι η διαμεσολάβηση της ψυχιατρικής που καθαγιάζει κάθε παραβίαση δικαιωμάτων και ελευθεριών και τα «τοποθετεί» σε θεραπευτική βάση.
Στη χώρα μας συμβαίνει ευρεία καταπάτηση δικαιωμάτων και αυτό δεν είναι μόνο θέμα Διοίκησης,Υπουργείου. Είναι και θέμα της ψυχιατρικής κοινότητας η οποία πρέπει να πάψει να τοποθετεί το θέμα σε παρένθεση και να το ανοίξει για συζήτηση.
Κανείς δεν πιστεύει σήμερα ότι το στύστημα μεταγωγών για τους ασθενείς με αναγκαστική νοσηλεία είναι κάτι επιτρεπτό για μια σύγχρονη ψυχιατρική κουλτούρα.
Κανείς δεν πιστεύει ότι οι καθηλώσεις και όλα τα περιοριστικά μέτρα που συμβαίνουν καθημερινά σε ολόκληρο το ελληνικό ψυχιατρικό σύστημα έχουν θεραπευτική βάση.
Φυσικά και πρέπει οι συνθήκες νοσηλείας να παρέχουν ασφάλεια. Αλλά η εγκύκλιος του Υπουργείου για τα « δωμάτια απομόνωσης» βοηθά στο να μπει ο τόνος στην «φυλακτική διάσταση» της ψυχιατρικής και δεν ευοδώνει διεργασίες αλλαγής του ψυχιατρικού παραδείγματος που είναι το μεγάλο ζητούμενο.
Δεν είναι το θέμα οι εγκαταστάσειςαλλά μια άλλη ψυχιατρική . Μια διαφορετικού τύπου συνάντηση με την «τρέλα». Η τρέλα είναι τρόπος του υπάρχειν στον κόσμο. Κάθε σύμπτωμα θέλει ανάγνωση, όχι καταστολή.
Μια ανάγκη του ικανοποιεί ο άρρωστος άνθρωπος μέσα από τα συμπτώματα του.
Θεραπεία είναι η συνοδοιπορεία του ειδικού να βοηθήσει τον άρρωστο να ικανοποιήσει αυτή του την ανάγκη με έναν πιο συμβατό τρόπο. Και όχι να τον εγκλείει, να τον αποκλείει, να τον περιθωριοποιεί.
Η ανησυχία, η διέγερση και ότι πολιτογραφείται πολύ πρόχειρα από τον ειδικό στην πρώτη επαφή του οδυνώμενου πάσχοντος υποκειμένου ως ακραία και επικίνδυνη συμπεριφορά τις περισσότερες φορές είναι η απάντηση στην θεσμική βία. Και δεν είναι μόνο η ακραία σωματική βία, αλλά και η ογκώδης και αδυσώπητη βία της καθημερινότητας για όσους πήγαν για μια επίσκεψη και κάθισαν χρόνια ολόλκληραστο ψυχιατρείο.
Συνεπώς εκείνο που χρειαζόμαστε σήμερα -και το Υπουργείο μπορεί να διαμορφώσει τους όρους- είναι να ανοίξει η συζήτηση για τη σχέση δικαιώματα ασθενών και θεραπεία.
Οκτώβρης 2007