ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ
ΕΙΔΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΕΛΕΓΧΟΥ
ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ
ΤΩΝ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΨΥΧΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ
Αθήνα, 05-12-2012
Αριθμ. Πρωτ.: οικ. 58
ΠΡΟΣ: Δ/νση Ψυχικής Υγείας
ΘΕΜΑ: «Βιωσιμότητα μονάδων ψυχικής υγείας»
Η Ειδική Επιτροπή Ελέγχου Προστασίας των Δικαιωμάτων των Ατόμων με Ψυχικές Διαταραχές, έχοντας υπόψη την περικοπή της κρατικής χρηματοδότησης προς τις μονάδες ψυχικής υγείας του ιδιωτικού τομέα κατά 50% περίπου στον προϋπολογισμό 2012, του Υπουργείου Υγείας, επισημαίνει τα εξής: οι μονάδες αυτές (216 συνολικά) έχουν ανατεθεί από την πολιτεία σε 65 σωματεία και αστικές μη κερδοσκοπικές εταιρείες (ΑΜΚΕ) που αποτελούν νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα. Αποστολή τους είναι η υλοποίηση σημαντικού μέρους του εθνικού προγράμματος «Ψυχαργώς». Στις μονάδες που διαχειρίζονται, περιλαμβάνονται στεγαστικές δομές ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης (ξενώνες, οικοτροφεία και προστατευμένα διαμερίσματα) οι οποίες σήμερα φιλοξενούν πάνω από 1500 ενοίκους – ασθενείς. Ανάμεσά τους είναι 700 περίπου από τα βαρύτερα περιστατικά που προηγουμένως νοσηλεύονταν στα ψυχιατρεία («βαριά νοητική υστέρηση» και «διπλή διάγνωση»).
Υπό τις παρούσες συνθήκες υποχρηματοδότησης οι δομές αυτές δυσλειτουργούν (επισχέσεις εργασίας του προσωπικού που ανέρχεται συνολικά στα 3.000 περίπου άτομα, αδυναμία πληρωμής των προμηθευτών, κ.α.). Υπάρχουν, μέχρι σήμερα, σποραδικά κρούσματα επιστροφής ενοίκων – ασθενών στα ψυχιατρεία. Αν το δίκτυο των στεγαστικών δομών καταρρεύσει, τα κρούσματα θα λάβουν επιδημική μορφή και η ψυχική υγεία θα επανέλθει στην προ του 1984 ιδρυματική εποχή.
Οι συνέπειες θα είναι εξαιρετικά σοβαρές για τους ενοίκους ασθενείς, για ολόκληρο το σύστημα ψυχικής υγείας, αλλά και για την χώρα, η οποία, μεταξύ των άλλων, είναι πολύ πιθανόν ότι θα κληθεί να επιστρέψει στην Ευρωπαϊκή Ένωση το τεράστιο ποσό με το οποίο αυτή συγχρηματοδότησε όλα τα προγράμματα που προέκυψαν από τον κανονισμό 815/84 για την «Ψυχιατρική Μεταρρύθμιση».
Με τη δυσάρεστη αυτή ευκαιρία, καλούμε το Υπουργείο Υγείας να προβεί στις απαραίτητες ενέργειες προκειμένου:
α) να εκπληρώσει την υποχρέωσή του για συστηματικό έλεγχο (διαχειριστικό και οικονομικό) καθώς και περιοδική αξιολόγηση (επιστημονική – ποιοτική) των μονάδων ψυχικής υγείας, στη βάση της μεθοδολογίας και των εργαλείων που έχουν προ πολλού εγκριθεί.
β) να εξασφαλιστεί η βιωσιμότητα υπό αξιοπρεπείς για τους ασθενείς και τα δικαιώματά τους συνθήκες, του προγράμματος αποασυλοποίησης και κοινωνικής επανένταξης.
Για την Ειδική Επιτροπή
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ
ΒΛΑΣΗΣ ΤΟΜΑΡΑΣ
Το έγγραφο της Ειδικής Επιτροπής Ελέγχου Προστασίας των Δικαιωμάτων των Ατόμων με Ψυχικές Διαταραχές: εδώ